© २०२३
तिलोत्तमा नगरपालिको शंकरनगर वन विहार तथा अनुसन्धान केन्द्र (वनबाटिका) लाई प्रदेशकै नमुना बाटिका बनाउने अभियानमा सबैको साथ जरुरी रहेको एक कार्यक्रममा बोल्ने बक्ताहरूले जोड दिएका छन । शंकरनगर वन विहार तथा अनुसन्धान केन्द्रको आठौ वार्षिक साधारण सभामा बोल्ने बक्ताहरूले प्रदेश कै मात्र नभई देशकै नमुना बाटिका बनाउने गरि सबै लाग्नुपर्ने उनिहरूले बताएका हुन् ।
कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै प्रदेश नं. ५ का उद्योग, वन, पर्यटन तथा वातावरणमन्त्री लिला गिरीले देशलाई अब कृषि नभई पर्यटन विकासमा जोड दिई अघि बढाउन जरुरी रहेको बताए । बनबाटिका सबैको धरोहर भएकाले यसको विकासमा सबै लाग्नुपर्ने उनले सुझाव दिए । बैद्यताको विषय उठाउन नहुने भन्दै उनले प्रदेश सरकार समाधान तर्फ अघि बढ्ने बताए । समुदायको विकासको काममा ब्यक्तिगत स्वार्थ आउन नहुने भन्दै उनले सार्वजनिक जग्गा सरकारको भएकाले गुरुयोजना अनुसार काम भएनभएको अनुगमन हुने बताए । वनबाटिकालाई प्लाष्टिक रहित क्षेत्र बनाउन सुझाव दिदै उनले विकासमा सबैलाई समेटेर अघि बढ्नुपर्ने बताए । समयक्रममा जिम्मेवारीमा सर्ने भएकाले पनि नया पुस्तामा सहि सन्देश जानुपर्ने सुझाव दिए । वनलाई राख्न र मास्न नहुने भएकाले दुबै कुरालाई मनन गरि विकास निमार्ण अघि बढाईनुपर्ने उनले सुझाव दिए ।
तिलोत्तमा नगरपालिकाका नगरप्रमुख बासुदेव घिमिरेले बनबाटिकाको विवादलाई समाधान गरि विकास अघि बढाईने बताए । आन्तरिक पर्यटकहरूलाई प्राथमिकता दिनसके पर्यटन पर्वद्धन हुने भन्दै उनले दैनिक यस क्षेत्रमा आउने पर्यटकहरूलाई बसाउन पूर्वाधारमा जोड दिनुपर्ने सुझाव दिए । पछिल्लो समयमा भ्यु टावर निमार्ण गर्न चुनौती खडा भएको भन्दै उनले यसलाई समाधान गरि कामलाई तिव्रता दिइएने बताए । ३ वर्षमा पुरा गर्ने भनिएको भएपनि अझ छिटो सक्ने गरि काम अघि बढाईएको बताए । भ्यु टावर बनाउन प्रदेश र संघिय सरकारसंग समेत सहयोग माग गर्ने र त्यसबाट काममा सहजता हुने उनले बताए । दुई कटटामा १४ करोडको लागतमा निमार्ण हुने भ्यु टावरमा आर्कषक फुलबारीसमेत बनाईने उनले बताए । दश तल्ला टावरमा सबै किसिमका सुविधाहरू उपलब्ध हुने उनले बताए ।
नेकपा एमालेका यज्ञ गैरेले वनविहार छोटो समयमा नै ठुलो उपलब्धि हासिल गरेको भन्दै यसलाई देशकै केन्द्रको महत्वपूर्ण वनविहारका रूपमा पहिचान दिने बताए । बन विहारको परिकल्पना गरि यो अवस्थासम्म पुर्याउने टिमले धेरै चुनौतीहरू पार गरेर अहिलेको अवस्थामा आएको उनले बताए । शंकरनगर सामुदायिक वन क्षेत्रमा बनेको विहारलाई कानुनी समस्यालाई समाधान गरेर अघि बढ्नुपर्ने उनले सुझाव दिए । चिडियाघरको रूपमा विकास गर्न अघि बढेको भएपनि त्यसबाहेक थप विकास गर्नुपर्ने उनले बताए । जिल्लाब्यापी र प्रदेश ब्यापी गर्दै सदस्यता बढाएर अघि बढाउनुपर्ने उनले सुझाव दिए ।
कार्यक्रममा नेपाली काग्रेसका महासमिति सदस्य यम बहादुर खत्रीले वनवाटिकामा कुनै विवाद नरहेको दाबी गर्दै विकासमा सबै दल एक रहने समेत बताए ।
केन्द्रका अध्यक्ष बाबुराम अर्यालले वार्षिक प्रगति विवरण प्रस्तुत गर्दै बाटिकामा वर्षेनी पर्यटकहरूको चाप बढ्दै गएको बताए । पर्यटकहरूलाई आर्कषण गर्ने रूपमा धेरै पूर्वाधार बनाउन बाकी रहेको उनले बताए ।
विसं. २०६२ सालमा स्थापना भएको वनबाटिकाको १० वर्षे गुरुयोजना तयार गरेर काम अघि बढेको छ । बाटिकामा हालसम्म ६ वटा पार्कहरू रहेका छन । पुष्पलाल पार्क, शहिद पार्क, विपी बाटिका, लखन थापा पार्क, थारु संग्राहलय, शुकदेव पार्क स्थापना भएका छन ।
यसैगरि बाटिकामा सुचना केन्द्र पुस्तकालयको स्थापना भएको छ भने थप काम अघि बढेको छ । बाटिकामा बाल उद्यान संचालन भएको छ । जसमा रोटरी क्लब बुटवलले सहयोग गरेको छ । सबैको आर्कषणको केन्द्र चिडियाघरमा २३ प्रजातीका १ सय ६७ जटा जनावरहरू छन ।
पिकनिकका लागि संघसस्थाहरूबाट २१ वटा सेडहरू निमार्ण भएका छन । यसैगरि क्षेत्रिय चिडियामा बाघ, हाती गैडा राख्ने तयारी भएको, हर्रर हाउस निमार्ण गर्न प्रदेश सरकारसंग सहयोग माग, प्राकृतिक पोखरी निमार्ण गर्ने, नाट्यशाला निमार्ण गर्ने गर्ने लक्ष्यसमेत बनाएको केन्द्रका सचिव खिमलाल पाण्डेले बताए ।