© २०२३
दाङ, ६ असोज ।
प्रदेश सरकारले बजेटको व्यवस्थापन गर्ने भनेर अघि बढाईएको घोराहीको बधशाला निर्माणको काम अहिले आएर ठप्प भएको छ । खानयोग्य पशुचौपाया अर्थात, खसी, भेँडा, राँगाको व्यवस्थित बध गरी एकीकृत रुपमा बिक्री गर्न सकियोस् भन्ने उद्देश्यले निर्माण सुरु भएको बधशाला अहिले अलपत्र परेको छ । बजारमा छरिएर रहेका मासु पसलहरुलाई व्यवस्थित गर्ने र उपभोक्तालाई स्वच्छ र सफा मासुको व्यवस्था गर्ने उद्देश्य अनुसार प्रदेश सरकारले घोराही उपमहानगर पालिकासँगको सहकार्यमा बधशाला निर्माणको काम अघि बढेको थियो ।
लुम्बिनी प्रदेश सरकारले जिल्लास्थित भेटरीनरी अस्पताल तथा पशुसेवा विज्ञ केन्द्र मार्फत काम अघि बढाउनका लागि पहिलो वर्ष प्रदेश सरकारले ३ करोड बजेट विनियोजन गर्यो । क्रमागत रुपमा काम गर्ने गरी परेको बजेटको ठेक्का टेण्डर गरेर कामको थालनी भएको थियो । आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा गुरुयोजना बनेर अर्थिक बर्ष २०७७/०७८ बाट निर्माण सुरु भएको बधशाला त्यसपछिका वर्षमा बजेट बिनियोजन नहुँदा बजेट अभावका कारण निर्माणको काम ठप्प छ ।
घोराही उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १४ कपासीमा करिव पौने ३ बिघा जग्गामा चार वर्षअघि बधशाला बनाउन डिपिआर बनाउने काम भयो । डिपिआर अनुसार व्यवस्थित बधशाला बनाउन १० करोड ७१ लाख लाग्ने अनुमान गरियो । सो रकमले एक वटा प्रशासनिक भवन, तीनवटा अलग अलग ब्लकको घर बनेका छन् तर ती घर अहिले प्रयोगमा छैनन् ।
कपासी टोल विकास संस्थाका सचिव चन्द्र केसीले बधशाला बनाउने गरी टोल विकास संस्थाका लागि कार्यालय, खानेपानीलगायतका पूर्वाधारहरु निर्माण गरिदिने सहमति भएपनि अहिले बधशाला निर्माणको काम नै अलपत्र परेपछि टोलबासी अन्यायमा परेको बताए । भौगोलिक रुपमा बधशाला स्थल उपयुक्त रहेको छ । वातावरणीय रुपमा पनि स्थल उपयुक्त भएकाले यसको पूर्णताका लागि पालिकाले सम्बिन्धत निकायमा चाँडो भन्दा चाँडो पहल गरेर काम अघि बढाउन टोलका सचिव केसीको आग्रह छ ।
बधशालाका लागि प्रशासनिक भवन, पशु जाँच कक्ष र मासु बिक्रीका लागि १० वटा सटरहरु निर्माण गरिए पनि बाँकी संरचनाहरु निर्माण हुन नसक्दा अलपत्र परेको छ । बधशाला निर्माण रोल्पा निर्माण सेवा र लक्ष्मीपूजा कन्स्ट्रक्सनले गर्दै आएका छन् । सेवार खोलाको छेउँमा बनाइएका केही संरचना बाढीले बगाई दिएको छ । खोलाको छेउँमा बनाएको शौचालय बाढीले बगाई दियो । ढुंगे बगर रहेको उक्त ठाउँलाई जोगाउन भन्दै घोराही उपमहानगरपालिकाले ६० लाख बजेट व्यवस्थापन गरेर ग्याभिन तारजाली लगाउने काम गर्यो । अहिले जमीन कटान रोकिएको छ ।
