© २०२३
प्रदेश नम्बर पाँचको राजधानी बुटवलमा पनि बिभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरि परम्परागत ढंगले गाईजात्रा पर्व मनाइएको छ । बिशेषगरि नेवार समुदायमा यो बर्षभरि मृत्यूवरण गरेका आफन्तहरूको संझनामा बिभिन्न झाँकीसहित गाईजात्रा निकाल्ने गरिन्छ । एकबर्ष भित्र मृत्यूवरण गरेका मानिसको घरबाट बिभिन्न देविदेवता र अवतारको झाँकी बनाई नगर परिक्रमा गर्ने र सबैको घरमा मानिस मर्दछन, यो रित सबैको घरमा चल्छ भन्ने सन्देश प्रवाह गर्ने उद्देश्यले गाईजात्रा निकाल्ने गरिन्छ । आजको दिन धनि परिवारले रथ सहितको बिशेष झाँकी निकाल्ने गर्दछन भने गरिव बिपन्न परिवारका सदस्यहरूले गाईलाई सिंगारेर घुमाउने चलन पनि छ ।
अन्य समुदायले पनि बिभिन्न हास्यब्यङ्ग कार्यक्रम, प्रहसन आदी गरेर देश, काल, परिस्थितीको अवस्थाप्रति ब्यङ्ग गर्दै गाईजात्रा पर्व मनाएका छन । स्वतन्त्रता पुर्वक आफ्नो बिचारलाई ब्यङ्गय र प्रहसन मार्फत ब्यक्त गर्ने पर्वका रूपमा पनि यो गाईजात्रा पर्व मनाउने गरिन्छ ।
नेवा समाज अर्घाखाँची – रूपन्देहीद्वारा बुटवलमा गाईजात्रा
दिवंगत आफन्तको सम्झनामा नेवा समाज अर्घाखाँची रूपन्देहीद्वारा बुटवलको देविनगरमा पहिलो पटक निकालिएकोे गाईजात्रालाई वडा परिक्रमा समेत गरिएको थियो । नेवा समाज अर्घाखाँची रूपन्देहीका स्व. राज कुमार श्रेष्ठ, प्रताप प्रधान, चन्द्रमान श्रेष्ठ, शिव कुमारी श्रेष्ठ, र सुन्तली श्रेष्ठको सम्झनामा पहिलो पटक बुटवलमा गाईजात्रा उत्सव मनाइएको हो । गाईजात्रा उत्सव हेर्न देविनगरमा वाक्लो उपस्थिति रहेको समाजका सल्लाहकार देवि कुमार श्रेष्ठले बताए । एक वर्षभित्र दिवंगत आफन्तका सम्झनामा गाई वा मानिसलाई गाईका रूपमा सिँगारी आ–आफ्ना इलाकामा परिक्रमा गराउनुका साथै उनीहरूलाई श्रद्धालुद्वारा दूध, फलफूल, रोटी, चिउरा, दहीका साथै अन्न र द्रव्य दान गरिन्छ । यसरी परिक्रमा गर्नाले वर्षभरि मृत्यु भएका व्यक्ति गाईको पुच्छर समाई वैतरणी पार हुन्छन् भन्ने धार्मिक विश्वास रहेको समाजका अध्यक्ष वाबुराम श्रेष्ठले बताए । विशेषगरी नेवार समुदायले मनाउने यो पर्व भदौ कृष्ण प्रतिपदादेखि अष्टमीसम्म आठ दिन सांस्कृतिक उत्सवको रूपमा मनाइने चलन रहेको समाजका सचिव गोपाल प्रसाद श्रेष्ठले जनाए ।
एम्समा गाईजात्राः
यसैविच बुटवलमा एम्स माविमा पनि गाईजात्रको अवसरमा कार्यक्रम गरिएको छ । कक्षा २ देखि ९ सम्मका विद्यार्थीहरूले कार्यक्रममा विभिन्न कला प्रदर्शन गरेका थिए । कार्यक्रममा एम्स फाउन्डेसनका कार्यकारी प्रमुख गोपाल प्रसाद न्यौपाने, विद्यार्थी, शिक्षक गोविन्द शर्मा बस्याल, विकास श्रेष्ठ, विनोद शाक्य, लंक बस्नेत राजेशचन्द्र भण्डारी, सिता आचार्य लगायतले गाईजात्रको बारेमा प्रकाश पारेका थिए । कार्यक्रममा मनिस गिरी, निर्णयक रविन्द्र कार्की, शोमा ज्ञवाली लगायतले निर्वाह गरेका थिए ।