ट्रेंडिंग:

>> समनतामूलक समाज निर्माणमा नेपाल सरकारको तदारूकता आवश्यक छ : राष्ट्रपति पौडेल >> कांग्रेसको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठक सुरू >> नेप्सेले देखाएन बढ्ने छाँट, ५४.६२ अंकले घट्यो >> गृहमन्त्री रमेश लेखकको विवाहको उमेर घटाउने प्रस्ताव >> बारा र पर्सामा तीन उच्च क्षमताका सबस्टेशनहरूको निर्माण अन्तिम चरणमा >> नेकपा माओवादी केन्द्र र जसपा नेपालका सांसदहरूले मधेस प्रदेशसभामा ठूलो विरोध >> पाकिस्तानी सरकारले मन्त्रीहरूको तलबमा १८८ प्रतिशत वृद्धि  >> मलायम सुपरस्टारको फिल्मकाे कमाइ सलमानको ‘सिकन्दर’काे भन्दा बढी हुने >> जुवा खेलिरहेको अवस्थामा १६ जना पक्राउ >> विकासको गतिमा देश अगाडि बढिसकेको छः प्रधानमन्त्री >> जबरजस्ती करणी गरेको अभियोगमा पक्राउ >> प्रेस चौतारीको महाधिवेसन सुरू, प्रधानमन्त्री गएनन् >> प्रचण्ड काठमाडौँ फर्केपछि तीन दलका शीर्ष नेताबीच शान्ति प्रक्रिया बारे छलफलको तयारी >> काठमाडौँमा चैत १५ मा गणतन्त्रको पक्ष र विपक्षमा प्रदर्शन हुने >> सरकारले ४६ जना पत्रकारको निःशुल्क दुर्घटना बीमा गरायो >> ज्ञानेन्द्र संवैधानिक राजा बन्न लायक मान्छे पनि होइनन्,बरु राप्रपाले पार्टी सभापति बनाए हुन्छ: देउवा >> राष्ट्रिय सभामा अध्यादेश प्रतिस्थापन विधेयकको नामलाई लिएर विवाद >> बुटवलमा १ सय ६९ ईरिक्सालाई संचालन अनुमतिपत्र >> उमेश राईलाई १७ औं धर्मश्रीको उपाधि >> वीरगञ्ज सुक्खा बन्दरगाहबाट भन्सार कार्यालयले ८ महिनामा ३२ अर्ब ३२ करोड राजस्व सङ्कलन गर्यो >> प्रहरीद्धारा अबैध कुखुरासहित एक जना प्रक्राउ >> भक्तपुरमा कवाडी टिप्ने एक वृद्धको हत्या, अनुसन्धान गर्दै प्रहरी >> इजरायली हवाई आक्रमणमा हमास नेता सलाह अल–बर्दाविलको ज्यान गयो >> पृथ्वीमा पानीको उत्पति कहिले भयो ? नयाँ अनुसन्धानले गरायाे खुलासा >> सञ्चारकर्मी मिडियामा अडिरहने वातावरण बनाउनुपर्छ >> सुन र चाँदी दुवैको भाउ घट्यो >> लुम्बिनीमा किशोरीहरुलाई पुनः प्रयोग गर्न मिल्ने प्याड तालिम >> ५ लाख शरणार्थीलाई अमेरिकाबाट निष्कासन गरिने, ट्रम्प प्रशासनले अप्रिल २४ सम्म दियो म्याद >> कर्मचारी मिलन केन्द्रको वनभोज कार्यक्रम तथा साधारणसभा सम्पन्न >> श्रमजीवी पत्रकार ऐन कार्यान्वयनको अवस्थाको अन्तरक्रिया >> यस्तो रहेको छ आजको विदेशी मुद्रको विनिमयदर, कुन मुद्रा कतिमा हुँदैछ कारोबार ? >> एपीएफको विजयी शुरुवात >> नेकपा एसको रूपन्देही अधिवेशन शुरु ‘पुर्नउत्थानवादीलाई निस्तेज पार्न राजनीतिक हस्तक्षेप’ >> अर्घाखाँचीमा ९५ प्रतिशत किशोरीलाई खोप >> कागजमा सीमित आर्थिक रूपान्तरण >> विश्व मौसम दिवसः बढ्दै छ चुनौति >> नारायणगढ–बुटवल खण्ड बिस्तारः पूर्वी खण्डमा प्रगति, दाउन्नेमा सास्ती >> विश्व पानी दिवसमा अन्तरक्रिया >> डढेलो नियन्त्रणका लागि ३ तहका सरकारको समान दायित्व हुनुपर्ने >> प्रतिगामी चिन्तनविरुद्ध ‘कविता’ >> सुस्ता गाउँपालिकाको शीतभण्डारः एकातिर आँधी, अर्कोतिर झोलङ्गो >> आजको मौसमः पाँच प्रदेशमा मेघ गर्जनसहित बर्षा हुने >> मेन्स सिंगल र डबलमा एपीएफलाई उपाधि >> आदिवासी जनजाति महासंघ कपिलवस्तुको अध्यक्षमा चौधरी >> मौसम प्रतिकुलका कारण पहिलो दिनको खेल प्रभावित, रोकिएको खेल आईतबार बिहान हुने >> २३ औ तिलोत्तमा गोल्डकप शुरु, पहिलो हाफमा एपीएफको अग्रता >> सामाजिक कार्यमा जुट्न नगरप्रमुख पाण्डेयको आग्रह >> प्रकाशन तथा प्रशारण संघ लुम्बिनीमा कुवँर >> मानसिक स्वास्थ्यको समाचार संप्रेषणमा संवेदनशिलता आवश्यक    >> प्रेस चौतारीको महाधिवेसनको तयारी पुरा, अध्यक्षमा पाण्डे र राई भिडदैँ

