खोज

नवलपरासी, ०८ कार्तिक ।
जिल्लाका केरा किसानले अहिले केरा खेतमा घुसुवाबालीको रूपमा बदाम खेती गर्ने अभ्यास थालेका छन् । केही बर्ष पहिला केरा भित्र आलु र ओल खेतीको अभ्यास गर्दै आएका किसान अहिले केरा भित्र बदाम खेतीको सफल अभ्यास गरेका हुन् ।

बलौटे माटो हुने जिल्लाका सुस्ता र प्रतापपुर गाउपालिकाका किसानले केरा भित्र हिँउदमा आलु र बर्षायाममा बदाम खेती गर्न सक्ने अवस्था देखिएको बताए । यसले गर्दा केरा खेतीलाई पनि फाईदा पुग्ने र घुसुवाबालीले थप लाभ लिन सक्ने अवस्था रहेको बदाम उत्पादक कृषक समितिका अध्यक्ष युवराज मौर्यले बताए । यसरी केरा भित्र बाली रोपेर थप बाली लिन सक्ने अवस्था देखिएको छ, उनले भने, एक बाली मात्र खेतमा लगाउदा यदि प्राकृतिक प्रकोपले नष्ट भयो भन्ने लगानी डुब्ने अवस्था थियो । तर तिनै बालीमा थप आर्को बाली रोपियो भन्ने ति क्षतिबाट पनि जोगाउन सक्ने अवस्था देखिएको उनको भनाई थियो । केही किसानले अहिले परिक्षणको रूपमा केरा भित्र बदाम खेती गरेका छन् । उत्पादन राम्रै देखिएको छ, उनले थपे,यसलाई अन्य किसानलाई पनि उत्साह मिलेको छ । यसलाई प्रवद्र्धन गर्नका लागि सरकारी निकायले पनि सहयोग गर्नुपर्ने उनले आवश्यकता औल्याएका थिए ।

लामो समयदेखी जिल्लाको पूर्वी क्षेत्रमा उखु खेती गर्दै आएका किसानलाई उखुको मूल्य भुक्तानीमा समस्या देखिन थालेपछि केरा खेतीतर्फ लागेका छन् । त्यसका लागि प्रधानमन्त्री यान्त्रिकरण आयोजनाले केरा जोनको रूपमा प्रोत्साहित गर्दै आएको छ । यस क्षेत्रलाई सुपर जोन बनाउनका लागि पनि पहल भई रहेको छ । अहिले केरा भित्र बदाम खेतीको सफल अभ्यास भएको देखियो, उनले भने, केरा भित्र आलु खेती पनि गरेर परिक्षण गरि सकिएको छ । केरा रोपेको दुई बर्षमा केरा फल्ने अवस्था आउछ, त्यो भित्र किसानले यदि बर्षायाममा बदाम र हिउँदमा आलु रोपेर थप फाईदा लिन सक्छ । तर यसका लािग सरकारले आवश्यक मल,विउँको सहज आपूर्तिका लागि सहयोग गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो ।

बदाम अहिले प्रति केजी डेढ सय रुपियाँसम्म बिक्री हुने गरेको छ । यसले किसानलाई केही राहत पुग्नेछ । जिल्ला भित्र डेढ सय हेक्टरमा बदाम खेती हुने गरेको तथ्याँक समितिका अध्यक्ष मौर्यले बताएका थिए ।
लुम्बिनी प्रदेशको कूल २२ लाख २८ हजार आठ सय हेक्टर क्षेत्रफलमध्ये छ लाख ८० हजार १५ हेक्टर खेतीयोग्य जमिन छ । त्यसमा पाँच लाख ३५ हजार तीन सय ५१ हेक्टरमा मात्र खेती गरिएको छ । खेती गरिएको कूल क्षेत्रफलको तुलनामा सिञ्चित क्षेत्रफल ४५ प्रतिशत छ । खाद्यान्न, नगदे, तेलहन, दलहन, मसला, तरकारी, फलफूल गरी एक सय १० बालीलाई निर्देशनालयले प्रदेशमा खेती हुने बाली र त्यसलाई तथ्याङ्क समावेश गरेको कषि विकास निर्देशनालयका प्रमुख राम पाण्डेले बताए ।

हाल सार्वजनिक भएका तथ्याङ्क सन् १९८५ मा भएको भू–स्रोत नक्शाङ्कन परियोजनाले गरेको गणनाका आधारमा भएको छ । लुम्बिनी प्रदेशको कूल ग्राहस्थ उत्पादनमा कृषि क्षेत्रको योगदान २९ दशमलव ४० प्रतिशत छ । सही तथ्याङ्क अद्यावधिक भए भविष्यमा हुने आयव्ययको अनुमानित लेखा सहज हुने अपेक्षा गरिएको छ ।