ट्रेंडिंग:

>> बाँकेको नरैनापुरमा आगलागी हुँदा १७ घर जलेर नष्ट >> सेमीफाईनल समिकरण पुरा >> ऊर्जामन्त्रीको राजिनामा माग गर्ने प्रदर्शनकारी पक्राउ >> स्वास्थ्य बीमा बोर्डको अध्यक्षमा सुर्य थापा नियुक्त >> ट्रम्पले सार्वजनिक गरिदिए केनेडी हत्यासँग सम्बन्धित ८० हजार गोप्य कागजात >> नेपाल-मलेसिया बीचकाे फुटबल आज साँझ ७ः४५ बाट सुरू हुदैँ   >> सेयर बजारमा उच्च गिरावट, नेप्से परिसूचक ५८.०५ अंकले घट्यो >>  मोतीहारीमा अढाई करोडको स्मैक बरामद, नेपालबाट लागिएको दाबी >> अत्याधुनिक प्रविधिको प्रयोगबाट टिकाउ संरचना निर्माणमा ध्यान दिनुपर्छः प्रधानमन्त्री >> ‘जेरी अन टप’ छायांकन सम्पन्न, बजेट पुग्यो ६ करोड >> सार्वजनिक पोखरीहरूको संरक्षण गरी ठेक्का मार्फत राजस्व संकलन गर्दै नगरपालिका >> प्रधानमन्त्रीकाे बारेमा गलत डिस्प्ले देखाएकाे भन्दै भरतपुर विद्युतका हाकिम माथी आक्रमण >> लायन्स क्लब बुटवल सयपत्रीद्वारा तीनदिने बाटेको धुप बनाउने तालिम सम्पन्न >> केरा खेतीमा भविश्य खोज्दै सहकारी >> तरूणदल तिलोत्तमा आलोकको नाममा फुटसल प्रतियोगिता आयोजना >> देशी–विदेशी तत्व सरकारलाई बदनाम गर्न लागिपरेः प्रधानमन्त्री >> सुर्खेतको मेडिकलमै लागुऔषध धन्दा >> राप्रपाको मूल आन्दोलन समितिको बैठक जारी >> त्रिशूली नदीमा कोइला बोकेको ट्रक दुर्घटनाग्रस्त, चालकको ज्यान गयो >> सुनको भाउ आज दुई सय रुपैयाँले घट्यो >> वीरगञ्ज भन्सारबाट आठ महिनामा ५३ अर्ब २६ करोडको निर्यात >> कुकुरसँग यौनसबन्ध राख्ने अष्ट्रेलियाली मोडललाइ १० बर्षको सजायँ हुने >> १०० रुपैयाँको कारणले ओमप्रकाशको हत्या,आरोपी बुढामगर पक्राउ >> प्रतिगमन दिवा सपना >> पथरीमा डढेलो नियन्त्रण सम्बन्धी सचेतनामुलक कार्यक्रम >> अव्यवस्थित बसोबास जग्गाको नापजाँच सुरु, स्थानीय उत्साहित >> एसईईपछि विद्यार्थी र अभिभावकले ध्यान दिनुपर्ने कुरा >> यस्तो रहेको छ आजको विदेशी मुद्रको विनिमयदर, अमेरिकी डलर संगै युरोको भाउ घट्यो >> दुव्र्यसनको बढ्दै चिन्ताः जोडिदै महिला >> चना उत्पादनमा बाँके पहिलो >> गण्डक नदी किनारः पर्यटकीय गन्तव्यको खोजी >> प्रचण्ड भन्छन्- कुलमानलाई हटाएर सरकारले गलत गर्‍यो >> क्षयरोगको अवस्थाः संख्या बढ्दै उमेर घट्दै >> सरकारको दम्भले कर्मचारीले तलब पाएनन्, सबैलाई टुकुचामा गाडदिन्छु : बालेन >> आजको मौसमः कोशी र गण्डकी प्रदेशमा मेघगर्जनसहित वर्षा हुन सक्ने >> एमालेको जनजागरण अभियान >> दाङको प्लाइ उद्योगमा आगलागी, ५० करोड बढी नोक्सानी भएको अनुमान >> विद्युत् प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा हितेन्द्र देव शाक्य नियुक्त >> १ करोड ४९ लाखको बैंकिङ कसुरका फरार प्रतिवादी पक्राउ >> बुद्ध एयरको सफ्टवेयर ह्याक गरी टिकट बिक्री, दुई जना पक्राउ >> संकटा तिलोत्तमा गोल्डकपको अन्तिम चारमा >> प्रमुख तीन दलका शिर्ष नेताका बैठक सुरू, ७ नेता सहभागी >> ओली-देउवासँग भेटनु अघि प्रचण्ड शितल निवास >> सेयर बजारमा सोमबार वृद्धि, नेप्से परिसूचक १.१६ प्रतिशत बढ्यो >> एमालेका पत्रकारले उम्मेदवारी दिँदा कसले कति तिर्नुपर्ने? >> बुद्ध सर्किट जोड्न मोनोरेल सञ्चालनको सम्भावनाः मुख्यमन्त्री आचार्य >> पिएन क्याम्पसमा एमाले अखिलको अग्रता कायमै >> काठमाडौंका एसएसपी अधिकारीको भर्चुअल निर्देशन >> फागुन महिनामा नेपालमा चार हजार भन्दा बढी आपराधिक घटना दर्ता >> बाँकेको नौवस्ता औद्योगिक क्षेत्र अतिक्रमणका घर टहरा हटाउन सुरु

