खोज

नेपालमा पाइने ८ सय ८६ प्रजातिका चराहरू मध्ये गुल्मीमामात्र २३ प्रतिशत विभिन्न प्रजातिका चराहरू भेटिएका छन् । गुल्मीको धार्मिक, ऐतिहासिक एवं पर्यटकीय क्षेत्र रेसुंगा जंगल र जिल्लाको अग्लो ठाउँमा रहेको मदाने जंगल क्षेत्रमा उक्त प्रजातिका चराहरू फेला परेको नेपाल पंक्षी संरक्षण संघ गुल्मीले जनाएको छ ।
रेसुंगा र मदाने वन क्षेत्रमा जैविक विविधता संरक्षण अन्तर्गत चरा सर्भेक्षण सम्वन्धि जानकारी आदान–प्रदान कार्यक्रममा रेसुंगा वन क्षेत्रमा,२ सय ८ र मदाने क्षेत्रमा २ सय ७ प्रजातिका चराहरू फेला परेको नेपाल पंक्षी संरक्षण संघ गुल्मीका सहायक परियोजना अधिकृत भरत पन्थीले बताए ।
विश्वमै दुर्लभ प्रजातिको रूपमा रहेका चराहरू मध्य रेसुंगामा गोमायुमहा चिल, सुन गिद्द, सेतो गिद्द र डंगर गिद्द गरि चार प्रजाती र मदाने वन क्षेत्रमा लोभीपापी गरुड, गोमायु महाचिल, सुन गिद्द, सेतो गिद्द र कालीज प्रजातिको चिर नामक पाँच प्रजातिका चराहरू रहेको बताइएको छ ।
नेपालमा मात्र पाईने काँडे भ्याकुर रेसुंगा र मदाने दुवै वन क्षेत्रमा पाईने भन्दै अति संकटापूर्ण अवस्थामा रहेका चराहरूको वासस्थानलाई जोगाई राख्नका लागि त्यस क्षेत्रको वन र जलाधार संरक्षणमा स्थानीय निकायको भूमिका थप महŒवपूर्ण रहने कार्यक्रमका सहभागीहरूले बताएका थिए ।
नेपाल पंक्षी संरक्षण संघ, जीविकोपार्जन तथा संरक्षण समायोजन कार्यक्रम गुल्मीले आयोजना गरेको अन्तक्र्रिया कार्यक्रममा डिभिजन वन कार्यालय गुल्मीका प्रमुख कृष्णराज न्यौपानेले गुल्मीमा चराहरूको संख्यामा अझै वृद्धि हुनसक्ने भन्दै त्यसको लागि सर्वप्रथम जैविक विविधताको संरक्षणमा सवै लाग्नु पर्नेमा जोड दिएका थिए । उनले जैविक विविधताको संरक्षणसँगै गुल्मीमा चरालाई पर्यटकीय क्षेत्रसँग जोडेर सँगै लैजान सकिने पनि बताए ।
चरा संरक्षणका लागि गुल्मीमा मुख्य चुनौति र समस्याको रूपमा वासस्थान विनास, वासस्थान परिवर्तन, विद्युतीयतार, खानेपानीको अभाव, वन डढेलो, अवैध शिकार जस्ता कारणहरू रहेको भन्दै त्यसलाई रोक्नकालागि स्थानीय निकायसँग सहकार्य गर्दै जनचेतना अभिवृद्धि गर्नु पर्नेमा कार्यक्रमका सहभागीहरूले जोड दिएका थिए ।
सन २०१५ देखि गुल्मीको रेसुंगा, वलीथुम, पराल्मी र जुभुङ्गमा संभावित महत्वपूर्ण चरा तथा जैविकविविधता क्षेत्रमा काम गर्दै आइरहेको उक्त संस्थाले डिभिजन वनकार्यालय गुल्मीसँग सहकार्य गर्दै चरा र जैविक विविधता संरक्षण क्षेत्रमा काम गर्दै आईरहेको छ ।