© २०२३
नेपाल प्रहरीको पहिलो काम सुरक्षा हो । तर रूपन्देहीका प्रहरी कार्यालयका सवारी साधन विना बजेट चल्दै आएका छन् । प्रहरी जस्तो संबेदनशील कार्यालयमा बजेट अभावको कारण ईन्धन मागेर चलाउनु परेको प्रहरीकै भनाइ छ ।
रूपन्देही जिल्ला त्यसमा पनि ठूलो र भारतीय क्षेत्रसँग सिमा जोडीएको कारण अलि बढि संवेदनशिलताको रूपमा हेर्ने गरिन्छ । यसरी दिनरात सुरक्षामा खटिने कतिपय नेपाल प्रहरीका युनिट बजेट बिहीन अवस्थमा रहेका छन् ।
हात थापेर आएको बजेटबाट नै कार्यालय सञ्चालन देखि सवारी साधनको ईन्धन, मर्मत लगायतका कार्यहरू गर्दै आएका छन् । जसको कारण प्रहरीमा झनै सुरक्षाको चुनौति थपिएको छ ।
रूपन्देहीमा देवदह सहित ३ वटा प्रहरी कार्यालय रहेका छन् । जसमा प्रहरीको लागि कुनै पनि बजेट नै आउँदैन ।
सिङ्गो नगरपालिकाको सुरक्षा हेर्ने गरी प्रहरी चौकी खैरेनी स्थापना भएको छ । जस्मा प्रहरी नायब निरीक्षक सहित करिब १८ जनाको दरबन्दी रहेको छ । सुरक्षामा सहज होस भनेर एउटा जीप समेत रहेको कार्यालयमा सरकारको बजेट बिना सञ्चालन भैरहेको छ । ‘दैनिक सुरक्षा दिन खटीने प्रहरीले सरकारको तलब बाहेक कुनै खर्च पाउने गरेका छैनन तर कार्यालय चलेकै छ’– प्रहरी चौकी खैरेनीका प्रमुख प्रहरी नायब निरीक्षक टोप बहादुर रानाले भने ।
सरकारको बजेट बिनै सन्चालन भैरहेको बताउँछन् गाडी छ तेल छैन कार्यालय छ कागजपत्र किन्ने बजेट छैन सबै कुरा मागेर सञ्चालन गर्दा केही कठीनाइ हुने गरेको बताउँछन् ।
गाडी बेला बेला बिग्रने कारण ठुलो समस्या हुने गरेको भन्दै केही इन्धन इप्रका बुटबलले केही देबदह नगरपालीकाले दिने डिजलबाट गाडी चलिरहेको छ भने केही आम नागरिकले समेत सहयोग गर्ने गरेका छन् ।
दैनिक १५ देखि २० किलोमिटर गाडी गस्ती गुड्ने गरेको भन्दै महिनामा ४ सय लिटर सम्म डिजल खर्च हुने बताउँछन् । तर प्रहरीले समस्याका बिच सुरक्षा ब्यबस्थापन चुस्तदुरुस्त रहेको दाबी गरेको छ ।
यस्तै इलाका प्रहरी कार्यालय मंगलापुरको पनि समस्या उस्तै छ । कार्यालय छ, प्रहरी छन् तर खर्च गर्ने बजेट छैन । २३ जना प्रहरी कार्यरत रहेको कार्यालयमा गाडी पुरानो छ । समय समयमा बिर्गदा झनै समस्या रहेको छ । गाडीमा तेल हाल्ने समेत बजेट नभएको बताइएको छ ।
प्रहरीप्रति नजीक भएकाहरूलाई मागेर गाडी सञ्चालन गर्नु प्रहरीको बाध्यता रहेको बताइएको छ । महिनामा २ सय ५० लिटर सम्म तेल खर्च हुने भन्दै साधनको अभावका बिच जनताको सुरक्षामा लागीरहने प्रहरीको भनाइ छ । जसका कारण प्रहरीको उपस्थिती र कार्वाहीमा केही समस्या हुने गरेको प्रहरीहरू बताउँछन् ।
त्यस्तै इलाका प्रहरी कार्यालय बेथरीमा पनि तेल वा कार्याल खर्च भनेर सरकार बाट बजेट सुन्य रहेको प्रमुख प्रहरी नायब निरीक्षक लक्ष्मण बिक बताउँछन् । केही गाउँपालीकाबाट सहयोग हुने भन्दै स्थानिय उद्योगीहरूसँग समेत मागेर गाडी चलाउन परेको बताउँछन् ।
बजेत नहुँदा गाडी गुडाउन हार गुहार गर्नु प्रहरीको दैनिकी जस्तै हो । प्रहरी चौबिसै घन्टा सुरक्षामा खटीनु पर्ने तर साधन स्रोत नहँुदा ब्यबस्थापनमा समस्या हुने गरेको प्रहरीको भनाइ छ । गाडी तथा तेलको समस्या हुने गरेको भन्दै मासिक ३ सय लिटरको हारहारीमा तेलको खर्च हुने गरेको छ । भन्दै प्रहरीले मागेर चलाउँदा केही समस्या हुने त्यसैमा प्रहरीका पुराना गाडी बिग्रेको सामान्य गाडी बनाउँदा पनि सहयोग माग्नु पर्ने प्रहरीको बाध्यता रहेको छ । त्यस्तै इलाका प्रहरी कार्यालय धकधइ पनी सरकारको बजेट बिहीन सन्चालनमा छ गाडी छ ।
तेल हाल्ने बजेट छैन सबैलाई सहयोग मागेर सन्चालन गरीरहेको प्रहरीहरू बताउँछन् । यता जिल्ला प्रहरी कार्यालय रूपन्देहीका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक हृदय थापाले प्रहरीलाई आवश्यक पर्ने तेल प्रहरी मातहतको माथिल्लो निकायबाट दिने गरी व्यवस्था गरेको बताउँछन् ।
उनले भने– ‘हामीलाई दिने बजेट नै अपुग अपुग हुने हँुदा यसपाली सबै खर्चको हेरेर बजेट माग गर्ने गरेका छौं । प्रहरीसँग खर्च गर्ने बजेट नहँुदा र मागेर कार्यालय सन्चालन गर्दा केही सुरक्षामा दखल पुग्ने जानकारहरू बताउँछन् । जसको कारण प्रहरीले एक पक्षिय निर्णय ग¥यो भन्दै बेला बेलामा बिबादमा समेत आउने गरेको छ । महिनाको एउटा कार्यालयमा ३ सय लि बढी तेल खर्च हुने र पुराना गाडी भएकाले गाडी मर्मत गर्दा बढी खर्च हुने प्रहरीहरू बताउँछन् ।