ट्रेंडिंग:

>> राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाका कामलाई गति दिन प्रधानमन्त्रीको चासो >> माटोमा अम्लीयपन बढ्दै, खेतीको उत्पादकत्व घट्दै >> रवि लामिछाने थप १५ दिन हिरासतमा >> भ्रष्टाचार नियन्त्रणमा नागरिक खबरदारीको आवश्यकताः मुख्यमन्त्री आचार्य  >> कांग्रेस कोषाध्यक्षमा श्रेष्ठ नियुक्त >> सभामुख कम्बोडियामा हुदाँ संसदका सचिवले दिए राजिनामा >> नेवा समितिको स्थापना दिवसमा वृद्धाश्रमलाई सहयोग >> १३ औं कपिलवस्तु डान्स आइडलको अडिसन सुरु, २५ जना सहभागी >> नेपालको शान्ति प्रयास विश्वका लागि उदाहरणीय: सभामुख >> लोकसेवा आयोगको तयारी कक्षा निशुल्क >> रमेश लेखकले काठमाडौं पठाएका सिडिओ आचार्यको जागिर धरापमा >> सुनको भाउ आज पनि बढ्यो, यस्तो छ आजको कारोबार ? >> राष्ट्र बैंकः डलरको भाउ सामान्य घट्यो, युरो र पाउण्डमा भारी गिरावट >> टाईगर प्यालेस रिसोर्टस्को व्यवस्थापन सोल्टीले गर्ने >> शिक्षाको जग उठाउन बाल बिकास तालिम >> चाडपर्वपछि रगत अभाव >> राप्तीमा स्थानीय उत्पादनको प्रोत्साहन >> सरकारले विकास योजनाको प्राथमिकीकरण गर्नुपर्छ: अध्यक्ष सिंह >> पशु सेवा केन्द्रबाट सेवा शुरु >> अख्तियारमा गुल्मीका ६० उजुरी >> बिपीन रिहाईको पहलमा किन ढिलाई ? >> विपश्यना ध्यान, आफैसँग नजिक हुने अवसर >> धरहरा व्यवसायिक रूपमा खुला : आजदेखि शुल्क तिरेर चढ्न पाइने >> कारागार तथा थुनुवा कक्षको अनुगमनमा मुख्य न्यायाधिवक्ताको कार्यालय >> किसान माविमा शौचालय जान पालो >> धेरैलाई थाहा छैन बौद्धकालिन ‘उत्तरक ताल’ >> एसीसी १९ वर्षमुनिको एशिया कपका लागि नेपाली टोलीको घोषणा >> दुई प्रदेशमा वर्षा, पहाडी तथा हिमाली भूभागमा हल्का हिमपातको सम्भावना >> गौतम बुद्ध विमानस्थलबाट दिगो रूपमा अन्तर्राष्ट्रिय उडान हुन्छ : मन्त्री पाण्डे >> चिलिमेका तीन जलविद्युतबाट १६८ मेगावाट बिजुली राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा थपियो >> मगर साहित्य महोत्सव : स्वयम्सेवक परिचालनका लागि छलफल >> क्यान महासंघ रुपन्देहीमा नयाँ नेतृत्व >> पाच दिने वुमन्स क्रिकेट क्याम्प समापन >> रोटरी बुटवलमार्फत ५० हजार रुपैयाको छात्रवृत्ति वितरण >> गैंडाको आक्रमणबाट एकको मृत्यु >> प्रधानमन्त्री ओलीका बुवा अस्पताल भर्ना >> नेपालमा कानून र न्यायको क्षेत्रमा महिला अधिवक्ताहरूका लागि चुनौतीहरू >> नीतिगत र संस्थागत सुधारबिना पुँजीगत खर्च बढाउन कठिन >> विवाह >> फौजदारी मुद्धा लागेकालाई राजनीतिक नियुक्ती >> सुरेशप्रति सम्मान >> कर तिर्ने १६ जना करदाता सम्मानित >> स्कुलमा करेसाबारी सपार्ने सिप >> अमेरिकी खर्बपति एलन मस्कसँग प्रधानमन्त्री ओलीको भर्चुअल संवाद >> मेयर बालेन एमालेविरुद्ध परिचालित : महासचिव पोखरेल >> गरिमा विकास बैंकको १८ औं वार्षिकोत्सवमा बुटवल शाखाले गर्यो रक्तदान >> कर सप्ताहमा ब्याडमिन्टनः घिमिरे र क्षेत्रीको जोडीलाई उपाधि >> कर्णालीमा योजना र विकासलाई नयाँ दृष्टिकोणबाट अघि बढाउँछौ : मुख्यमन्त्री >> निजामती कर्मचारी संगठन रुपन्देही संगठन विस्तार तथा शुद्धिकरण अभियानमा >> विकास र सुशासनका पक्षमा एमाले दृढ छ : प्रधानमन्त्री ओली

