ट्रेंडिंग:

>> अनुसन्धानको पाटोलाई सरकारले उपेक्षा गरेको आरोप >> अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा लुम्बिनीका मुख्यमन्त्री आचार्यको प्रस्तुतिः बुद्ध सर्किटमा मोनोरेल र नमुना राजधानीका लागि विदेशी लगानीको आह्वान >> बक्यौता नउठाई उद्योगमा लाइन जोड्ने सरकारको निर्णयविरुद्ध रिट दायर >> महालेखाले अर्थमन्त्रीलाई बुझायो एकीकृत आन्तरिक लेखा परीक्षण प्रतिवेदन >> पूर्वमन्त्री अधिकारीलाई थप ७ दिन हिरासतमा राख्न अदालतको अनुमति >> रवि लामिछानेको प्रतिक्रिया- ‘खोरमा थुन्दैमा बाघ स्याल हुँदैन्’ >> अदालतका दुई कर्मचारी घुससहित पक्राउ >> कतार एयरवेजद्वारा गौतमबुद्ध विमानस्थलबाट सेवा सुरु >> वैदेशिक रोजगारमा पठाइदिन्छु भन्दै ठगी गर्ने तीन जना पक्राउ >> फिल्म ‘पूर्णबहादुरको सारङ्गी’ ले आइतबारसम्म कति कमायो ? >> धर्मका नाममा राजनीति र अतिवाद हुन हुँदैन- प्रधानमन्त्री ओली >> नेप्सेमा ११ अंकको गिरावट, ७ अर्बको कारोबार >> दीपक मनाङे जेल चलान >> नागढुङ्गाबाट सुनसहित एक भारतीय पक्राउ >> अवैध लागूऔषधसहित पक्राउ >> दीपक मनाङेलाई जिल्ला अदालतमा पेश, आजै कारागार चलान हुने >> नेपालको कुवेतमाथि १६५ रनको फराकिलो जित >> कृषि यन्त्रको प्रयोगले खेतीपाती सहज >> रास्वपाका पदाधिकारी र सांसदविरुद्धको अवहेलना मुद्धा दर्ता गर्न सर्वोच्चको आदेश >> रवि लामिछानेको सरकारी वकिलको कार्यालयमा बयान लिन शुरु >> बागमती प्रदेशमा भागबण्डा मिलाउन फुटाइयो मन्त्रालय >> स्थानीय तहको उपनिर्वाचनको उम्मेदवार बन्न कस्तो योग्यता चाहिन्छ ? >> अखिल तिलोत्तमाको अक्षयकोष निर्माण अभियान >> कप्तान पुजाको शतकमा नेपालले कुवेतलाई दियो २१४ रनको विशाल लक्ष्य >> सवारी दुर्घटना न्युनीकरण गर्न गृहमन्त्रीको प्रहरीलाई निर्देशन >> लामिछानेलाई भैरहवा ल्याइयो, विमानस्थल बाहिर रास्वपाका कार्यकर्ताको प्रदर्शन >> रवि लामिछाने चढेको विमान पोखराबाट उड्यो >> रवि लामिछाने पोखरा विमानस्थलमै, भैरहवाको मौसम प्रतिकुल हुदा उडान हुन सकेन >> बुटवलमा प्रिमियम र स्मार्ट नामी इभी गाडी सार्वजनिक >> फिल्म ‘कार्साङ’ मा जितु नेपालको क्यारेक्टर लुक्स सार्वजनिक >> सुन तोलाको २४ सयले घट्यो >> नेपाली यू-१९ टिमले कर्नाटकाको यू-१९ टिमसँग मूलपानीमा पाँच अभ्यास खेल खेल्ने >> भारतको उत्तरपूर्वी राज्य मणिपुरको जिरिबाममा अनिश्चितकालीन कर्फ्यू >> दीपक मनाङे पक्राउ >> लाल आयोगको प्रतिवेदनमा के छ ? >> ट्रम्प र पुटिनबीच टेलिफोन कुराकानी नभएको मस्कोको दाबी >> काठमाडौँ महानगरले सामुदायिक विद्यालयका विद्यार्थीलाई १६ खेलमा प्रशिक्षण दिने >> माओवादीको विरोध सरकारमा नहुनुको छटपटी हो- प्रधानमन्त्री ओली >> एकादशीमा गुल्मी र पाल्पाका पालिकामा बिदा >> रामग्राम स्तुपमा आउने धार्मिक पर्यटक व्यवस्थापनमा चुनौति >> पर्यटकहरूमाथि हुने सास्ती रोकियोस् >> कता गैरहेको छ, शिक्षामा भएको लगानी ? >> सीमा पारीको प्रदूषण, वारी सास्ती >> पहाडी हावापानीमा लटरम्म किवी >> रवि लामिछानेलाई बुटवल ल्याइँदै >> तिहारको देउसी–भैलोः संस्कृतिको बचाउ कि, कमाउ धन्दा ? >> तीस बर्षपछि स्वास्थ्य चौकीले पायो नयाँ संरचना >> आज हरिबोधनी एकादशी : तुलसीसँग विष्णुको विवाह गरी मनाइदै >> यू-१९ महिला विश्वकप एसिया छनोटः आज नेपाल र कुबेत भिड्दै >> डाइनामिक टेक्नोसफ्टलाई अन्तर्राष्ट्रिय अवार्ड

