© २०२३
नवलपुर, १० साउन ।
नवलपरासी पुर्व कावासोतीका नन्दलाल लामिछानेले व्यावसायिक रुपमा कालिज पार्न थालेको १० वर्ष भयो । १० कट्ठा जग्गा भाडामा लिएर कालिज पाल्न थालेका उनको फार्ममा अहिले पनि पाँचसय भन्दा बढी कालिज छन् । तर बजारीकरणको समस्याले आगामी वर्ष १० हजार कालिज पार्ने लक्ष्य राखेका लामिछाने चिन्तित छन् । “कालिज पालनबाट आम्दानी राम्रो हुन्छ, तर बजारीकरणको समस्याले चिन्ता थपिएको छ”–लामिछाने भन्छन् ।
लामिछानेले यसको बजारीकरणका लागि सरकारले नै आवश्यक ब्यवस्था मिलाउनुपर्ने बताउँछन् । यो कालिज हल्याण्डबाट नेपाल भित्रिएकाले यसको सुरुमा राम्रो बिक्री हुने गरेको भए पनि अहिले भने बजारीकरण नै मूल समस्या रहेको लामिछानेले बताए ।
कालिज पालन ब्यवसाय राम्रो रहेको र अहिले प्रति गोटा रु दुई हजार देखि तीन हजार सम्म बिक्री हुने गरेको छ । स्थानीय तहले समेत कालिजको बिक्री वितरणमा चासो दिएर सहज बिक्रीको वातावरण तयार गर्ने हो भने यसतर्फ आकर्षण बढ्ने र युवाहरुले राम्रोसंग बुझेर मात्र ब्यवसाय सुरु गर्नु पर्ने लामिछाने बताउँछन् ।
कालिज स्वास्थ्यका लागि समेत सबै भन्दा राम्रो र सफा चराका रुपमा लिईने मात्र होईन यसको मासु समेत अन्यको भन्दा मिठो हुने भएकाले यो धनी वर्गहरुले मात्र प्रयोग गर्ने गर्छन् भन्ने सोच रहेकाले पनि यसको समयमै बजारीकरण गरेर सर्वशुलभ तरिकाले बिक्री वितरणको ब्यवस्था भयो भने मात्रै पनि कालिजपालन ब्यवसायतर्फ आकर्षण बढ्न सक्ने ब्यवसायी लामिछानेको भनाई छ ।
नवलपरासी पुर्वमा अहिले ब्यावसायिक रुपमा कालिज पालन ब्यवसाय गर्नेहरु बढिरहेका छन् । कालिजपालन ब्यवसायतर्फ युवाहरु सकृय रुपमा लागेका छन् । युुवाहरु विशेष गरेर कालिजपालन ब्यवसायमा सकृय रहे पनि यसको बजार नभएका कारण भने चिन्तित देखिएको युवा ब्यवसायी राम थापा बताउँछन् ।
कालिजपालन ब्यवसाय वैधानिक पनि भएकाले बजारमा यसको माग राम्रो भएको भए पनि बजारीकरणमा समस्या रहेको भन्दै यसको ब्यवसाय गर्नेहरु निराश भएका छन् । “बजारीकरणको समस्या हट्ने हो भने यसतर्फ अझै आकर्षण बढ्ने थियो”–ब्यवसायी टिएन थापा भन्छन् ।
नवलपुुरमा कालिजपालन ब्यवसाय फस्टाउन थालेपछि यसतर्फ यहाँका युुवादेखि हरेक वर्गका मानिसहरु लभान्वित हुँदै गएका छन् । कालिजको बजारीकरण हुुन सके मात्र पनि यसतर्फ आकर्षण थप बढ्ने व्यवसायीहरु बताउँछन् । बजारीकरणको समस्या हल गर्न सकियो भने मात्र पनि नवलपुरमा कालिजपालन ब्यवसाय फस्टाउन सक्ने ब्यवसायमा लाग्नेहरु बताउँछन् ।
बजारीकरणका लागि अहिले जिल्लामा भन्दा जिल्ला बाहिर बढी बिक्री हुने गरेको ब्यबसायीहरुको भनाई छ । नवलपुरको कालिजपालन ब्यवसायलाई स्थानीय पालिकालगायत कसैले पनि सहयोग गरेका छैनन् । जसका कारण ब्यवसायीलाई अप्ठ्यारो पर्दा समेत कसैको सहयोग नपाएको ब्यसायी रामप्रसाद थनेतको भनाई छ ।