पढाइसँगै सीप सिकाउँदै शान्ति

सीपले आत्मनिर्भर बन्न र आत्मविश्वास बढाउनमा सहयोग पुग्ने हुँदा विद्यार्थीलाई सीपसँग जोड्न खोजिएको हो ।
१२ मंसिर २०८०, मंगलवार
१२ मंसिर २०८०, मंगलवार

बुटवल, १२ मंसिर । रूपन्देहीको शान्ति नमुना माध्यमिक विद्यालयका विद्यार्थीले पढाइसँगै सीप सिक्ने गरेका छन् । सीपले भविष्यमा आम्दानीसँगै स्वरोजगार बन्न सहयोगी बन्ने विश्वास सहित विद्यालयले विद्यार्थीहरूलाई विभिन्न प्रकारका सीपहरू सिकाउँदै आईरहेको छ । विद्यालयका प्रधानाध्यापक कुलप्रसाद लामिछानेले सीपले आत्मनिर्भर बन्न र आत्मविश्वास बढाउनमा सहयोग पुग्ने हुँदा विद्यार्थीलाई सीपसँग जोड्न खोजिएको बताए ।

गड्यौले मल प्राङ्गारिक खेतीका लागि अति उत्तम मल हो र यसलाई व्यवस्थित पालन गरेमा यसबाट राम्रो प्राङ्गारिक मल तयार गर्न सकिन्छ । गड्यौलाले खाएको खाना पाचन नलीमा धेरै बेर रहँदैन र धेरै पनि रहँदैन । खाएको ५–१० भाग मात्र शरीर उपयोगको लागि प्रयोग हुन्छ । अरू बाँकी भाग शरीर बाहिर निष्कासन गर्दछ, जसलाई काष्ट भनिन्छ । यसले खाएर पचाएर दिशाको रूपमा फालेको दानेदार मललाई गड्यौलाबाट तयार पारिएको कम्पोष्ट मल वा गँड्यौली मल भनिन्छ ।

विद्यार्थीलाई अनुशासनमा राख्न सहयोग समेत गर्ने हुँदा पनि पढाइसँगै सीप आवश्यक रहको लामीछाने बताउँछन् । उनी भन्छन्, हामीले केहि समय अगाडी एक सय जना विद्यार्थीहरूलाई गड्यौलाको मल बनाउने तालिमा दिएका थियौ । त्यहि तालिमलाई आधार बनाएर घरमा गाई भैसी पालेका किसानका छोराछोरी २० जना विद्यार्थीहरू छनोट गरेर मल बनाउन शुरु गरेका हौं । उनका अनुसार ३ महिनामा गड्यौला मल तयार भएर बिक्री समेत शुरु भएको छ ।

