© २०२३
तिनाउ गाउँपालिकाको मस्यामकी महिला बविता सारुको आज भोलीको दैनिकी तरकारी व्यापारमै बित्ने गर्दछ । बिहान उज्यालो भएपछि घरायसी घर भन्दा छाडेर टोल छिमेकमा पुगेर बारीमा उत्पादित तरकारी खोजेर ल्याउने गर्दछिन् । गाउँटोलबाट ल्याएको हरियो तरकारी बुटवल तानसेन सडक खण्डको डुम्रेमा सडक किनाराको चौतारीमा बसेर विक्री गर्दछिन ।
उनलाई सडक किनारा जीविकोपार्जनको मुख्य आधार बनेको छ । गाउँ बस्तीमा उत्पादित मौसमी, वेमौसमी हरियो तरकारी सडक किनारामा बसेर विक्री गर्ने वविता मात्र होइन विगत एक वर्षदेखि राजमार्ग किनारामा बसेर विक्री गर्ने यात्रीलाई तरकारी बिक्रीहरुको संख्या बढ्दै गएको छ । रोजगारीको बातावरण सिर्जना हुन नसकेपनि सडक किनारामा हरियो तरकारी बिक्री गरेर राम्रो आम्दानी गर्न सफल भएको तानसेन नगरको छापकी डिलकुमारी चिदीले आफ्नो अनुभव सुनाइन् ।
सडक किनारामा काक्रा,े सिमी, टमाटर, खुर्सानी राखेर बस्यो तानसेनबाट बुटवलतर्फ फर्कने यात्रुले पहाडी तरकारी भनेर ठूलो परिणाम मै बढी मूल्यमा विक्री गर्न पाइने ग्राहकको समस्या नभएकोले पनि सडक किनारामा व्यापार गर्न लागेपछि २/४ पैसाको खाचो नभएको छापकै व्यापारी सुनिता चिदीले बताइन ।
बारीमा तरकारी लगायो डुम्रे पु¥याएपछि व्यापारी दियो, त्यो पनि हाम्रो मूल्यमा भन्दा उनकै मूल्यमा विक्री गर्दा हसिलो भन्दा अमिलो मन बनाएर पैसा लिनु पर्ने बाध्यता थियो न जव सडक किनारामा आफैले विक्री गर्न लागेको मूल्य पनि राम्रो पाएको छैन । आम्दानी पनि राम्रो भएको छ । तरकारीमा प्रति केजी २० देखि ५० रुपैयासम्म आम्दानी गर्न सकिन्छ । अकवरे खुर्सानीबाट १ शय देखि १ शय ५० रुपैया सम्म आम्दानी गर्न सफल भएको व्यापारी चिदी बताउँछिन् ।
सडक किनारामा बसेर व्यापार गर्न लागेपछि आफ्नो दैनिकी मात्र फेरिएन जीवन स्तरमा पनि परिवर्तन भएको छ । २/४ पैसा देख्नलाई कठिन थियो । आफै बारीमा तैयार भएको स्थानिय जातको २० किलो करेलाबाट व्यवसायको थालनी गरेकी चिदी भन्दछिन पैसाको पनि खाचो छैन । श्रीमानले गाउँबस्ती डुलेर तरकारी खोज्ने हो । श्रीमानले खोजेको तरकारी आफुले विक्री गर्ने हो । दैनिक रुपमा एक हजार रुपैया सम्म वचत गर्न सफल भएको व्यापारी मथुरा हिस्की बताउछिन् । सडक किनारामा अस्थायी तहरा बनाएर बस्यो हरियो देखेपछि कसको मनले मान्दैन र ! ताजा भएकोले सबैले खोज्ने र रोज्ने गर्दछन् । दैनिक रुपमा मौसम अनुसारको तरकारी ५० देखि ८० केजी सम्म विक्री हुने गर्दछ, एउटा पसलबाट यस्ता पसलहरु सडक किनारामा ५० वटा भन्दा बढी नै छन ।
सबै पसलहरुले राम्रो आम्दानी गर्न सफल भएका छन । त्यसै गरि महिलाहरुले राम्रो रोजगारीको अवसर प्राप्त गरेको र रोजगार संगै आम्दानीको अवसर सिर्जना गरेको व्यापारी खेम कुमारी घर्ती आफ्नो अनुभव सुनाउँछिन ।
एक वर्षदेखि तरकारीको व्यापार गरेकी देवकुमारी सारु भन्दछिन । उत्पादन गर्न सकेको खण्डमा बजारको समस्या हुदो रहेनछ । कहिले आफ्नो गाउँको उत्पादनले मात्र पुग्दैन । ब्ुटवलको बजारबाट ल्याएर बुटवल तर्फ जानेलाई विक्री गर्ने हो । उत्पादन गर्न सकियो भने विक्रीका लागी समस्या हुदैन भन्ने आफ्नो सिकाई रहको उनले आफनो अनुभव सुनाइन ।
सडक व्यापारका कारण २/४ पैसा हातमा पनि आउने गरेको छ । यसैबाट आएको रकमले घरायसी खर्च मात्र चलेको छैन गाउँको समुहमा २/४ हजार रुपैया पनि बचत गर्न सफल भएको बसन्ती कार्कीले आफ्नो अनुभव सुनाइन ।