© २०२३
प्युठान, २१ भदौ । गौमुखी गाउँपालिकाको वडा नं. ४ बाग्लीबाङको गाउँमा अवसर खोज्दै शहर पस्नेको संख्या ठूलो छ । गौमुखी गाउँपालिकाका सामाजिक विकास समितिका संयोजक बोम बहादुर सुनारका अनुसार गाउँका १६८ घरधुरी रहेको गाउँका ६६ घरपरिवारको घरमा ताला झुण्डिएको छ । गाउँमा कुनै आम्दानीको श्रोत नहुने, अवसर, स्वास्थ्य शिक्षाका लागि शहर पस्नेहरूलाई प्रेरणा प्रदान गर्दै गाउँमै कृषि उत्पादनमा तल्लिन छन् हरी बहादुर सुनार ।
संयुक्त अवर इमिरेट्स(युएई)को दुवईमा चार वर्ष होटलमा काम गरेका २९ वर्षीय सुनारलाई विदेशी भूमीमा आत्मसन्तुष्टी मिलेन । गाउँमै आएर केही गर्नुपर्दछ भन्ने लागेर स्वदेश फर्किएपछि गाउँमा तरकारी तथा फलफुल, बाख्रा पालन गरिएको उनले बताए । ‘सामान्य होटलबाट छिरेर किचेनमा काम गर्न सक्ने हुँदा हुँदै पनि विदेशमा काम गर्न मन लागेन’ सुनारले भने,‘गाउँमा आएर काम गर्दा आत्म सन्तुष्टि मिलेको छ ।’ सुनारले ३६ रोपनी क्षेत्रफललाई कृषिमा प्रयोग गर्दै आएको बताए ।
उनीसंग हाल ४० वटा बाख्रा छन् । ४ रोपनीमा अलैची खेती छ । २ रोपनीमा किवी फलेर लटरम्म छ । करिव ४ रोपनीमा लोकल काक्राहरू फलेका छन् । साच्चिकै सुनारका बारी ग्रामीण किसानका लागि प्रेरदायी छन् । उनले विदेशबाट फर्केर आएपछि कृषिका जोडिएको तीन वर्ष पुग्यो । कृषिबाट बार्षिक ६ लाख आम्दानी गर्न सफल भएको सुनारले जानकारी दिए ।
उनको उत्पादन प्युठानको विजुवार र बुटवलका पसलमा सिधै जाने भएपछि विक्री नहोला भन्ने चिन्ता छैन् । गाउँको पाखामा उत्पादन हुने डौडे, काँक्रा, फर्सी, अदुवा र टमाटर विक्री गर्दै आएकोमा यो वर्ष देखि किवी समेत थपिएको छ । यो वर्ष आम्दानी थपिने उनले बताए ।
बाग्लीबाङबाट नियमित रूपमा बुटवलसम्मका लागि जीप छुट्ने गरेको छ । सोही जीप मार्फत प्युठानको बिजुबार, भालुवाङ र बुटवलमा कृषि उत्पादन बिक्री गर्न सहज बनेको छ । बुबा, आमा, भाउजु र श्रीमतीको साथ पाएर कृषिमा मिहेनत गरिरहेका सुनारले उत्पादनको क्षेत्र बढाउँदै बिदेश जान नपारोस भन्ने संकल्प गरिरहेको बताए ।
सुनारलाई गौमुखी गाउँपालिकाको युवा किसानको रूपमा गाउँपालिकाले सम्मान समेत गरेको थियो । सुनारलाई बजारीकरणमा स्थानीय सरकारले केही सहयोग गरीदिए उत्पादनमा अरू युवाहरू जोडिने वातावरण मिल्ने धारणा राखे ।
उनले हालसम्म बजारको रसायनिक मल र विषादी प्रयोग गर्नु नपरेकोमा खुशी लागेको बताए । ‘मेरो बारीमा कुनै विषादी छर्ने रोग लागेको छैन्, म यसैमा बढी खुशी छु’ सुनारले भने,‘मैले पठाउने तरकारी तथा फलफुल शत प्रतिशत अर्गानिक छन् ।’ उनले बेमौषमी खेती गर्न भने नसकेको बताए । समुन्द्री सतह देखि १ हजार ७ सय मिटरको उचाइ रहेको कारण ढिला उत्पादन शुरु हुने भएकोले केही लागत बढेपनि बेमौषमी जस्तो मूल्य पाउने गरेको उनको भनाइ छ ।
गाउँका १६८ घर मध्ये ६६ घर अवसरको खोजीमा खाली हुँदा हरी गाउँमै कृषिबाट आफ्नो भविष्य खोजिरहेका छन् । उनको बारीमा देखिएको कृषि उत्पादनले गाउँमा पनि आम्दानीका स्रोतहरूको कमी छैन भन्ने सन्देश दिइरहेको छ । छिमेकी समेत रहेका गौमुखी गाउँपालिकाका कार्यपालिका सदस्य बोम बहादुर सुनारको मिहेनत अन्य युवाले समेत सिको गर्नु पर्ने भनाइ छ । सामान्य रूपमा साधारण टेक्नोलोजीको प्रयोग गरे पनि उत्पादन गर्न सकिने भएपनि गाउँमा युवाहरूको आकर्षण नबढ्नु दुःखद भएको सुनारको भनाइ छ ।