खोज

बाँके, ०३ कार्तिक ।
बाँकेको जानकी गाउँपालिकामा करिब २०४५ सालदेखि पशु हाट बजार लाग्दै आएको छ । पहिला राँगा, भैँसी र गोरु बराबरको संख्यामा बजारमा देखा परेपनि अहिले केही बर्ष यता गोरुको संख्या बजारमा शुन्य भएको देखिन्छ ।
२०४५ सालदेखि जानकी गाउँपालिका वडा नं. ३ को रमवापुरमा पशु हाटबजार लाग्दै आएको छ । हाट बजारमा पशु व्यापारी, किसान र होटेल व्यपारीहरू राँगा, भैंसी किन्नका लागि जाने गरेका हुन्छन् । हाट बजारमा छिमेकी जिल्ला बर्दिया, सुर्खेत, दाड्ड, कैलाली र काठमाडौं समेतका व्यापारीहरू पुश किनमेल गर्नका लागि आउने गरेका हुन्छन । तर राँगा र भैंसी पहिला कै संख्यामा देखा परेपनि गोरु देखा पर्न छाडेका छन् ।

राँगा र भैँसीको मासु बिक्री गर्न मिल्ने तर गोरुको माशु बिक्री वितरणमा सरकारले नै मान्यता नदिएकोले गोरुको संख्या कम हुँदै गएको श्रीपशु हाट बजार व्यवस्थापन समितिका उपध्यक्ष सुदिप कुमार बर्माले बताए । हाट बजार २०४५ सालदेखि लाग्न शुरु गरेपनि २०६९ सालमा दर्ता गरेर नयाँ रूपले व्यवस्थापन गरेर सञ्चालन गरेको बर्माले बताए । उनले भने, हरेक हप्ताको शनिवार मेला लाग्ने गरेको हुन्छ । मेलामा पशु साहु र किन्ने मानिस बीच सम्झौता भएपछि समितिले प्रतिगोटा २ सयको दरले बिक्री कागजात बनाएपछि किन्ने मानिसले आफ्नो घर लैजाने गरेको उपाध्यक्ष बर्माले बताए । समितिले प्रतिगोटा २ सय लिएपनि त्यसको २५ रूपैँया गाउँपालिकालाई बुझाउनु पर्ने गाउँपालिकाले नियम लागु गरेको छ ।
पशुको व्यापार गर्न लागेको १५ देखि २० बर्ष भयो । मेला सधै यस्तै लाग्ने गरेको हुन्छ तर लकडाउनमा केही समय बजार नलागेपछि केही घाटा लागेको महाशुस भएको पशु व्यापारी प्रेम नारायण सोनकरले बताए । मलाई यही पशु व्यापार नै मन पर्छ धेरै पहिला एस. एल. सि. पास गरेको थिए । विद्यालयमा पढाउने अवसर पनि पाए तर यही व्यापार मन परेर पढाउने पेशा छोडेर पशु व्यापार गरी रहेको बताए । उनी हरेक हप्ता गाउँबाट पशु किनेर बजारमा पशु बिक्रि गर्न आउँदै गरेका हुन्छन तर गोरु भने बिक्रि किनमेल भएको नदेखेको बताए । हरेका हप्तामा ५ देखि १० हजार नाफा त कहिले घाटा भैरहेको बताए ।

करिब २०५० सालदेखि यहि पशु हाट बजारबाट आवश्यक परेको बेला किन्ने र कहिले बिक्री गर्दै आइरेको छु । हामीलाई यो पशु हाट बजार लागेर धेरै सजिलो भएको छ । हरेक हप्ता बिक्री गर्ने र किन्न पाइने भएका छौं । म मात्र होइन मेरो बुवा पनि यहि मेलामा पशु बिक्री गर्दै आइराख्नु भएको जानकी गाउँपालिका ५ का स्थानीय कुमार यादवले बताए ।

पहिला सर्लाहीबाट मानिसहरू गोरु किन्नका लागि आएपनि अहिले पछिल्लो समयमा उनीहरू पनि आउन बन्द गरेका छन् । पहिला गोरु किनमेल गर्नका लागि छिमेकी देश भारतबाट आइरहेपनि पछि गएर उनीहरू पनि आउन बन्द गरेका छन् । किसानहरूले खेत जोत्नका लागि गोरुलाई प्रयोग गरेपनि मेलामा देखा पर्दैनन् । आवश्यक परेको मानिसहरूले गाउँबाटै गोरु किनमेल गरिरहेको जानकी गाउँपालिकाका स्थानीय व्यापारी आमिरखा सोनकरले बताए । मानिसहरू मेलामा बिक्री गर्न आएपनि बिक्री नभएपछि यही आसपासमा छाडा छोडेर गईदिएको बताए ।

एक तिर एक्कासी पशु हाट बजारमा गोरु देखा नपर्नु र अर्को तिर बजार क्षेत्रमा त्यही गोरु छाडा रूपमा बजार क्षेत्रमा दुर्घटना गराईरहेको देखिन्छ । त्यही छाडा गोरुलाई धेरै गाउँपालिका तथा नगरपालिकाहरूले कान्जि हाउसमा रेखदेख गरिरहेको छ । यसरी गोरु लोप हुँदै गईरहेका छन् ।