(सम्पादकीय)वन दिवस मनाउँदा सोंच्नैपर्ने कुरा

२५ श्रावण २०७५, शुक्रबार
२५ श्रावण २०७५, शुक्रबार

(सम्पादकीय)वन दिवस मनाउँदा सोंच्नैपर्ने कुरा

आज वन दिवस हो । बैज्ञानिकहरूका अनुसार मानिसको जीवन वनबाट विकसित भएको हो । बुटवलमा पाइएको रामापिथेकसको दन्तले पनि यो कुरा प्रमाणित गरेको छ । रामापिथेकस कुनै शहर बजारमा नभएर वनमा पाइनु नै वनसँग जोडिएको एउटा ज्वलन्त प्रमाण हो । वानरबाट नर बन्ने क्रममा जब मानिसले दुई खुट्टाले टेकेर हिँड्न थाल्यो र वनमा भोजनको खोजीमा आउने क्रममा बुटवलको जंगलमा आइपुग्यो त्यो रामापिथेकसको अवस्था हो । यो नाम बैज्ञानिकहरूले राखेका हुन् । यसले पनि भन्न सकिन्छ कि मानिस सभ्यताको सिँढीमा पाइला टेक्ने क्रममा वनको भूमिका निकै महŒवपूर्ण छ । मानिसको विकास क्रम वा उत्पत्ति पानीबाट भएको बैज्ञानिकहरूले प्रमाणित गरेका छन् । मानिस बहुकोषीय प्राणी हो । पानीमा उत्पत्ति भएको एक कोषीय जीबबाट बहुकोषीय जीबहुँदै पानी र जमीनमा बस्न सक्ने जीब बन्यो । जमीनमा बाँच्नको लागि श्वास प्रश्वास लिने त्यहि किसिमका अंगहरू विकसित भए । आहारको लागि जमीनमा हिँड्ने क्रममा लाखौँ बर्षमा बानरमा विकसित भयो । वानर बनेपछि वनमा रहन थाल्यो । एकल जीवनबाट संयुक्त रूपमा बस्यो । ओडार, गुफाजस्ता सुरक्षित ठाउँ खोज्यो । वनका फलफूल, कन्दमूल खान थाल्यो । त्यहि वानरको एउटा प्रजाति एप बालुवाले भरिएको मरुभूमिमा हिँड्ने क्रममा लाखौँ बर्षको यात्रामा उसका पाइतला विकसित भए । पुच्छरको आवश्यकता नहुँदा त्यो लोप भयो । ठाडो भएर हिँड्न थाल्यो । त्यो विकसित अवस्थालाई बैज्ञानिकहरूले नर भनेर नामाकरण गरेका छन् । रामापिथेकस त्यहि अवस्थाको एउटा पुस्ता हो ।
वनसँग मानिसको सम्बन्ध अहिले पनि घनिष्ठतम रूपमा जोडिएको छ । भन्ने गरिन्छ वनबाटै जीवन नामाकरण भएको हो । वनले मानिसलाई निकै धेरै खजाना लुटाएको छ । त्यसमा आवास निर्माणको लागि काठ, इन्धनको लागि दाउरा, मासुको लागि जंगली जनाबर, घरपालुवा जनाबरका लागि घाँस, घर छाउनका लागि खर, दाम्ला, नाम्ला, बाट्नका लागि