खोज

नवलपरासी, २५ पुस ।
जिल्लामा लसुन तस्करी भई रहेको खबर सार्वजनिक भएसँगै प्रहरीले लसुन सहितको टिपर र ट्रक नियन्त्रणमा लिएको छ । तस्करी रोक्नका लागि प्रहरीलाई माथिल्लो निकायबाट बढेको दवावका कारण ति गाडी नियन्त्रणमा लिई जिल्ला प्रहरी कार्यालय परिसरमा राखिएको हो ।
तर ति लसुन कुन स्थानबाट बरामद गरिएको भन्ने प्रश्न अझै प्रहरीले सुचना दिन आलटाल नै गरिरहेको छ । जिल्ला प्रहरी प्रमुखसँग सोबारे जानकारी लिन खोज्दा नायब प्रहरी उपरिक्षक(डिएसपी)सँग सोध्नुस भन्ने तर डिएसपीसँग जानकारी लिन खोज्दा अहिले ब्यस्त छु,भन्दै तर्किने अवस्था रहेको देखियो । समान्य मालसमान बरामद गर्दा तुरुन्तै पत्रकारहरूको इमेलमा आउने सुचना गाडी नै नियन्त्रणमा आउदा त्यसबारे सुचना माग्दा पनि आलटाल किन गरिएको होल भनेर नयाँ प्रश्न जन्माएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालयकै एक प्रहरीले राजस्व अनुसन्धानको टोली सहित सो गाडीहरू नियन्त्रणमा लिइएको बताएका थिए । त्यसबारे राजस्व अनुसन्धान कार्यालयका प्रमुखसँग जानकारी लिन खोज्दा प्रहरीले नै बरामद गरेको हो,लेखेर पठाउछ,भन्दै उम्किएका थिए ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय परिसरमा लु.३ च ३२८४ नम्बरको पिकअपमा लसुन राखिएको अवस्थामा रहेको छ,सँगै ना.६ ख ३३५७ नम्बरको ट्रक पनि राखिएको छ । राजस्व अनुसन्धान गर्ने हो,भन्ने ति ट्रक नै ठोस प्रमाणको रूपमा भएको नागरिक समाजका अध्यक्ष राधेश्याम सिँह सैथवारले बताए । यदि विल बिजक सहितको गाडी बरामद भएका हुन भने राजस्व कार्यालयले त्यही बिलमा उल्लेखित फर्मको गोदाम,खरिद विक्रि खाता रेकर्ड,स्टकबारे जानकारी लिई आवश्यक अनुसन्धान गर्न सक्छ, होईन देखावटी मात्र गर्ने हो भने यस्तै आलटाल गरेर घटनालाई तोडमोड गरि टुगँयाउछ । यि सबै कुरा कारोबारी र सरोकारवाला निकाय विच हुने सौदाबजीमा निर्भर गर्छ ।
ट्रकका ट्रक चिनिया लसुन जिल्लामा आउने र पिकअपमा अनलोड गरि सिमावर्ती नाकाबाट भारतिय बजार पुर्याउने गरिएको स्थानियले बताउदै आएका छन् । लसुन भण्डारण गर्ने कार्य समेत राजमार्ग क्षेत्रका वर्दघाट,भुतहा,भुमही,बासा लगायतका बजारमा गर्ने गरिएको छ । हुलाकी राजमार्गको पिपरा, जमुनिया, भटवलिया, परासी बजारमा समेत लसुन भण्डरण गर्ने र केही प्रहरीको सहयोगमा भारतीय बजारमा पुर्याउने गरिएको छ, एक स्थानियले भने, करोडौको कारोबार अहिले लसुनमा छ, ठूला प्रतिष्ठित ब्यापारी समेत लसुन तस्करीमा लागेका छन् । सुरक्षा अधिकारीहरूको बैठकमा तस्करी नियन्त्रण गर्ने छलफल हुने र तस्करी रोक्ने निर्देशन भए पनि केही प्रहरी भित्रै रहेका भाईरस प्रहरीका कारण लसुन तस्करी रोक्न सुरक्षा निकाय असफल देखिन्छ ।
