© २०२३
बुटवल,३ असार । संघीय सरकारबाट बजेट बिनियोजन भई ठेक्का लागेर काम अगाडि बढेको सडक आयोजना प्रदेशमा पठाएर वजेट कटौति भएपछि स्थानीय आन्दोलनमा उत्रेका छन् । बुटवलको धागो कारखाना–योगीकुटी हुँदै मगरघाट–तामनगर निस्कने बाइपास सडक अलपत्र हुनेगरी बजेट कटौती भएपछि निर्माण कार्य अलपत्र परेपछि स्थानीयले संघर्ष समिति बनाएर चरणबद्ध आन्दोलनको घोषणा गरेका छन् । बुटवलको योगीकुटी पूर्व र पश्चिमको सडक बनाउँदा बनाउँदै बजेट कटौती गरिएको भन्दै आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरी चरणवद्ध आन्दोलनको घोषणा गरिएको हो ।
पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै संघर्ष समितिका योगीकुटी पूर्वका संयोजक डिल्लीराज अर्यालले संघले प्रदेशलाई हस्तान्तरण गरेको योजनाको फाइल सडक विभागको पूर्वाधार कार्यालयमा अड्काएर राखिएको बताए । प्रदेशमा योजना सरेपनि विभागले फाइल प्रदेशमा नपठाउँदा सडक निर्माण बिचमै अलपत्र परेको उनले बताए ।
सडकको काम अगाडि बढेसंगै ठेकेदार कम्पनीको कामलाई तिब्रता दिन संघबाट रकम नआउँदा सम्मका लागि भन्दै स्थानीयले जमानी बसेर लाखौंको निर्माण सामग्री ल्याएर कच्चा पदार्थ उपलब्ध गराएको अर्यालले बताए । एकाएक बजेट रोक्का भएपछि निर्माण कार्य अलपत्र पर्दा धुलो र वर्षामा पानी जमेर सास्ती खेप्नुपरेको स्थानीय पूर्णानन्द गिरीले बताए ।
बाइपास रोड बन्ने आश्वासन पाएसँगै २८ जना स्थानीयको करोडौंको घर ,जग्गा विना मुआब्जा सडकको नाममा गरिदिएको स्थानीय डिल्लीनारायण पाण्डेले बताए । बाईपास रोड भनिएको सडकलाई अहिले लिंक रोड भनेर वजेट कटौति गरेर अलपत्र पारिएको पाण्डेले बताए ।
बाईपास रोड भनिएकै कारण २८ वटा पक्की घर स्थानीयले आफैले फोडेका थिए भने १२८ घरधुरीले आफ्नो नाममा श्रेष्ता रहेको जग्गा सडकका नाममा गरिदिएका थिए । सो सडक निर्माणका क्रममा बाटो ध्वस्त बनाएपछि सडक दुर्घटनामा एकजनाको ज्यान गएको छ भने हरेक दिन बाटोबाट उछिट्टीएको ढुंगा लागेर घाइते हुने गरेका छन् ।
सडकको संरचनामा हाल अलपत्र पारिएको सडक भन्दा नाला अग्लो रहेकाले पानी परेकै दिनबाट सडकमा पानी जम्ने जोखिम रहेको स्थानीय लालबहादुर केसीले बताए । ‘हिउंदमा धुलोका कारण र वर्षामा पानी जमेर सडकमा यात्रा गर्न र घरमा बस्न सक्ने अवस्था छैन,ब्यापार चौपट भएको छ’–होटेल व्यवसाायी केसीले बताए ।
संघर्ष समितिले सडक डिभिजन कार्यालयमा कार्यालय प्रमुखको कार्यकक्षमा तालाबन्दी गरी काम काज गर्न नदिने गरी अनिश्चितकालीन धर्ना बस्ने कार्यक्रम सार्वजनिक गरेको छ ।
ठेक्का सम्झौता गरिसकेपछि पनि अर्थ मन्त्रालयले सो सडकको बाँकी बजेट रोक्का गरिदिएसँगै ठेकेदार कम्पनीले काम रोकेको सडक डिभिजन कार्यालय बुटवलका प्रमुख होम एसीले बताए । यस्तो समस्या भएका आयोजना दर्जनौं भएकाले मन्त्रिपरिषदबाट नीतिगत निर्णय नभएसम्म डिभिजन कार्यालयले केही गर्न नसक्ने एसीले बताए ।
यसअघि २७ फिट रहेको यो सडक ५० फिट कायम गर्ने गरी बिस्तार थालिएको थियो । डिभिजन सडक कार्यालय बुटवलले सडक बिस्तारको अध्ययन गरेर कम क्षति हुन ५० फिट कायम गर्नुपर्ने सुझाव दिएको थियो । सोही सुझावका आधारमा उपभोक्ताहरूले ५० फिट कायम गर्ने गरी निर्माण गर्न भन्दै सरकारसँग बजेट माग गरेपछि तत्कालीन अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले सो सडकको शीर्षकमा बजेट बिनियोजन गरेका थिए ।
सरकार परिवर्तनसँगै उक्त सडक अन्तर्गतको बजेट शीर्षक नै परिवर्तन गर्नाले समस्या देखिएको सडक कार्यालयका अधिकारीहरूको भनाइ छ । सवारीसाधनको अत्यधिक चाप हुने यो सडक दिनभरजसो व्यस्त हुने गर्छ । व्यस्त सडक धुलाम्मे हुँदा स्थानीय बासिन्दाको मात्र नभएर ओहोरदोहोर गर्ने यात्रीहरूको स्वास्थ्य बिग्रिदै गएको स्थानीयको गुनासो छ । संघीय सरकार अन्तर्गतको सो सडकमा योगीकुटी पूर्वमा एसियाटेक कन्ट्रक्सनले ३ करोड ३७ लाख ७० हजारमा ठेक्का लिएको थियो भने पश्चिम खण्डको सिद्धार्थ दर्शन बीकोन जेभीले ६ करोड ५२ लाख ७४ हजारमा ठेक्का पाएको थियो । हाल सम्म ठेकेदार कम्पनीहरुले सडक पूर्वमा १ करोड १२ लाख बराबरको काम गरेर भुक्तानी लिएको छ भने सडक पश्चिमको ठेकेदारले १ करोड ४३ लाख भुक्तानी लगेको सडक डिभिजन कार्यालयले जनाएको छ ।
बुटवल उपमहानगरपालिका र तिलोत्तमा नगरपालिकाको सिमाना जोड्ने यो सडकले योगीकुटीदेखि मगरघाट पुल हुँदै तिनाउ पारि जोड्ने छ । दुई नगरको सीमा भएर बन्ने सडकमा दुबै नगरका जनप्रतिनिधिले उदासिनता देखाएकाले समस्या आएको स्थानीयको गुनासो छ ।