महामारीले जन्मिएका ‘उद्यमी’

कोभिड–१९ को उत्पादन भएको दूध नै बिक्री हुन छाडेपछि समूह गठन गरी किसानले आफै डेरी उद्योग स्थापना गरी दुग्धजन्य पदार्थ विविधिकरण गरी बजारीकरण गर्दै आएका छन ।
३ असार २०८१, सोमबार
३ असार २०८१, सोमबार

बुटवल, ३ असार । नवलपरासी जिल्लाको सुनवल नगरपालिका वडा नम्बर–१३ बडेराका किसानलाई कोभिड १९ को महामारीले नराम्रोसँग थला पा¥यो । किसानले उत्पादन गरेको दूध नियमित रूपमा बजारीकरण हुँदै आएको थियो । तर त्यो बेला किसानको दूध विकेन, पहिला नियमित रूपमा दूध लैजादै गरेको एउटा संस्थाले दूध नै लैजान बन्द ग¥यो । २०७६ सालमा किसानले उत्पादन गरेको दूध बजारीकरण नभएपछि किसानहरूको भेला भयो । उक्त भेलाबाट कुरा ‘अब समूह बनाउने, सामुहिक उत्पादन गर्नै, आफै बजारीकरण गर्ने’ जुन समूहको नेतृत्व गरेका थिए गंगाराम गैरेले ।

२२ जना सदस्य रहेको यस समूहका नेतृत्व गरेका गंगाराम गैरे जीवनको लामो समय सवारी चालक पेशामा बिताएका थिए । जनकपुरबाट नेपालगञ्ज रुटमा गाडि चलाइरहेका गैरे मधेश आन्दोलनका कारण गाडी बन्द भएपछि उनी कृषि कर्ममा होमीएका हुन । उनलाई कृषि कर्म उचित लाग्यो । उनले पशुपालन गर्ने योजना बनाए । उनको योजनामा परिवारले पनि साथ दियो । अनि सुरु भयो उनको पशुपालन यात्रा । सोही अनुसार उनले समूह पनि निर्माण गरेर कृषि कर्म अगाडी बढाएका हुन ।

‘पशु पंक्षीपालन तथा कृषि समूह सुनवल –१३’ दर्ता गरेर उनीहरूले सामूहिक रूपमा कृषि कर्म गर्दै आएका थिए । जसमा उनीहरूलाई साथ दिन आयो नेपाल लाईभस्टक सेक्टर ईनोभेषन आयोजना । बुटवल विकेन्द्रीत सहयोग एकाईको सहयोगमा उनीहरूको समूहले थप यान्त्रीकरण, पशु चौपाय खरिद, तालिम सहितको सहयोग प्राप्त गरेको छ ।

समूह निर्माण गरी उनीहरूले आफ्नै डेरी उद्योग पनि सञ्चालनमा ल्याएका छन् । समूहमा आवद्ध भएका किसानहरूले क्रिमकाट्ने मेसिन समेत स्थापना गरेका छन् । जसमा अहिले ७८ जना किसानले नियमित रूपमा दूध डेरीमा लगेर संकलन गर्दै आएका छन् । डेरीबाट दूध खुल्ला रूपमा बिक्री हुँदै आएको छ, दही बनाएर विक्रि गर्दै आएको छ । बाँकी रहेको दूध बाट पनिर समेत बनाउँदै आएका छन् । केही दूध समूहले लुम्बिनी डेरी बुटवललाई विक्रि गर्दै आएको छ । अहिले दैनिक ६ सय ५० लिटर दूध संकलन गर्दै आएको छ । डेरीमा १५ दिनको १ लाख ९० हजार भन्दा बढिको कारोबार हुन्दै आएको छ । गर्मीमा दुग्धजन्य उत्पादन बिक्री गर्दै गर्दा अली बढि नाफा हुने गरेको र अन्य सिजनमा दूध मात्रै बिक्री हुने भएको कारण केही नाफा कम हुने गरेको समूहका सचिव घनश्याम आले बताउँछन् ।