पटुवा, डोका बुन्नका लागि चोयाँ, तरकारीको लागि तामा, च्याउ, निहुरो, वन्य फलफूललगायतका अनेक प्रजातिका खजाना मानिसलाई दिने गरेको छ । तर, मानिसले जंगललाई के दियो यो खोजीको विषय बनेको छ । वनले मानिसलाई शुद्ध अक्सिजन दिन्छ । जुन अक्सिजन मानिसको लागि प्राण बायु हो । मानिसको लागिमात्र नभएर सबै प्राणीको लागि प्राण बायु हो । वनले मानिसलाईमात्र हैन, करोडौँ प्रजातिका जीबजन्तु, किट पतंगको लागि आश्रय दिएको छ । अनकेन प्रजातिका सुन्दर फूलहरू वनमा पाइन्छन् । वनमा फूल्यो फूलै फूल मनमा चल्यो बासना वनको एउटा गीती महिमा हो । अनेक प्रजातिका कन्दमुलहरू पाइन्छन् । अनेक प्रकारका औषधीय जडिबुटीहरू वनले मानिसलाई दिएको छ । र, पनि फेरि प्रश्नै गर्नुपर्ने हुन्छ मानिसले वनलाई के दिएको छ ?
वनलाई जोगाउनु पर्छ, यसको हरियाली यथावत राख्नुपर्छ भनेर भाषणहरूमा निकै शब्दहरू खर्च गरिन्छ । देशको वन हेर्नको लागि संघीय, प्रदेश सरकार निर्माण भएको छ । त्यहि किसिमले तलसम्म विभिन्न निकायहरू बनाइएको छ । त्यसमा कार्यरत कर्मचारी, पदाधिकारीहरूले महिनामा लाख हैन, करोड रूपैयाँ तलव, भत्ता, गाडी, इन्धनमा उडाएका छन् । तर, जंगलमा उनीहरूले पाइला टेकेका छन् कि छैनन् ? यो पनि एउटा सोध्नुपर्ने प्रश्न बनेका छ । उनीहरूबाट जंगल त जोगिएको छैन नै, बरु वन माफियाहरू पाल्ने, पोस्ने र पोसिने काम भएको छ । रूप पक्षको सानो योजना जनतालाई देखाउने र सार पक्षमाथि लुटान् गरिएको छ । वनसँग जोडिएका पदाधिकारीले आलो रुखमा आगो लगाएर सुकेको रुख भन्दै कटानी गरी बेच्दै आएका छन् । यस्ता काममा वन मन्त्रालयले सघाएको छ । वनमन्त्री हुनुलाई फाइदावाला मन्त्रालयको रूपमा लिने गरिन्छ । आँकडा हेर्दा पनि यो कुरा प्रमाणित हुन्छ । जुन वनले मानिसको सभ्यता विकास गरेको हो, त्यहि वनलाई आजका धुन्धुकारीहरूले सखाप पार्दै लगेका छन् । यो प्रकृतिमाथि गरिएको ठाडो बलात्कार हो । यसलाई रोक्ने जिम्मा जनताको हो । वन दिवस मनाइरहँदा यो कुरा सबैले मनन गर्नु आवश्यक छ ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?