खोज

बुटवल उपमहानगर पालिकाले मातृशिशु मृत्युदर घटाउने उद्देश्यले गर्भवती सुत्केरी लक्षित कार्यक्रम अगाडी सारेको छ । उपमहानगरको बजेट तथा कार्यक्रममा उल्लेख गरी शुरु गर्न लागेको हो । उपमहानगरको स्वास्थ्य शाखाका अनुसार उक्त कार्यक्रम आउने भदौ महिनादेखि शुरु हुने लागेको हो । उपमहानगरको स्वास्थ्य शाखाका अनुसार उपप्रमुखसँग गर्भवती–सुत्केरी भेट अभियान नाम दिइएको कार्यक्रम गर्भवती महिलाहरुको स्वास्थ्यमा केन्द्रित छ । गर्भवती महिलाको स्वास्थ्यमा ध्यान पुर्याउन सके स्वस्थ्य शिशु जन्मिने, मातृ शिशु मृत्युदर कम हुने उपमहानगरको बुझाई छ । सरकारी प्रक्षेपण अनुसार उपमहानगरभित्र बार्षिक रुपमा करिब चार हजार पाँच सय महिला सुत्केरी हुने गरेको तथ्यांक छ ।
बुटवल उपमहानगर पालिकाकी उपमेयर गुमादेवी आचार्यले नगरभित्रका केही समुदायमा अझै पनि गर्भवती र सुत्केरी महिलाको स्वास्थ्यको अवस्था कमजोर देखिएकाले कार्यक्रम अघि सारेको बताइन । उनले गर्भवती सुत्केरी भेट कार्यक्रममा चिकित्सकसहितको घरदैलो मार्फत स्वास्थ्य परीक्षण र परामर्श गरीने बताइन । गर्भवती र सुत्केरी महिलालाई षोषणयुक्त खानेकुराको प्रयोगमा अग्रसर गराउदै आफु र बच्चाको स्वास्थ्यको हेरचाहमा प्रोत्साहन गरिने उपमेयर आचार्यको भनाई छ ।
नगर स्वास्थ्य शाखाका संयोजक डा. रमेश के.सी.का अनुसार भेट अभियानमा गर्भवती महिलाको कार्ड बनाई कुन कुन महिनामा स्वास्थ्य संस्थामा जाँचका लागि जाने, के के परीक्षण गर्ने गरिनेछ । उपमहानगरभित्रका गर्भवती महिलाले नियमित र पूरै चक्रको गर्भजाँच नगर्ने गरेको पाइएको डा. के.सी.ले बताए । उनले गर्भवती अवस्थामा चार पटक गर्भ जाँच गनुपर्ने मापदण्ड भएकोमा अझै पनि केही गर्भवती महिलाहरुले चौथो पटकको गर्भ जाँच नगर्ने गरेको पाइएको उनको भनाई छ ।
दुईवटा सन्तान जन्माउनका लागि प्रोत्साहित गर्ने नीति उपमहानगरको भएपनि त्यसभन्दा बढी सन्तान जन्माउने परिवारमा पनि उक्त कार्यक्रमले समेट्ने उपमहानगरले जनाएको छ । उनले समयमा स्वास्थ्य जाँच गराउने र स्वास्थ्य संस्थामा सुत्केरी गराउनलाई प्रोत्साहन गर्ने उद्देश्यले यस खालको कार्यक्रम राखिएको उनले बताए । उक्त भेटमा गर्भवती महिलालाई क्याल्सीयम चक्कीका साथै स्वास्थ्य सम्बन्धी उपयोगी उपहार दिने सोच पनि उपमहानगरले बनाएको छ । उपमहानगरभित्र स्थायी र अस्थायी रुपमा बसोबास गर्ने सबै गर्भवती र सुत्केरी महिलालाई कार्यक्रम भित्र पारिएको जनाइएको छ । कार्यक्रम संचालनका लागि सात लाख बजेट बिनियोजन गरिएको छ ।
गर्भवती, प्रसूति र सुत्केरी अवस्था महिलाको लागि विशेष अवस्था हो । गर्भवती हुनुभन्दा पहिले आफ्नो पोषणको अवस्था, स्वास्थ्य अवस्था, विवाह भएको उमेर, हालको उमेर, आर्थिक अवस्था, गर्भवती अवस्थामा गर्नुपर्ने आराम, पारिवारिक अवस्था, गर्भावस्थामा नियमित जाँच गराउने स्वास्थ्य संस्थाको चयन, गर्भावस्था, प्रसूति अवस्था, सुत्केरी अवस्था र नवशिशुमा देखिने खतराका लक्षणबारे जानकारी हुन जरुरी छ ।
मातृ मृत्यु र नवशिशु मृत्यु हुने प्रमुख कारण चेतनाको अभाव भएकाले सुरक्षित मातृत्वबारे थाहा पाइरहन आवश्यक छ । भावी सन्ततिका साथै सम्पूर्ण परिवार निरोगी र स्वस्थ हुन पहिले आमा नै स्वस्थ हुनु पर्ने चिकित्सकहरु बताउँछन् । गर्भावस्था, प्रसूति अवस्था, सुत्केरी अवस्था तथा नवशिशु स्याहारका बारेमा सबैले जान्नु आवश्यक छ । उपमहानगरमा मातृ शिशु मृत्युदरको अवस्थाको तथ्यांक नभएपनि नेपालमा प्रतिलाखमा २ सय ३९ जना आमाको मृत्यु हुने गरेको चिकित्सकहरु बताउँछन् ।