© २०२३
नयाँ बर्ष २०८१ को अवसरमा नेपालका पर्यटकीय क्षेत्रहरूमा पर्यटकहरूको बढ्दो चहलपहल र उपस्थितिले उत्साह सिर्जना भएको छ । आन्तरिक पर्यटकले नै पर्यटन क्षेत्रमा उत्साह सिर्जना गर्न सक्छन भन्ने नयाँ बर्षले पुष्टी गरेको छ । त्यसमाथि विदेशी पर्यटकको आगमनले पर्यटन क्षेत्र थप चलायमान बनाउन महत्वपूर्ण हुन्छ भन्ने सन्देश गएको छ । नयाँ बर्षमा नेपालका पर्यटकीय क्षेत्रहरू लुम्बिनी, बुटवलको फूलबारी, चितवनको सौराहा, इलामको कन्याम, अन्तुडाँडा लगायत पाल्पाको श्रीनगर लगायतका दर्जनौं स्थानमा आन्तरिक पर्यटकको उत्साहले नेपालीहरूमा पनि विस्तारै घुम्ने बानीको विकास भैरहेको देखिएको छ । त्यसमाथि गौतमबुद्धको जन्मस्थल लुम्विनीमा पर्यटकको बढ्दो चहलपहलले पर्यटन व्यवसायीमा उत्साह सिर्जना गरेको छ । नेपालको पर्यटन क्षेत्रमा चहलपहल ल्याउन नयाँ बर्ष लगायतका थुप्रै चाडपर्व सहयोगी हुन्छन भन्ने कुरा स्पष्ट भएको छ । त्यसैपनि कोरोनाका कारण तीन बर्षजति संकटमा परेको लुम्विनीको पर्यटन क्षेत्र विस्तारै अघि बढ्दैछ । तर, पर्यटन व्यवसायीको गुनासो पनि छ– लुम्विनीमा आउने पर्यटक लुम्बिनीमा रोकिनै चाहँदैनन् । यो कुरा सत्य हो । अव लुम्बिनीमा पर्यटकले रात बिताउने वातावरण तयार गर्नेतर्फ सोच्नु जरुरी छ । यसतर्फ स्वयं पर्यटन व्यवसायीको ध्यान जानुपर्दछ । लुम्बिनीमा नयाँ बर्षको अवसरमा हजारौंको संख्यामा आन्तरिक पर्यटकले भ्रमण गरेका छन । यो लुम्विनीका लागि अत्यन्त खुसीको कुरा हो । अव पर्यटक आगमनको संख्यामा बृद्धिसंगै लुम्विनीमा रात बिताउने पर्यटकको खाँचो छ । अनिमात्र लुम्विनी क्षेत्रको पर्यटन व्यवसाय पनि फस्टाउन सक्नेछ । नेपालमा पर्यटक आउने मुख्य आधार पदयात्रा, हिमाली दृश्यावलोकन, धार्मिक एवं सांस्कृतिक दर्शन आदि रहेका छन । यसबाहेक पनि पर्यटकहरू शैक्षिक, राजनीतिक, व्यावसायिक निर्माण, लगानी, जलयात्रा, उपचार, साहित्यिक जमघट आदि उद्देश्यले नेपाल आउँछन् । प्रत्येक वर्ष विभिन्न निकायले निकाल्ने सूचकांकमा नेपाल विश्वको उत्कृष्ट पर्यटकीय गन्तव्यमा परिरहेको देखिन्छ । अबका दिनमा विदेशी पर्यटकहरूलाई नेपालमा सुरक्षाको चुनौति छैन भन्ने सन्देश दिन सकियो भने आन्तरिकसंगै बाह्य पर्यटकको संख्या बढाउन सकिन्छ । त्यसका लागि फेरीपनि पर्यटन क्षेत्रका व्यवसायीको ध्यान जानु जरुरी छ । नेपालीहरू खाली समय, चाडपर्व लगायत बिदाको समयमा घुमफिरमा समय बिताउन चाहन्छन भन्ने कुराको पुष्टी भैरहेको छ । अतः पर्यटन क्षेत्रमा रहेका चुनौती कम गर्दै नेपालका पर्यटन गन्तब्यको प्रचार प्रसारमा पनि ध्यान दिनेतर्फ अवको पहल जरुरी छ ।
नेपालको आर्थिक बिकासको प्रमुख मध्येको एक आधार पर्यटन क्षेत्र हो । पर्यटन क्षेत्रको योगदान नेपालको गार्हस्थ्य उत्पादनमा करिब १८ प्रतिशत छ । तसर्थ यो प्रतिशतलाई अझै बढाउन सकिन्छ । नेपाललाई पर्यटन क्षेत्रबाटै आर्थिकरूपमा आत्मनिर्भर बनाउन सकिन्छ । त्यसका लागि लुम्बिनी जस्तै नेपालका पर्यटकीय क्षेत्रको विकास गर्नु जरुरी छ । मूख्य पर्यटन क्षेत्रको प्रचार प्रसार गर्ने र एक बर्षमा एक पर्यटकीय स्थललाई आधार गन्तब्य स्थलका रूपमा घोषणा गरेर अघि बढ्ने हो भने निश्चितरूपमा पर्यटन क्षेत्रले नेपालमा आशाको सञ्चार गर्ने छ । जसरी नेपालमा घुमघामको संस्कृति विकास हुँदैछ, त्यसले धेरै आशा सिर्जना गरेको छ । नेपालमा अझैपनि बार्षिक एक करोड पर्यटक भित्राउन सकिन्छ तर त्यसका लागि ठोस योजना र प्रतिबद्धता जरुरी छ । विश्वका बौद्धमार्गीलाई लुम्बिनी ल्याउने हो भने पनि करोडौं बुद्धिष्ठहरूको नेपाल गन्तब्य बन्न सक्छ । तसर्थ अब नेपालको पर्यटन क्षेत्रको विकासका लागि सवै लाग्नु जरुरी छ । नेपाललाई पर्यटन क्षेत्रको गन्तब्य बनाउने सयौं ऐतिहासिक स्थलहरू छन । ती ऐतिहासिक स्थलको प्रचार प्रसार, संरक्षण र प्रवद्र्धन गर्नेतर्फ सरकारमात्र होइन स्वयं पर्यटन व्यवसायीको पनि ध्यान पुगोस् ।