© २०२३
बुटवल, बैशाख ।
विवाह नहुँदै बैदेशिक रोजगारीका लागि दक्षिण कोरिया गएकी तिलोत्तमा नगरपालिका वडा नम्बर १४ बनकट्ीकी दुर्गा भण्डारीले विदेशी भुमिमा मिहिनेत गरेको अनुभव अहिले पनि ताजै छ । उनी विवाह नहुँदै रोजगारीकालागि दक्षिणकोरिया गईन । त्यहाँ उनले ३ बर्ष विताईन । नेपाल आएपछि उनको विवाह भयो, पुनः २ बर्ष उनि दक्षिण कोरिया नै गईन । ५ बर्ष विदेशी भूमिमा पसिना बगाएर उनले तिलोत्तमामा २ कठ्ठा जग्गा जोड्न सफल भईन ।
विवाह पछि उनी स्वदेशमा बसिन् भने उनका श्रीमान रोजगारीका लागि कतार गए । कतारको चर्को गर्मीमा श्रीमान्को आम्दानी जम्मा १५ हजार मात्रै थियो । बच्चा जन्मीएपछि भण्डारीलेलाई आफ्नो बच्चालाई राम्रो गुणस्तर दुध खुवाउनको लागि समस्या भयो । बाहिर डेरीमा किनेको दुधको स्वच्छता गुणस्तरमा समेत शंका लागेको कारण उनले फुर्सदको समय पनि सुदपयोग हुने, आफ्नो बच्चाका लागि घरमै दुध समेत खुवाउन सकिनेभएको कारण घरमा नै उनले एउटा गाई किनेर ल्याएर पाल्न सुरुवात गरिन् ।
एउटा गाई पालन गर्दै गर्दा उनले बचेको दुध नजिकैको डेरीमा विक्रि समेत गर्दथिन् । बच्चाहरुलाई आफ्नै घरको गाईको पोषिलो दुध खुवाउदै उनले बाँकी दुध नजिकै रहेको डेरी पसलमा विक्रि गर्दै आईन । यसो गर्दा उनले खर्च कटाएर पहिलो महिनामा नै ७ हजार बढि आम्दानी गरिन् ।
एउटा गाईबाट महिनामा ७ हजार आम्दानी गर्न सफल भईन, उता विदेशमा श्रीमानको तलब जम्मा १५ हजार थियो, तेही पनि खाना लगाउनमा खर्च हुँदा रकम बचेन । उनले बैदेशिक रोजगारमा रहेका श्रीमान् लाई स्वदेशमा बोलाईन । नजिकै एक जना छिमेकीको सल्लाहमा उनीहरुले पशु फार्म नै स्थापना गरे ।
६ बर्ष पहिला स्थापना भएको फार्म सुरुवाती समयमा कजा र सापट लिएर २० लाख रुपैयाँमा संरचना सहित फार्म सुरुवात भयो । अहिले उनको फार्मममा १८ वटा गाई, ३२ वटा बाख्रा रहेका छन् ।
अघिल्लो समयमा कोरोना महामारीको समयमा उनको फार्मबाट उत्पादित दुध बिक्रि भएन, उनले गाईको संख्या घटाएर बाख्रा पालन व्यवसायमा समेत हात हालिन्, अहिले स्थानीय र बोयर जातका बाख्रा उनको फार्ममा छन ।
श्रीमान– श्रीमती संगै फार्म चलाईरहेका भण्डारी दम्पत्ती स्वदेशमा नै उद्यमी श्रृजना गरी बैैदेशिक रोजगारीको बाटो सधैका लागि अन्त्य गरेका छन् । फार्मबाट राम्रो आम्दानी रहेको छ । ढाई विघा क्षेत्रफल जग्गा उनीहरुले भाडामा लिएर त्यहाँ १५ कठ्ठामा घाँस खेती अन्य क्षेत्रफलमा खाद्यान्न, तेलहन बाली लगाउँदै आएका छन् ।
स्वदेशमा नै केही उद्यमी गर्न सकिन्छ भन्ने योजनाका साथ उनले सुरुवात गरेको फार्म अन्य किसानहरुको लागि पनि नमुना फार्म रहेको छ । उत्पादित दुध डेरी पसल सञ्चालकहरुले नियमित रुपमा लैजादै आएका छन् । फार्मको आम्दानीबाट छोरा–छोरी पढाउन, घर खर्च चलाउनको लागि उनिहरुलाई सहज भएको छ ।
दुबै जना बैदेशीक रोजगारी बाट फर्कीएको कारण पनि बैदेशीक रोजगारीको पिडा लाई सम्झीएर स्वदेशमा नै उद्यमशिलता स्थापना गर्ने अभियानका एक अभियान्ता हुन भण्डारी दम्पत्ती । उनी भन्छीन्–‘विदेशी भुमि भन्दा स्वदेश नै प्यारो लाग्छ मलाई, यहाँ नै उद्यमी गर्दै आएका छौ । ’ स्थानीय तह तिलोत्तमा नगरपालिकाबाट प्राविधिक सर सल्लाह समेत पाउँदै आएका छन् । कृषि क्षेत्र चुनौतिको पेशा भएपनि सोही अनुसारको योजनाबद्ध विकास गरेर अगाडी बढ्ने हो भने सफलता प्राप्तगर्न सकिने उनकोभ नाई रहेको छ ।