मासिंदै प्राचीन कुवा

१४ फाल्गुन २०८०, सोमबार
१४ फाल्गुन २०८०, सोमबार

नवलपुर, १४ फागुन ।

पुर्वी नवलपरासी जिल्लाको पहाडी क्षेत्रमा सयौं वर्ष अगाडि बनेका प्राचीन कुवाहरु बिस्तारै लोप हुन थालेपछि यसको संरक्षणमा स्थानीयबासी जुटेका छन् ।

जिल्लाको पहाडी गाउँपालिकामा जताततै रहेका प्राचीन कुवाहरु अहिले कति त हराईसके भने कति लोप हुने अवस्थामा रहेका छन् भने कतिपयको स्थानीयले संरक्षण शुरु गरेका छन् । डाडाँझेरी रामकोटका स्थानीय गुुन्ज बहादुुर आले मगरले भने, “रामकोटमा रहेको प्राचीन कुवा सय बर्ष भन्दा पूरानो रहेको र पहिले जस्तो अहिले नभएको र बिस्तारै लोप हुन थालेपछि स्थानीय रुपमा संरक्षणमा जुटेका छौं ।”

पहिले पहिले खानेपानीको अवस्था नाजुक हुँदा कुवाको पानी खान बाध्य हुनुपथ्र्यो तर अहिले जताततै धारा बनेपछि कुवाको पानी खान छाडेपछि यो लोप हुने खतरा बढदै् गएको आलेले बताए । प्राचीन कालमा यस्ता कुवाहरु क्रषि मुनि, देव देवताहरुले प्रयोग गरेको बताइन्छ र उनीहरुले यस्ता कुवामा स्नान गर्ने, पानी खाने र सबै नित्य कामका लागि समेत कुवाको प्रयोग गर्ने गरेको बिश्वास गरिन्छ ।त्यसैले पनि यसको संरक्षणमा सबैले लाग्न सक्नुपर्ने बुलिङटारका प्रेमबहादुुर थापा मगर बताउँछन् ।

पहाडी क्षेत्रमा जताततै भेटिने प्राचीन कुवाको संरक्षणमा स्थानीयबासी संगसंगैं स्थानीय निकायले समेत रकम बिनियोजन गरेर यसको संरक्षणमा लागेका थुप्रै उदाहरण समेत भेटिन्छन् । स्थानीय डाँडाझेरीका प्रेमसिंह लुुगेँली मगरले भने, “प्राचीन कुवा लोप हुन दिनु हुँदैन यसको संरक्षणमा सबैले ध्यान दिनुपर्दछ ।”

अहिलेको अवस्थामा प्राचीन कुवाहरुमा पानी सुक्दै जान थालेको र त्यसको संरक्षणमा स्थानीयबासी चनाखो हुनुपर्ने डाँडाझेरीका टिकाराम मगर बताउँछन् । “पहिले पहिले यस्ता कुवामा पानी राम्रो जम्मा हुन्थ्यो तर अहिलेका दिनमा कुवामा पानी सुक्न थालेको र यसको संरक्षणमा नलाग्ने हो भने प्राचीन कुवाहरु लोप हुँदै जान सक्छन्”–उनले भने ।

प्राचीन कुवाहरुको विशेष महत्व रहेको कोटथरका समाजसेवी चेसराम आले मगर बताए । उनका अनुसार यस्ता कुवाहरु देवी देवताको बास गर्ने स्थान भएकाले पनि यसको संरक्षण आवश्यक रहेको हुन्छ । जिल्लाको पहाडी गाउँपालिका बुुलिङटार र बौदीकालीमा झण्डै एक सय भन्दा बढी प्राचीन कुवा मध्ये आधा त हराईसके बाँकी बचेका आधा पनि समयमै संरक्षण हुन नसक्ने हो भने ती पनि हराउँदै जाने आलेमगर बताउँछन् ।

कुवामा पानी रहँदा वर्षा समयमा हुने र जोखिम पनि कम हुने खेती किसानलाई फाईदा पुग्ने भएकाले पनि कुवाको संरक्षणमा लाग्नु पर्नेमा स्थानीयको चासो समेत बढेको बुुलिङटार ४ का वडाध्यक्ष मिनबहादुुर आले मगर बताउँछन् । वडाले अहिले प्राचीन कुवाको संरक्षणमा सहयोग गर्न थालेको छ ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?