लसुन तस्करी भनिए पनि सिमासम्म लैजानका लागि तस्करसँग विल बिजक हुन्छ, त्यसैलाई आधार बनाई लसुन सिमा क्षेत्रसम्म पुर्याउने गरिएको छ । राती सेटिगँमा सिमा पारी पुर्याउने गरिएको छ । यसमा राजस्व अनुसन्धान कार्यालयले जुन फर्मको नाममा लसुनको बिल बिजक जारी गरिएको छ, त्यसको भण्डारणबाट कुन फर्मको नाँउमा बिल जारी गरि विक्रि गरिएको हो,पछ्याउदै गईयो भन्ने तस्करी नियन्त्रण गर्न सकिन्छ,तर त्यो हदसम्म आन्तरिक राजस्व कार्यालयले काम गर्न सक्छ कि सक्दैन ? त्यो प्रश्न अनुत्तरित छ । तस्करहरूले पनि सुरक्षा निकाय प्रमुखहरू जति हल्ला गर्ने भए पनि त्यो भन्दा जुनियर प्रहरी अधिकृतहरूलाई मिलाए पछि काम बन्ने गरेको बताएका छन् ।
विगतमा पनि राजस्व अनुसन्धान कार्यालय बुटलका प्रमुख अनुसन्धान अधिकृतको सरुवा नै भएको थियो । जिल्लाभित्र राजश्व अनुसन्धान कार्यालय बुटवलले सिमावर्ति बसहिया नाकामा छापा मारेर कागजपत्र लगे पनि अनुसन्धान कार्य प्रति नै टिकाटिप्पणी हुन थालेपछि आन्तरिक राजस्व कार्यालयका प्रमुख अनुसन्धान अधिकृतको सरुवा भएको थियो । राजस्वको छापा पछि तस्करीको रुट र गोदाम सारेर लसुन तस्करी गर्न थालिएको आरोप पनि लागेको थियो । बसहिया नाका तस्करीमा उपयोग भए पनि लसुन भण्डारण गर्ने गोदाम भन्ने बेलाटारी बजार नजिकैको गँगापुरमा सारिएको स्थानीयले बताएका छन् । नेपालमा कानुनसम्मत बैधानिक रूपमा चिनिया लसुन बिक्री गर्न पाउने भए पनि भारतमा प्रतिवन्धित हुँदा सो लसुन तस्करी हुने गरेको दाबी हुदै आएको छ । तर नेपालमा विलबिजक जारी गरी नै लसुनको ओसार पसार हुने अवस्था भए पनि त्यसको खपत र खरिद विक्रि प्रति छानविन हुनु पर्ने कुरा उठ्दै आएको छ ।
अहिले पनि लसुन बेलाटारी, गंगागापुर, पिपरपाती लगायतका गाँउमा अघोषित गोदामा भण्डारण गर्ने र राती राती पिकअप भ्यानमा राखेर सिमाक्षेत्रमा पुर्याउने गरिएको छ । प्रहरी निरिक्षकहरू रहेको क्षेत्रमा प्रायःलसुनको ओसार पसार गर्न सहज हुने हुँदा तस्करहरू पनि तिनै क्षेत्रमा सर्न थालेको उनको भनाई थियो । अहिलेको नाका बसहियासँगै पकलिहवाको बलिनगर, भुजहवा लगायतका भएर लसुन भारतयि बजार छिर्ने गरेको भनाई स्थानियबासीको रहेको छ  । चाइनिज लसुन नेपालमा प्रति किलो २७० रूपैयाँमा खरिद गरी भारतमा ३२० मा बिक्री गर्दा प्रतिकिलो ५० रूपैयाँ मुनाफा हुने गरेको अवैध कारोबारमा संलग्नहरू बताउँछन ।
जनतालाई ठाँउ ठाँउमा प्रहरी छन्,तस्करी रोकिएको भ्रम छरिएको हुन्छ । तर विचमै ड्युटी सेटिगँ मिलाईएको हुन्छ, यसलाई ड्युटी सेटिगँ कारोबारको रूपमा कारोबार गर्ने तस्करहरूले बताउने गरेका छन् । जिल्ला स्तरमा यो कुरा उठ्दा ब्यापक प्रहरी परिचालन गरिएको दाबी गरिन्छ । हेर्दा पनि प्रहरी परिचालन गरिएको देखिन्छ । तर तस्करी भने त्यत्तिकै मौलाऊदै गएको छ ।