© २०२३
नेपालगञ्ज, २२ चैत ।
बाँकेमा समुदाय स्तरको पारिवारिक स्वास्थ्य प्रोफाइल बनाउने अभियान सुभारम्भ गरिएको छ । मोबाईल मार्फत नागरिकलाई स्वास्थ्य सम्बन्धी जानकारी दिने लक्ष्यका साथ लुम्बिनी प्रदेशको बाँके सहित तीन जिल्लामा पारिवारिक स्वास्थ्य प्रोफाइल बनाउने अभियान सुरु गरिएको हो । यसभन्दा अघि पाल्पा र अर्घाखाँची जिल्लामा यो अभियान सुरु भईसकेको छ । लुम्बिनी प्रदेशका स्वास्थ्यमन्त्री खेम बहादुर सारुले बाँकेमा सुरु गरिएको अभियानको बिहिबार उद्घाटन गरे । अभियानको उद्घाटन गर्दै मन्त्री सारुले बाँकेमा मातृमृत्यूदरको तथ्याङ्क हेर्दा सुधार गर्नुपर्ने धेरै विषय देखिएको बताए ।
उनले मुस्लिम समुदायको बाहुल्यता रहेको बाँकेमा सामाजिक, सांस्कृतिक र भावनात्मक रहनसहन बुझेर योजना तथा कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने बताए । मन्त्री सारुले भने,‘समस्या आईसकेपछि उपचार गर्नु भन्दा समस्या आउनुपूर्व नै त्यसको अध्ययन गरेर समस्या नै आउन नदिने तर्फ लाग्नुपर्छ ।’ स्वास्थ्य मन्त्रालय लुम्बिनीले ५८ प्रतिशत बढी वित्तिय खर्च गरिसकेको भन्दै कामको गति अपेक्षा अनुसार नै बढेको मन्त्री सारुले जानकारी दिए । उनले स्वास्थ्य मन्त्रालय मातहतका अस्पतालमा काम गर्ने कर्मचारीहरुले नाम देखिने गरि व्यक्तिगत व्यवसायमा बोर्ड राख्ने काम हटाउने, आर्थिक पारदर्शिता र सुशासनका लागि सवारी साधनहरुमा जीपीएस जडान गरिएको, छात्रवृत्ति करारका विद्यार्थीहरुलाई ग्रामिण क्षेत्रका अस्पतालहरुमा पठाउने लगाएतका काम प्राथमिकताका साथ मन्त्रालयले गरेको बताए ।
अभियान अन्तरगत सरोकारवालाहरुसँगको अन्तरक्रियामा सहजिकरण गर्दै स्वास्थ्य निर्देशनालयका जनस्वास्थ्य प्रशासक विशाल सुवेदीले नेपालको संविधानमा स्वच्छ रुपमा बाँच्न पाउने हक भएको भन्दै स्वास्थ्य र सुरक्षित मातृत्व, बालबालिकाको हक, महिलाको हकलगायतका विषयमा काम गर्नुपर्ने बताए । स्वास्थ्य संस्थाले जनस्वास्थ्य ऐन २०७५-नियमावली २०७७ अनुसार ९ शीर्षक र ४५ बढी सेवा दिनुपर्ने उनले जोड दिए । बाँकेमा ८६ प्रतिशत गर्भवती महिलाले गर्भवती जाँच गराउने र ७३ प्रतिशत महिलाले सुत्केरी पश्चात जाँच गर्ने गरेको तथ्याङ्क रहेको छ । लुम्बिनी प्रदेशमा ८० प्रतिशत महिलाहरुको मृत्यू सुत्केरी भए पश्चात हुने गरेको लुम्बिनी प्रदेश स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ । बाँके जिल्लामा एक वर्ष अवधिमा ७४ जना महिलाहरु घरमै सुत्केरी भएका छन् । बाँकेमा विगत ४ वर्षमा ७६ जनाको मातृ मृत्यू भएको तथ्याङ्क छ । लुम्बिनी प्रदेशका १० देखि १९ वर्षसम्मका किशोर किशोरीहरूको पोषण अवस्था राष्ट्रिय तथ्याङ्क भन्दा कमजोर रहेको छ ।
नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिकाका उपप्रमुख कमरुद्धिन राईले योजना र कार्यक्रम राम्रो भएपनि त्यसको कार्यान्वयन पक्ष कमजोर हुने भएकाले त्यस विषयमा ध्यान दिनुपर्ने बताए । उनले स्वास्थ्य क्षेत्रका विभिन्न क्षेत्रमा अनुगमन र नियमन गर्न सके आम जनताले सुलभ स्वास्थ्य सेवा प्राप्त गर्ने बताए । लुम्बिनी प्रदेश स्वास्थ्य मन्त्रालयका सचिव दुर्गालक्ष्मी श्रेष्ठले प्रविधि मार्फत महिलाहरुको स्वास्थ्यलाई गतिशिल बनाउने लक्ष्यका साथ यो योजना अघि सारिएको बताईन् । उनले स्वास्थ्यकर्मी र स्वास्थ्य स्वयंसेविका हरु घरघरमै पुगेर डाटा लिने भएकाले आगामी दिनमा बनाउने योजना र अभियानहरू सञ्चालन गर्न प्रभावकारी हुने विश्वास ब्यक्त गरिन् ।स्वास्थ्य निर्देशनालयका रोशनलाल चौधरीको अध्यक्षतामा भएको सुभारम्भ कार्यक्रममा बाँकेबाट निर्वाचित लुम्बिनी प्रदेश सभा सदस्यहरु, जिल्ला समन्वय समितीका प्रमुख उप प्रमुख र विभिन्न पालिकाका प्रमुख उप प्रमुखहरुको उपस्थिती रहेको थियो ।