© २०२३
देशैभरीका अस्पतालमा अहिले मौसमजन्य रोगका कारण विरामीहरूको चाप बढेको छ । त्यसैपनि हरेक बर्ष जाडो सकिएर गर्मी सुरु हुँदैगर्दा बिभिन्न मौसमजन्य रोगको संक्रमण देखापर्ने गर्दछ । रुखाखोकी, ज्वरो, जिउ दुख्ने, टन्सिल लगायतका हेर्दा सामान्य तर त्यसले विरामीलाई सिकिस्त वनाउने गरेको छ । त्यसमाथि पछिल्लोसमय कोरोना थपिएको छ । अस्पतालका शैया फेरी भरिन थालेका छन । कोरोनासंग मिल्दोजुल्दो संक्रमणले चिन्ता थपिदिएको छ । त्यसमाथि गर्मी सुरु हुँदैगर्दा डेंगु, मलेरिया, कालाजार लगायतका रोगको प्रकोप बढिरहेको छ । यी रोगको प्रकोप बढ्दै गर्दा स्वास्थ्य सावधानीमा ध्यान दिनुपर्ने आवश्यकता छ । गत बर्ष डेँगुकै कारण नेपालमा ५० बढीले ज्यान गुमाएको तथ्याँक छ । गत बर्ष डेंगु महामारीकै रूपमा देखिएको थियो । यो बर्ष फेरी गर्मी सुरु हुँदै गर्दा लामखुट्टेबाट जोगिन जरुरी छ । तसर्थ अवको समय भनेको लामखुट्टेकै टोकाईबाट जोगिनु बाहेक अर्को बिकल्प छैन । मौसमजन्य प्रकोपकै कारण ज्वरो, रुघाखोकी र टाईफाईड लगायतका बिरामीको भीडले अस्पताल भरिभराउ हुने गरेका छन । त्यसमाथि पछिल्लोसमय मलेरियाले आफ्नो प्रभाव बढाउँदै लगेको देखिएको छ । चर्को ज्वरो नै प्रमुख लक्षणका रूपमा देखिने यो रोग लामखुट्टेबाट सर्ने र रगतमा यसको असर रहने र मलेरियाकै कारण मृत्युको मुखसम्म पुग्नुपर्ने अवस्था समेत देखिएको छ । उता सुदूर पश्चिमका विभिन्न जिल्लामा भारतबाट नयाँ बर्ष तथा बिसु पर्ब मनाउन स्वदेश फर्किएका नेपालीहरूमा कोरोनाको संक्रमण बढेको छ । यसले चिन्ता थपिदिएको छ । भारतबाट आउने नेपालीहरूले कोरोना र मलेरियासंगै लिएर आएका छन । चिकित्सकहरूका अनुसार नेपाल फर्किनेहरूमा कि कोरोनाको लक्षण देखिएको छ कि त मलेरिया । युवा तथा अन्य उमेर समूहका लागि रोजगारीको मुख्य गन्तव्य रहेको भारत हजारौं बेरोजगार नेपालीका लागि आकर्षणको गन्तब्य बनेको छ तर रोगहरूको भकारी पनि भारत बन्दैछ । अहिले भारतमा कोरोना संक्रमण देखिएको छ । भारतमा कोरोना बढ्दा त्यसको प्रत्यक्ष असर नेपालमा पनि परेको छ ।
अतः सुदूर पश्चिमका जनता कोरोनाबाट जोगिनु अत्यावश्यक छ । खासगरी कर्णाली, सुदूरपश्चिम तथा नेपालका अन्य क्षेत्रमा बसोबास गरिरहेका नेपाली भारतमा रोजगारीका लागि जान्छन । विदेशमा केही थोरै पैसा भए पनि कमाएर ल्याउँदा घरपरिवारको आर्थिक गर्जो त टर्नेगर्छ, तर पैसा लिएर आउँदा त्योसँगै रोगहरू पनि आउने हुँदा पूर्व सतर्कता जरुरी छ । नेपालमा अहिले कोरोना दैनिकरूपमा बढिरहेकोले कोरोनाबाट जोगिन स्वास्थ्य सावधानीको उपाय प्रयोग गर्न सरकारले आग्रह गरेको छ । तर, अव कोरोनासंगै अरू स्वास्थ्य जोखिमका बिषयमा पनि ध्यान दिनुपर्ने जरुरी छ । कोरोनापछि डेँगु मानवका लागि जोखिमका रूपमा देखापरिरहेको छ । त्यसपछि मलेरिया अर्को प्रमुख स्वास्थ्य समस्या बन्दैछ । ती सवै लामखुट्टेकै टोकाईका कारण हुने भएकोले अवको ध्यान लामखुट्टेबाट बच्नेतर्फ हुनु जरुरी छ । अर्कोतर्फ अहिले प्रकोपकै रूपमा देखिएको मौसमजन्य रोग ज्वरोले धेरैलाई गिजोलेको छ । बिरामीमा कोरोनाकै शत प्रतिशत लक्षण देखापरिरहेको छ । आँखाका गेडी झर्नेगरी टाउको दुखाई बढिरहेको छ । यो कोरोनाकै लक्षण हो । तसर्थ नेपाल सरकार स्वास्थ्य मन्त्रालयको अनुरोधलाई नजरअन्दाज नगरौं । स्वास्थ्यका मापदण्ड पालनामा ध्यान दिऔं । अनिवार्यरूपमा मास्कको प्रयोग गरौं । यी स्वास्थ्यका सावधानी अपनाउनु पर्ने जरुरी भैसकेको छ । कोरोनासंगै अन्य मौसमजन्य रोगबाट बच्न ध्यान दिऔं । धेरै रोगबाट बच्ने उपाय भनेको स्वास्थ्य सावधानी पनि भएकोले सवैले रोग लाग्नै नदिनेतर्फ सचेत बनौं ।