© २०२३
घोराही उप महानगरपालिकाले गल्ने फोहोरबाट उर्जा उत्पादन गर्ने क्षेत्रको अध्ययन थालेको छ । अहिले संरचना निर्माणहुने क्षेत्रको अध्ययन गरी प्रतिवेदनको समेत काम अन्तीम अवस्थामा पुगेको उप महानगरपालिकाले जनाएको छ ।
घोराही नगरपालीकाले बजार क्षेत्रवाट उठाएको फोहर साविकको वार्ड नं ९ करौती डाँडामा फाल्दै आएको थियो । उप महानगरपालीका बने संगै करौती डाँडाको ल्याण्डफिल साईड धेरै वर्ष नटिक्ने भएकोले घोराही उप महानगरपालीकाले विकल्पको रूपमा गल्ने फोहरवाट ग्याँस उत्पादन गर्नुपर्ने ठहर गरेको थियो । अहिले फोहोरबाट उर्जा उत्पादन गर्नका लागि आवश्यक पुर्वाधार निर्माण स्थलको अध्ययन गरी प्रतिवेदन बनाउने काम समेत अन्तीम चरणमा पुगेको घोराही उप महानगरपालिकाका इन्जीनियर रामधन श्रेष्ठले जानकारी दिए । “हामी फोहोरबाट उर्जा उत्पादन गर्न आवश्यक पर्ने संरचना निर्माण क्षेत्रको अध्ययन प्रतिवेदन निर्माणको अन्तिम तयारीमा छौ” इन्जीनियर श्रेष्ठले भने । उप महानगरपालिकाले फोहोरबाट उर्जा उत्पादनमा लगानीगर्न इच्छुक कम्पनीहरूलाई छनोट गर्नेका लागि गएको आर्थिक वर्षमा वोलपत्र माग गरेर कम्पनी समेत छनोट गरीसकेको छ । उप महानगरपालिकाले माग गरेको वोलपत्रमा नेपाल इनर्जी डेभलमेन्ट कम्पनी प्रालिको मात्र निवेदन परेको थियो । एउटा मात्र निवेदन परेपछि उक्त प्रालिलाई नै फोहोरवाट उर्जा उत्पादन गर्न दिने सम्झौता समेत घोराही उप महानगरपालिकाले गरीसकेको छ । “एउटा मात्र कम्पनीले निवेदन दिए पछि त्यसैलाई नै काम गर्न दिने सम्भौता भएको छ” ईन्जीनियर श्रेष्ठले भने । कम्पनीसंग उप महानगरपालिकाले २० वर्षका लागि सम्झौता गरेको उनले जानकारी दिए ।
घोराही उप महानगरपालीकाका नगरप्रमुख नरुलाल चौधरीका अुनसार कम्पनीसंग संम्भौता भैसकेको र उर्जा उत्पादन गर्नका लागि अव संरचना निर्माण कार्य अघि बढने छ । सम्झौतामा कम्तीमा १० करोडको लगानीमा फोहोरबाट उर्जा उत्पादन हुने प्रमुख चौधरीले बताए । त्यसको लागि ४० प्रतिशत राज्यले लगानी गर्ने छ भने ६० प्रतिशत रकम आफै कम्पनीले लगानी गर्नु पर्ने छ । “उप महानगरपालीकाले जग्गा र भौतिक निर्माणका लागि ४० प्रतिशत रकम उपलव्ध गराउने छौ भने अन्य सवै कम्पनीले गर्नु पर्ने हुन्छ” नगरप्रमुख चौधरीले भने । सम्झौता अनुसार कम्पनीले ग्याँस प्लान्ट निर्माण र अन्य आवश्यक पुर्वाधार निर्माण समेत आफै गर्नु पर्ने छ । उक्त कम्पनी र उप महानगरपालिका विच भएको सम्झौता अनुसार २० वर्ष सम्म फोहोर वाट उर्जा उत्पादन गर्ने छ । सम्भौता सकिए पछि कम्पनीले त्यो सवै संरचना उप महानगरपालिकालाई हस्तान्तरण गर्नु पर्ने प्रमुख चौधरीले बताए । छनोट भएको कम्पनीले गल्ने फोहोरबाट सिलीण्डर ग्याँस उत्पादन गरी वजार व्यवस्थापन गर्ने छ । स्थानीय तहको निर्वाचन पश्चात आएका जनप्रतिनिधिहरूले वजारवाट उत्पादन हुने फोहर भने छुुट्ट्याउन लगाएका थिए । गल्ने किसिमका फोहर र नगल्ने किसिमका फोहर अलगगरी सोही अनुसारको गाडिमा राख्न उप महानगरपालीकाले वानी लगाई सकेको छ । विगत एक वर्ष देखी गल्ने फोहरवाट उप महानगरपालीकाले कम्पोष्ट मल वानई राखेको छ ।
त्यसैगरी कम्पोष्ट मल समेत उत्पादन गरी विक्रि गर्न सक्ने छ । जिल्लामा नै ग्याँस उत्पादन भए पछि मुल्यमा कमी हुने अपेक्षा उप महानगरपालिको गरेको छ । फोहोरवाट उर्जा उत्पादन गर्न थालिएको जिल्लामा यो पहिलो काम हो । तर गाँउघरमा भने गाई भैसीको गोवरवाट भने वायो ग्यास उत्पादन गरी घरघरमा प्रयोग भने भैरहेको छ । फोहोर वाट उर्जा उत्पादन भए पछि उप महानगरपालिकालाई फोहर व्यवस्थापनमा समेत सहजता आउने विश्वास गरिएको छ ।