© २०२३
बुटवल,२६ बैशाख । देवदह नगरपालिकाका पुर्व मेयर हिरा खत्रीको नेतृत्वमा शुरु भएको देवदह ग्रीन एग्रो रिसर्च एण्ड रिसोर्सले वार्षिक ८० लाख रुपैयांको तरकारी र फलफुल विक्रि गरेको छ । नेपाली कांग्रेसका क्षेत्रीय सभापति समेत रहेका खत्रीले राजनीतिसंगै सामूहिक कृषि उत्पादनबाट देशलाई आत्मनिर्भर गराउने उद्देश्यले ५१ जनाको टिम बनाएर चार वर्ष अघि देवदह ग्रीन एग्रो शुरु गरेका थिए ।
देवदह नगरपालिका वडा नंं ३ को शिशपुरमा विभिन्न व्यक्तिको ५ बिघा जग्गा लिजमा लिएर खत्रीको टिमले तरकारी र फलफुल खेती गरिरहेका छन् । प्रति व्यक्ति ३ लाखका दरले दुई करोड लगानी गरेर फलफुलमा खरबुजा, स्ट्रबेरी,कांक्रो तथा बोडी, करेला, कोरियन फर्सी, गोलभेंडा,लौका,घिरौंला, भिण्डी लगायत तरकारी खेती गरिएको छ । यहाँ मल्चिङ, थोपा सिचाइँ, डिप इरिगेसन, टनेलमा खेती जस्ता आधुनिक प्रणालीबाट खेती गरिएको छ भने । प्राङ्गारिक मल प्रयोग गरिएको छ ।
शुरुका वर्षमा कोरोना महामारीले असर गरेको तर पछिल्ला दुई वर्षदेखि राम्रो उत्पादन भइरहेको प्रालिका अध्यक्ष डिल्लीराज मरासिनीले बताए । उनका अनुसार वार्षिक ८० लाखसम्मको तरकारी र फलफुल उत्पादन भई विक्रि भएको छ ।
यहां उपभोक्ताले तरकारी र फलफुल आफै रोजेर टिपेर खरिद गर्न पाउने,मुल्य पनि अन्त भन्दा सस्तो र प्रांगारिकमैत्री उत्पादन हुने भएकाले बजारको कुनै समस्या नभएको र उपभोक्ता / व्यवसायीहरु खेतमै आएर खरिद गर्न भीड लाग्ने गरेको अध्यक्ष मरासिनीले बताए ।
एग्रोका परिकल्पनाकार एवं सञ्चालक हिरा खत्रीले आफू मेयर हुनु अघिदेखि नै पशुपालन र दुग्ध व्यवसायमा रहेकाले मेयर हुंदै कृषिमा पनि नमूना काम गर्नुपर्छ भनेर ५१ जनालाई साझेदार बनाई सामूहिक रूपमा उत्पादनसँग जोडिएको बताए ।
‘तरकारी र फलफुलको खेतीले धेरै आशावादी बनाएको छ’–खत्रीले भने–‘देशमा राम्रो संभावना भएको क्षेत्र कृषि हो, तीनै तहका सरकारले कृषिलाई प्राथमिकतामा राख्नुुपर्छ, कृषिमा वजेट बढाउनुपर्छ ।’
खत्रीले उत्पादनमा आधारित अनुदान वितरणलाई सहज बनाउनुपर्ने औंल्याए ।
भौतिक पुर्वाधार निर्माणका लागि बनेको सार्वजनिक खरिद ऐन कृषि अनुदानका वितरणमा व्यवहारिक नभएको भन्दै छुट्टै सहज ऐन बनाउनुपर्ने माग गरे ।
भविष्यमा थप १० –१५ बिघा जग्गा थपेर १० वटा ग्रीन हाउसमा डेढ करोड र ३ वटा नेट हाउसमा डेढ करोड गरी तीन करोड लगानी थप गरी आधुनिक प्रविधियुक्त तरकारी खेती गर्ने योजना रहेको खत्रीले बताए ।
‘प्रविधिको उच्चतम प्रयोग गरेर बेमौसमी तरकारी उत्पादन गर्दै तरकारी र फलफुल खेतीको अनुसन्धान र स्रोत केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने लक्ष्य छ’–खत्रीले भने–‘राजनीति गर्ने नेताहरूले भाषणमा मात्र कृषिका कुरा गरेर हुंदैन,आफैं गरेर देखाउन सक्नुपर्छ,कृषि पेशा सम्मानको पेशा नबन्दासँग नेपालको कृषि क्षेत्रको व्यावसायिक विकास हुँदैन । युवा शक्ति पनि विदेश ताक्नु भन्दा स्वदेशमै कृषि उद्यममा जोडिनुपछ ।’
देवदह ग्रीन एग्रोमा अहिले १३ जना स्थानीयले प्रत्यक्ष रोजगारी पाएका छन् ।
कांग्रेस उपसभापतिद्वारा अवलोकन
देवदह ग्रीन एग्रो किसान, कृषि उद्यम गर्न चाहने देखि नेता र विद्यार्थी सबैले अवलोकन गर्ने रोजाईको थलो बनेको छ । गत वर्ष स्ट्रबेरी खेतीको सफलतासंगै यो ठाउं हेर्न आउनेको लहर छ । यसै क्रममा नेपाली कांग्रेसका उपसभापति एवं पुर्व मन्त्री पूर्णबहादुर खड्काले बुधबार एग्रोको अवलोकन गरेका छन् । सो अवसरमा सञ्चालक हिरा खत्री, अध्यक्ष मरासिनी लगायतले नेता खड्कालाई स्वागत गर्दै त्यहांको अवस्थाबारे जानकारी गराएका थिए । उपसभापति खड्काले देवदह ग्रीन एग्रोले नमूना काम गरेको भन्दै सराहना गरेका थिए । उपसभापति खड्काले कृषिको विकास विना मुलुकको समृद्धि सम्भव नभएको भन्दै पुर्व मेयर खत्रीको परिकल्पनामा धेरै नेताहरुको सामूहिक लगानीमा सञ्चालन भएको देवदह एग्रोबाट अरुले सिक्नुपर्ने बताए ।