नेपाल लाईभस्टक सेक्टर ईनोभेसन आयोजनाले उक्त समुहलाई ५० लाख अनुदान दिएको छ । २२ जना किसानले गरेको नमुना पशुपालनको लागि उनिहरूलाई सहयोग प्रदान गरिएको हो । कुल १ करोडको कार्यक्रममा समुहले ५० लाख एनएलएसआईपीबाट, ३० लाख बैंक बाट कर्जा लिएरका छन् । यस्तै २० लाख किसान आफैले उठाएर समुहमा लगानी गरेका छन् । ४४ वटा पशु किनेका छन् । जसमा ३० वटा भैसी, १४ गाई उन्नत जातको खरिद गरी दुध उत्पादन गर्दै आएका छन् । यस्तै समुले यन्त्रीकरणमा समेत लगानी गरेका छन् । ४४ वटा म्याट, अनुदान रकम बाट २२ जना किसानको गोठ सुधार गरिएको छ । दाना पिस्ने मेसिन २० वटा, च्यापकटर १५, पानी तान्ने पम्प २२ वटा खरिद गरेका छन् । सोही समुले दाना र पसाल समेत खदिर गरी किसानलाई वितरण समेत गरेका थिए ।

साना किसानहरूको लागि अनुदान प्राप्त गर्नु आफैमा राम्रो कुरा भएको समुहका अध्यक्ष गैरेको भनाई छ । उनि भन्छन्–‘साना किसान हरूको लागियो अनुदानको कारण धेरै राहत भएको छ । कोभिड १९ कारण थिचोमा परेका किसानहरूलाई अहिले भएको सहयोगले धेरै राहत दिएका अध्यक्ष गैरेको भनाई रहेको छ । सहयोग, अनुदानबाटकिसानले कोभिड १९ पछि दोब्बर ले नै उत्पादन, उत्पादकत्व बृद्धि गरेको उनको भनाई रहेको छ ।

आयोजनाबाट ५० प्रतिशत अनुदान पाएका समूहका अधिकांश खुसी छन् । समूहमा कोेही विदेशबाट फर्किएका र भविष्यमा समेत विदेश नजाने समेत योजना बनाएका किसानहरू छन् । समुहका सचिव रहेका घनश्याम आले भने शिक्षण संगै उनि कृषि पेशामा लागेका हुन । स्थानीय निजी विद्यालयमा अहिले पनि शिक्षकको रूपमा कार्यरत छन् । २२ वर्ष देखि अध्यापन गराउँदै आएका उनको परिवारले पनि पशुपालन गरेको छ । स्कुल पढाउन जानु अघि र स्कुल छुट्टि भएपछि उनी घास काट्ने, भकारो सोर्नेदेखि दुध दुनेसम्मका काम परिवारकै सदस्य मिलेर गर्छर्दै आएका छन् ।

विद्यालयमा दिने समय बाहेको सबै समय उनले पशुपालनमा दिएका छन् । बिदाको दिन अलि बढि समय कृषि कर्मका लागि छुट्याउछन् । अन्य दिन पनि उनी विहान बेलुका गोठमै खटिन्छन् ।समूहमै रहेका दिनेश ढकाले सुनवलमा भाडामा बसिरहेका छन् । जग्गा लिजमा लिएका छन् । उनी वैदेशिक रोजगारीमा गएका थिए । विदेश भन्दा त स्वदेशमै केही गर्न सकिन्छ कि भन्ने उनमा आएपछि स्वदेश फर्किए कृषि कर्ममा लागे उनले पनि सोही समुहमा आवद्ध भएर राम्रो आम्दानी गर्दै आएका छन् । ३ वर्ष साउदी अरब मा पसिना बगाएका उनले स्वदेशमा नै केही गर्ने सोँच सहित स्वदेशमा आए उनी बताउँछन् । कृषि कर्मबाट नै घडेरी जोडेको उनको भनाई छ । उनि भन्छन्–‘ जे गर्छु नेपालमै गर्छु, जोडेको घडेरीमा घर बनाउँछु । ’

नेपाल लाईभस्टक सेक्टर ईनोभेसन आयोजना, विकेन्द्रीकृत सहयोग एकाइ बुटवलका निमित्तप्रमुख डा. शिवलाल भुषालका अनुसार आयोजनाको सुरुवाती लक्ष्य अनुसार समुह, सहकारी मार्फत उत्पादन बृद्धि गर्ने उदेश्यका साथ सहयोग गरेको जानकारी दिए । उनका अनुसार कोभिडले थला परेका किसानलाई अनुदान मार्फत आफै उत्पादन गर्ने, बजारीकरण गर्ने गरी सहयोग गरिएको जानकारी दिए ।

 

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?