© २०२३
कारोना बीमाको अवधि सकिइसक्दा पनि बिमा गरेकाहरुले भुक्तानी पाउन सकेका छैनन् । बीमा गराएका कम्पनीहरुले अहिले कोरोना बीमा बारेको कुरै सुन्न चाहँदैनन् । बीमा दावीको भुक्तानी अझै कति समय लाग्ने हो टुंगो छैन । बीमा समितिका अनुसार अहिलेसम्म सरकारले भुक्तानी गर्नुपर्ने रकम ९ अर्ब ६२ करोड ६ लाख रुपैयाँ पुगेको छ ।
यस क्षेत्रमा पनि विभिन्न संघ संस्थाले संस्थागत र धेरैले व्यक्तिगत रुपमा कोरोना बीमा गराएका थिए । नेपाल पत्रकार महासंघ लुम्बिनी प्रदेश समितिले करिव एक हजार पत्रकारको कोरोना बीमा गराएकोमा संक्रमित मध्ये करिव एक दर्जनले बीमा दावीको भुक्तानी पाइसकेका छन् । त्यस्तै बाँकी दुईजनाको बीमा दावी स्वीकृत भएर रकम आउन बाँकी छ भने चारजना स्वीकृत नै भएको छैन । उनीहरुको दावी भुक्तानी कहिले आउँछ अझै टुंगो नभएको नेपाल पत्रकार महासंघ लुम्बिनी प्रदेशका निवर्तमान उपाध्यक्ष भरत केसीले बताए ।
नेपाल पत्रकार महासंघ रुपन्देहीले बुटवल उपमहानगरपालिकासँगको सहकार्यमा ५७ जनाको कोरोना बीमा गराएको थियो । कोरोनाबाट संक्रमित भएका मध्ये एकजनाले मात्रै भुक्तानी पाएका छन् भने बाँकी चारजनाले भुक्तानी पाउन सकेका छैनन् । त्यस्तै तिलोत्तमा मिडिया क्लवबाट कोरोना बीमा गराएका ४५ जना पत्रकार मध्ये आठजना पत्रकार संक्रमित भएका थिए । त्यसमध्ये चारजनाले भुक्तानी पाएका छन् भने बाँकी चारजनाको भुक्तानी रोकिएको छ । गत असोजमा संक्रमित भएर दावी पेश गरेका तिलोत्तमा नगरपालिकाका प्रमुख वासुदेव घिमिरेका स्वकिय सचिव विष्णु अर्यालले अझै भुक्तानी पाउन नसकेको बताए ।
हाल नेपालमा सञ्चालनमा रहेका शिखर इन्स्योरेन्स, सगरमाथा इन्स्योरेन्स, अजोड इन्स्योरेन्सलगायत १९ वटा निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले कोरोना बीमाको पोलिसी जारी गरेका थिए । बीमाको दावी भुक्तानी रोकिएको बारे अजोड इन्स्योरेन्स प्रदेश कार्यालय बुटवलकी प्रमुख भगवति रेग्मीले बीमा कम्पनीहरुले आफ्नो सम्पूर्ण दायित्व बहन गरिसकेको र बाँकी दायित्व सरकारले व्यहोर्नुपर्ने सम्झौता भएपनि सम्झौता बमोजिमको रकम निकासा नहुँदा दावी भुक्तानी हुन नसकेको बताइन् ।
हालसम्म अनुदानसहित बीमा कम्पनी, बीमा समिति, पुनर्बीमा कम्पनीको तर्फबाट संयूक्त रूपमा ४ अर्ब ७८ करोड ८१ लाख रुपैयाँ भुक्तानी भइसकेको छ । कोरोना बीमा गर्दाको शुल्कवापत कम्पनीहरूले जम्मा १ अर्ब ५ करोड ५ लाख रुपैयाँ उठाएका थिए । हालसम्म १ लाख ३७ हजार ७५४ जनाको बीमा दावी परेको छ, तीमध्ये आधाभन्दा धेरैलाई भुक्तानी हुन बाँकी छ ।
अर्थ मन्त्रालयमा रकम निकासाका लागि भनेर औपचारिक रूपमा पत्र पठाइएको छ । तर पत्रको कुनै जवाफ आएको छैन । “हामीले रकम निकासाका लागि भनेर अर्थ मन्त्रालयसँग पहल गरेका छौं”– बीमा समितिका सूचना अधिकृत निर्मल अधिकारीले भने । उनका अनुसार अर्थलाई दुई पटकसम्म पत्र पठाइएको छ । पहिले साढे ७ अर्ब रुपैयाँ निकासीका लागि भन्दै पत्र पठाइएको थियो भने केही दिनअघि अर्को पत्रमा बाँकी सबै दायित्वको रकम निकासा गर्न भनिएको छ । तर अर्थले भने कुनै प्रतिक्रिया दिएको छैन ।
यता आवद्ध निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूले सरकारले रकम निकासा नगरेसम्म भुक्तानी नहुने स्पष्ट पारेका छन् । बीमक संघका एक सदस्यले भने “मापदण्डअनुसार बीमा कम्पनीहरूले तिर्नुपर्ने सबै रकम तिरिसके, अब सरकारले तिर्ने हो, जहिले निकासा हुन्छ, त्यसपछि मात्रै सर्वसाधारणलाई भुक्तानी हुन्छ ।”
अब संक्रमित हुनेहरूले कोरोना बीमाको रकम दावी गर्न नपाउने भएका छन् । २०७७ वैशाखदेखि सुरु भएको कोरोना बीमाको अवधि २०७८ असार मसान्तमा सकिएको हो । यद्यपि यसअघि नै परेका आवेदनहरूको भने भुक्तानी हुनेछ । अब कोरोना बीमा योजना नआउने बीमक संघले जनाएको छ ।
१९ निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूले संयुक्त रूपमा ’पुल’ मार्फत कोरोना बीमा योजना सञ्चालनमा ल्याएका थिए । कोरोना बीमा मापदण्डमा नै एक अर्ब रुपैयाँसम्मको दावी भुक्तानी बीमा कम्पनीले नै बेहोर्नुपर्ने, १ अर्बभन्दा माथि २ अर्ब रुपैयाँसम्मको रकम नेपाल पुनर्बीमा कम्पनीले, २ अर्ब रुपैयाँदेखि साढे २ अर्ब रुपैयाँसम्मको रकम बीमक कम्पनीहरूको महाविपत्ति पुलले र साढे २ देखि साढे ३ अर्ब रुपैयाँसम्म भुक्तानी बीमा समितिले बेहोर्नुपर्ने उल्लेख छ । जुन कार्यान्वयनमा आइसक्यो । साढे ३ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी भुक्तानी गर्नु परेमा सरकारले ब्यहोर्ने मापदण्डमा उल्लेख छ ।