खोज

मकैमा घोगा लाग्न थाले संगै सल्यानमा किसानहरुले जंगली जनावरहरुले पुर्याएको क्षति ब्यहोर्नुपरेको छ । बाँदर, बँदेल, दुम्सी लगाएतका जंगली जनावरहरुले विगतका वर्षमा जस्तै यस पालि पनि किसानले गरेको मकै खेतीमा क्षति पुर्याइरहेको किसानहरुले बताएका छन् । जिल्लाको बनगाड कुपिण्डे नगरपालिकामा बदेलको बथानले मकैबाली सखाप पार्न थालेपछि किसान चिन्तित भएका छन् । नगरपालिकाका आधा दर्जन बढि वस्तीहरुमा बँदेलको बथानले पाक्नै लागेको मकैबाली सखाप पार्न थालेपछि किसान चिन्तित हुन थालेका हुन ।

बदेलले बनगाड कुपिण्डे नगरपालिका ९ का गिठाचौर, स्वारा, शेरा र शारदा नगरपालिकाका ओखरेनी, ¥याले, अधेरी लगायतका गाउँहरुमा बदेलेको समुहले मकैबाली तहस नहस पार्न थालेपछि किसानहरु चिन्तित भएका हुन् । नजिकैका जंगलहरुबाट रातको समयमा आएर मकैबारी नष्ट पार्ने गरेको बनगाड कुपिण्डे ९ का अनिल बस्नेतले बताए । ’हामीलाई बदेलले बर्षेनी दुख दिदै आएका छ, सरोकारवाला निकायहरुमा जति कुरा राखेपनि सनुवाई हुदैन अव हामीले वसाई सर्नुबाहेकको विकल्प छैन,“ उनले पिडा पोख्दै भने । किसानहरु मकै जोगाउन रातभरी बारीमा जागा्रम वस्दै आएको वस्नेतको भनाई । ‘केहीदिन देखि हामी गाउँका सवै रातभरी वारीमै वस्छौ, थाल ठटाउने, होहल्ला गरेपनि बदेल वारीमा छिरेर मकै नष्ट गरेको थाहै हुदैन,“ वस्नेतले भने ।

नजिकैका जंगलहरुबाट आएको बदेलको बथानले पाक्नै लागेको मकैबाली नष्ट पारेपछि किसानहरु चिन्तित हुन थालेको पिडित कासीराम बोहराले जानकारी दिए । दिनभरी जंगलमा वस्ने र राती भएपछि बारीमा आएर मकै नष्ट पार्न थालेको बोहोराको भनाई छ । परिवारको बर्षभरी पेट पाल्ने मकै दुई दिनमा बँदेलले तहस नहस पारिसके पछी अव कसरी परिवारको गर्जो टार्ने भन्ने चिन्ता थपिएको उनले बताए । जिल्लाको पश्चिमी क्षेत्रमा वस्ती नजिक घना जंगल भएकोले पनि वर्षेनी स्थानीयहरु जंगली जनवारहरुबाट प्रभावित भइरहेका छन् । बदेलले हरेक बर्ष यस क्षेत्रका करिव ४ सय घरधुरीले लगाउनदै आएको अन्नबाली नष्ट पार्दै आएका छन् । पछिल्लो समय जिल्लामा चोरी शिकारी समेत रोकिएकोले जंगलमा बदेलको संख्यामा बृद्धि भएको बताइन्छ । र यसले पनि बर्षेनी बालीनालीको क्षतिमा बृद्धि हुदै गएको पिडित किसानहरुको भनाई छ ।

लकडाउनले बाहिर कमाउन पनि जान नसक्ने लगाएको बालीनाली समेत जंगली जनवारहरुले नष्ट पार्न थालेपछि कसरि परिवार पाल्ने भन्नेमा चिन्ता हुन थालेको किसानहरुले बताउन थालेका छन् । रातभरी बारीमा जागा्रम वस्दा पनि वँदेल बारीमा पसेर मकै नष्ट पार्न थालेको अर्का किसान रिम बहादुर बुढाथोकीले बताए । मकै बाली सखाप पारिसकेपछी बँदेलको बथानले धानबाली र गहुबाली समेत नष्ट गर्ने गरेको किसानहरु बताउँछन् । बदेलले बर्षेन दुख दिइरहेको कुरा स्थानीय सरकार, वन कार्यालय लगाएतका सम्वन्धित निकायलाई थाहा भएपनि कुनै चासो नदिएको स्थानीयहरुको गुनासो छ ।