प्रयोगात्मक शिक्षामा पनि दख्खल बनाउन सके भबिष्यमा यस्ता काम गरेर पनि आर्थिक जीविकोपार्जन गर्न मद्दत पुग्ने विश्वास विद्यालयले गरेको छ । विद्यालयले शुरुमा गड्यौला र मल किन्नका लागि ५० हजार रुपियाँ लगानी गरेको छ । अहिले तीन महिनामा नै मल बिक्री हुन थालेपछि विद्यालय र विद्यार्थी हौसिएका छन् । एक हप्ता पहिले ६५ किलो मल ३० रुपिया केजीमा बिक्री गरेको विद्यालयले जनाएको छ । विद्यालयमा मल लिन आउनेको संख्या दैनिक रूपमा बढिरहेका छन् । विद्यालयले दोस्रो पटकमा १ सय ५० किलो मल तयार गरी पुनः बिक्री पनि शुरु गरेको छ । त्यस बाहेक अरू मल विद्यालयको फुलबारी र विद्यालयले विद्यार्थीलाई सीप सिकाई अन्तरगतको करिव दुई कठ्ठा लगाएको तरकारीमा प्रयोग गर्ने बताए ।

यसबाट उत्पादन बढी हुने भएकाले पनि मल किन्न आउनेको संख्या बढी रहेको छ । विद्यालयले नाफा कमाउने भन्दा पनि सिप सिकेर उत्पादनसँग जोडिन सहयोग पुग्ने भएकाले पनि उत्पादित मल सिदै किसानहरूलाई बिक्रि गरेको विद्यालयको भनाई छ । त्यस बाहेक शिक्षक विद्यार्थी, अभिभावक र स्थानियलाई प्राथमिकतामा राखेर बिक्री गरिरहेको छ । विभिन्न स्थानका व्यापारीहरूले एकमुष्ठ रूपमा मल किन्ने रुचि देखाए पनि आफुहरूले उत्पादन गरेको मललाई सकेसम्म यसपाली स्थानिय स्तरमा नै प्रयोग गर्ने सोचका साथले बिक्री गरिरहेको विद्यलायका प्रअ लामिछानेले जानकारी दिए ।

गड्यौला विभिन्न प्रजातिका हुन्छन् । संसारमा १८०० भन्दा बढी प्रजातिका गड्यौला पाईन्छन् र तीमध्य रातो विग्लरहरू गड्यौली मल बनाउनका लागि सामान्यता प्रयोग हुने गड्यौला हो । हुन त अहिले विभिन्न नामबाट प्राङ्गारिक र जैविक मलहरू उत्पादन भैरहेको छन् र ती मलहरूमा एकै किसिममा पोषक तत्वहरू नपाउन पनि सकिन्छ । त्यसैले आफैले घरमा गड्यौलापालन गरी उत्पादन गरिएको मल भरपर्दो र गुणस्तरीय हुन्छ ।

गड्यौली मलका फाइदाहरूः

यो मलमा भएका खाद्यतत्वहरू पानीमा घुलनशील हुन्छन् र बिरुवाले यसमा भएका खाद्यतत्वहरूलाई सजिलैसँग लिन सक्दछ ।
यो मलमा एन्टिबायोटिक, भिटामिन, हर्मोन प्राप्त हुने भएकोले अरू मलभन्दा यो मलको गुणस्तर राम्रो मानिन्छ ।ड्ड यस मलको प्रयोगले रासायनिक मलको उपलब्धता बढाउँछ र बाली बिरुवाको वृद्धि विकास पनि छिटो हुन्छ ।
गड्यौला कम्पोष्टको कार्बनः नाईट्रोजन अनुपात परम्परागत गोठेमल वा कम्पोष्टको भन्दा कम हुन्छ र यसमा भएको नाईट्रोजन बिरुवालाई तुरुन्तै उपलब्ध हुन्छ ।
खेती र घरेलु फोहर वस्तुहरूबाट यो मल बनाईने हुँदा वातावरणलाई स्वच्छ राख्न मद्दत पुग्दछ ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?