© २०२३
कोभिड–१९ संक्रमणबाट ज्वरो, रुघाखाकीका लक्षणसंगै जटिलता देखिएका सैनामैनाका एक युवालाई भर्ना गर्न बेड भएन । बुधबार रातीसम्म आफन्तहरु बुटवल, भैरहवाको कोभिड अस्पतालमा फोन लगाउन लागे । सबैतिरबाट बेड खाली नभएको जवाफ आयो । यसैबिच विहिबार सैनामैना नगरपालिका वडा नं १ स्थित पदमपाणि योग तथा प्राकृतिक चिकित्सालयमा सुभारम्भ हुन लागेको अस्थाई अस्पतालमा बिहान ८ बजे एम्बुलेन्समार्फत उनलाई ल्याईयो ।
त्यही अस्पतालको लुम्बिनी प्रदेशका प्रदेश सभा सदस्य भुमिश्वर ढकालले अस्पतालको उद्घाटन गर्दै थिए भने अर्कोतिर बिरामीलाई भर्ना गरेर अक्सिजन चढाईदै थियो । औपचारिक उद्घाटन कार्यक्रम सकिनुअघि कोभिड संक्रमित बिरामी भर्ना भैसकेको थियो ।
उता शंकरनगर स्वस्थ्य चौकीमा संचालन गरिएको कोभिड आईसोलेसन सेन्टरमा १२ जना कोभिड संक्रमित बिरामीहरु उपचारार्थ भर्ना भएका छन । त्यसमध्ये ३ जनाको अवस्था जटिल रहेको तिलोत्तमा नगरपालिकाका जनस्वस्थ्य निरिक्षक राजेश ज्ञवालीले बताए । समुदायमा थप संक्रमण रोक्न आईसोलेसन सेन्टर उपयोगी भएको उनले दाबी छ । कुल २० बेडको क्षमता रहेको आईसोलेसन सेन्टरमा पुर्ण रुपमा अक्सिजन ब्यवस्था गरिएको छ ।
कोभिड–१९ को दोस्रो लहरसंगै संक्रमण बढेपछि रुपन्देहीका स्थानिय सरकारहरु कोभिड अस्थाई अस्पतालको सेवा शुरु गरेका छन । रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिका, सैनामैना नगरपालिका, देवदह नगरपालिका, ओमसतिया गाउपालिका, सियारी गाउपालिकाले कोभिड संक्रमित बिरामीलाई सेवा दिन अस्थाई अस्पताललाई प्राथमिकता दिएका छन ।
दोस्रो लहरको संक्रमणको सर्ने दर र प्रभावलाई मध्येनजर गरि होम आईसोलेसनभन्दा अस्थाई अस्पताल उपयोगी देखिएको सैनामैना नगरपालिकाका नगरप्रमुख चित्र बहादुर केसीले बताए । सैनामैना नगरपालिका वडा नं १ स्थित पदमपाणि योग तथा प्राकृतिक चिकित्सालयमा अस्थाई अस्पतालको सेवा शुरु गरिएको हो । संघिय सरकारबाट प्राप्त भएको ४ करोड र नगरको १ करोडबाट चिकित्सालयको भवन निमार्ण जारी रहेको उनले बताए । होम आईसोलेसनमा बस्दा अक्सिजन दिनुपर्ने अवस्था भएका बिरामीहरुलाई अस्थाई अस्पतालमा ल्याएर सेवा दिईने उनले बताए । ‘अघिल्लो वर्ष पनि कोभिडको बिरामीहरुलाई सेवा दिएको नगरपालिका यसपटकको दोस्रो वेभमा पनि अस्पतालमा बेड अभाव देखिएपछि नगरभित्र नै दोस्रो पटक सेवा शुरु गरेका हौ ।’– उनले भने । पाच बेड स्वीकृत भएको अस्पतालमा अहिले पाच वटै बेडमा अक्सिजनसहित अन्य ४५ बेडमा उपचार गर्न सकिने गरि पूर्वाधार तयार भएको उनले बताए । कुल २५ जना चिकित्सक, कर्मचारीहरुले सिफटमा सेवा दिने उनले बताए । एउटा एक्सरे मेशिन, ३० वटा सिलिण्डर उपलब्ध भए ४५ बेडको आईसोलेसन अस्पताल संचालन गर्न सकिने उनले बताए । कोभिड–१९ को समस्या समाधानका लागि आफुहरु अगाडि बढेको भन्दै यसमा संघ र प्रदेश सरकारको साथ जरुरी रहेको उनले बताए ।
सैनामैना नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत टेकराज पन्थीले कोभिड कोषमा ४८ लाख रकम रहेको बताए । यही रकमबाट असारसम्म खर्च ब्यवस्थापन गर्न सकिने उनले बताए । ‘अघिल्लो वर्ष राहतसहित प्रदेश सरकारबाट समेत प्राप्त भएको १ करोड रकम कोभिड रोकथाममा खर्च भयो ।’– उनले भने । गतवर्ष ५ सय ३० जनाको आरडिटी, पिसिआर परिक्षण तथा २ सय २७ जना कोभिड–१९ बिरामीहरुलाई आईसोलेसन सेन्टरमा आवास र खानाको समेत ब्यवस्था गरिएको उनले बताए । तलब भत्ता बेड उपचार खर्च गरि भएको छ । आईसोलेसन सेन्टर ४ वटा विद्यालयमा राखिएको थियो । नगरमा गतवर्ष कोभिड–१९ का कारण उपचारका क्रममा ११ जना मृत्यु भएको थियो ।
स्वास्थ्य निर्देशनालय बुटवल निर्देशक डा. बिनोद कुमार गिरिले उपचार अभाव भएको बेला स्थानिय सरकारहरु आफै आइलोसेन सेन्टरहरुमा अक्सिजन दिने गरि सेवा गर्दा थोरै भएपनि राहत मिलेको बताए । होम आईसोलेसनमा कठिनाई भएका बिरामीहरुलाई आईसियु लैजाने अवस्थासम्म सेवा मिल्ने उनले बताए । एक जना मेडिकल स्टाफ र नर्ससंगै केही स्थानिय सरकार आफनै पहलमा जनशक्ति थपेर सेवा संचालन गरेको उनले बताए ।
सैनामैना नगरपालिकास्थित अस्पतालका प्राकृतिक चिकित्सक (नेचुरोप्याथी) डा दिपक पौडेलले बिरामीहरुको अवस्था हेरिकन आर्युवेदिक मार्फत उपचार शुरु गरिने बताए । जसमा विरामीहरुलाई खानपिन, योगाभ्यास समेत गराईने बताए । जटिलता किसिमका बिरामीहरुलाई आवश्यक पर्ने अक्सिजन सहित अन्य सेवा पनि यहा उपलब्ध हुने उनले बताए । बुटवल उपमहानगरपालिका र सिद्धार्थनगरमा भने कोभिड १९ विशेष अस्पताल स्थापना गरि अघिल्लो वर्षबाट सेवा दिईरहेको छ ।