खोज

कपिलवस्तु, १८ असार ।
पढेलेखेकी छैनिन् । खरले छाएको झुप्रो बाहेक केही छैन् । साझ खाए विहान, विहान खाए साझ के खाने ? भन्ने चिन्ता हुन्छ । उनीहरु बुद्धभूमि नगरपालिका वडा नं. ८ ठकुरापुरकी तुल्सी विक । उनी जस्तै समस्यामा गाउकै यमकला भुषाल पनि थिईन् । उनलाई पनि चुलौचौकोकै धौ धौ थियो ।
१९ गरिव विपन्नहरु समुहमा आबद्ध भए । आफनो समस्या आफै पहिचान गरे । आफुमा भएको शिप, कला र ज्ञानबारे पनि छलफल गरे । समुहमा आबद्ध भएर काम गर्ने निर्णय गरे । समुहको नाम पनि गज्जबको फुराए । सबै राम्रा बनुन् भन्दै सुमहको नामको सुन्दरी सामुदायिक संस्था राखे । समुहको उत्साह र उमंग देखेर स्थानीय विकास कोषले गरिवी निवारण कोषको सहयोगमा ०६७ मा ३ लाख २५ हजार घुम्ती कोष रकम प्रदान ग¥यौं । जुन उनीहरुकालागि सहज जीवनयापनको गतिलो माध्यम बन्यो ।
सुरुमा तुल्सी विकले ३५ हजार ऋण लिईन् । ५ वटा बाख्रा पालिन् । ५ बाख्रावाट २० बनाईन् । १२ वटा खसी र बोका बेचेर ५८ हजार आम्दानी गरिन् । गरे हुदा रैछ भनेर हौसिईन् । समुहको ऋण तिरिन् । एक वर्ष पछि ३५ हजार ऋण लिईन् । ७ बाख्रा किनिन् । त्यसबाट ३० वटा बनाईन् । १५ खसीबोका बेचेर ६५ हजार कमाईन् । घर गर्जो राम्रो चलेको छ उनले भनिन् वीचमा आफै विरामी भई थला परे । २३ हजार खर्च गरेर सन्चो भए उनले भनिन् । बाखा नपालेको भए कसरी उपचार गर्थे उनले थपिपन् मर्नुको विकल्प थिएन् । त्यही भएर बाख्रा मेरालागि भगवान हुन् । ६ जनाको परिवार यही बाख्राबाट पालेको छु । अहिले पनि २० वटा खसी बाख्रा छन् । आवश्यकता अनुसार बेच्दै घर गर्जो चलाउदै हासीखुसी जिविकोपार्जन गर्दै आएको छु । बाख्रालाई लागेको सानोतिनो रोग व्याधीको डाक्टर पनि भएको छु उनले भनिन् यसले ज्ञान बढेकोछ । अब बाख्रामै भविष्य खोज्छु उनले भनिन् अरु गरिव विपन्नलाई यसैमा लाग्नु प्रेरणा दिन्छु ।
उनी जस्तै यमकला भुषालले पनि समुहबाट ४० हजार ऋण लिई भैसी किनिन् । १ वर्षपछि भैसी ब्यायो । दैनिक ८ लिटर दुध दियो । ६० हजारको दुध बेचेर आम्दानी गरे । ऋण तिरे । आम्दानी गरेको २० हजार र फेरी २० हजार ऋण लिएर अर्को भैसी किनिन् । त्यसको दुध बेचेर ७० हजार आम्दानी गरिन् । समुहको ऋण तिरिन् । यही २ भैसीले उनको घर व्यवहार राम्ररी चलेकोछ । कसैसंग सरसापट माग्नु परेको छैन् । घरमा दुध, दही र घिउ पनि भएकै छ । आफु मात्रै खादैनौ छिमेकीलाई बाडछौं उनले भनिन् । २ छोरा छोरीलाई स्कुल पढाएकोछु । भैसीबाट बचत गरेर घरलाई यो वर्ष व्यवस्थि तगर्न लागेकोछ उनले भनिन् । अब अन्त मन डुलाई भैसीमा भविष्य खोज्छौं । थोरै लगानीबाट पनि राम्रो गरेका छन् कार्यक्रम संयोजक देव भण्डारीले भने गर्न चाहे सकिदो रैछ भन्ने उदाहरण पेश गरेका छन् ।