कपासी टोल निवासी गणेश वलीले टोल बासीसँग सल्लाह गरेर बधशाला बनाउने काम थालनी गरिएको भएपनि कामले पूर्णता नपाउँदा अलपत्र परेको बताए । बनेका केही संरचना पनि संरक्षण गर्न चुनौती भईरहेको उनको भनाई छ । पूर्वतर्फको भागमा तारजाली लगाएर घेरा हाल्ने काम भएको छ । गेट बनाउन राखिएको फलामको संरचना अलपत्र परेको छ ।
गुरुयोजना अनुसार बधशाला निर्माणका लागि अहिलेसम्म करिव तीन करोड रुपैयाँ बराबरको मात्रै काम भएको घोराही उपमहानगरपालिका सहरी विकास, पूर्वाधार तथा भवन मापदण्ड कार्यान्वयन महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर युवराज पौडेलले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार उक्त रकम प्रशासनिक भवन, पशुजाँच कक्ष, मासु विक्री कक्षसँगै डिपिआर बनाउन खर्च भएको छ । अझै करिव ८ करोड बढीको लागतमा संरचना निर्माणका काम बाँकी रहेको महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर पौडेलले बताए । उनले टोलबासी र आन्तरिक प्रयोजनका लागि ओभरहेड टंकी, प्रयोगशाला, सुरक्षा निकाय कक्ष, बिक्री केन्द्रलगायत थुप्रै संरचना बनाउन बाँकी रहेको बताए । पहिलो वर्ष बजेट विनियोजन गरेपछि कामको थालनी भएपनि त्यसयताका वर्षहरुमा प्रदेश सरकारले बजेट विनियोजन नगर्दा काम नै अलपत्र अवस्थामा पुगेको उनको भनाई छ । “प्रदेश सरकारले बधशालाका लागि पैसा पठाउन छाड्यो, बनेका संरचना पनि अहिले कसरी जोगाउने भन्ने अवस्था आएको छ । टोलबासीलाई रेखदेख गर्न भनेका छौँ, लगानी अझै गर्नुपर्ने अवस्था छ, पालिकको आन्तरिक बजेटले यति ठूलो योजना भ्याउन सक्ने अवस्था थिएन । प्रदेशले बनाउन लगाएर अहिले पैसा नपठाएर अलपत्र पारेको छ”–महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर पौडेलले भने ।
बधशालाका लागि बजेट विनियोजन भई समयमै काम सम्पन्न भएको भए अहिले सो क्षेत्र चलायमान भई सक्थ्यो । तर, खोलाको किनारमा अहिले बनेका केही संरचना यत्तिकै उभिएका छन् । करोडौको लगानी प्रयोग विहीनको अवस्थामा छ । बधशाला निर्माणका लागि बजेट अभाव हुँदा दुई वर्षदेखि निर्माणको काम अघि बढ्न नसकेको महाशाखा प्रमुख पौडेले बताए ।
प्रदेश सरकारबाट पहिलो वर्ष बजेट विनियोजन भएपनि गतवर्ष र यो वर्ष बजेट नै विनियोजन हुन सकेको छैन । यद्यपि, घोराही उपमहानगरपालिकाले बधशाला निर्माणका लागि चालु आर्थिक वर्षमा १५ लाख रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ । उक्त बजेटले बनेका संरचनाको संरक्षणमै खर्च हुने देखिएको छ ।
घोराही उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १४ का निवर्तमान वडा अध्यक्ष शक्तिराम डाँगीले स्वामित्व लिएको उपमहानगरले बजेट व्यवस्थापन गरेर भएपनि बधशाला निर्माणको कामलाई पूर्णता दिनुपर्ने बताउँछन् । उपमहानगरपालिकाको राम्रोका लागि निर्माण हुने कामलाई ढिलासुस्ती गर्दा करोडौँको संरचना प्रयोगमा नआई अलपत्र परेको उनको भनाई छ ।