खोज

प्यूठान, १२ मंसिर ।
लैङ्गिक हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियान हरेक वर्ष नोभेम्बर २५ देखि मनाउन थालेको धेरै वर्ष भइसकेको छ । अभियान अन्तर्गत स्थानीय तहहरूले वडातहमै कार्यक्रम बनाउँदै आएपनि जिल्लामा महिला हिंसाका घटनामा कमी आउन सकेको छैन । प्रत्येक वर्ष एक नारा सहित हिंसा विरुद्धको अभियानका नाममा बजेट सकिएपनि हिंसाका घटनाहरू घट्न छाडेका छैनन् ।

प्यूठानमा पछिल्लो तीन वर्षमा १ सय १२ वटा घरेलु हिंसाका घटनाहरू घटेको प्रहरीको तथ्यांक छ । प्रहरीको तथ्यांकले लैंगिक हिंसाका घटनामा समेत वृद्धि हुँदै गएको देखाएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय प्यूठानको तथ्यांक अनुसार चालु आ.व.को चार महिनामा १३ वटा घरेलु हिंसाका घटनाहरू घटेका छन् । सो तथ्यांक अनुसार जिल्लामा घरेलु हिंसाका घटना बढ्दै गएको देखिएको छ ।

आ.व. २०७९/०८० मा ४६ वटा घरेलु हिंसाका घटना घटेकोमा आ.व. २०८०/०८१ मा बढेर ५३ वटा दर्ता भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय प्यूठानका प्रवक्ता प्रहरी निरीक्षक केशव के.सी.ले जानकारी दिए । यी दुई वर्षमा घटेका घटनाहरू मध्ये सम्बन्धित निकाय गएको सङ्ख्या ४ र ७ वटा अदालतमा गएका छन् ।
जिल्लाका महिलाहरू छिमेकीबाटै हिंसामा पर्ने गरेको पाइएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा मात्रै ५ जनाले छिमेकीबाट हिंसा खेप्नु परेको थियो । सबै घटनाको मिलापत्र गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । आ.व. २०७९/०८० मा ८ जना छिमेकी र ४ जना सामाजिक रूपमा पीडित थिए । आ.व. २०८०/०८१ मा बढेर छिमेकीबाट हिंसामा परेका महिलाको १५ जना पुगेको थियो । त्यसै आ.व.मा ३ जनाले सामाजिक रूपमा हिंसा भएको भनि मुद्धा प्रहरीमा दर्ता गराएका थिए ।

पछिल्ला दिनमा घट्नामा बृद्धि हुनुमा जनसंख्या बृद्धि र उजुरी दिन पीडितहरू प्रहरीसम्म आउने वातावरण मिलेकोले घटना बृद्धि भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय प्रमुख प्रहरी नायव उपरीक्षक दिपेश बस्यालले बताए । अभियानसंगै प्रहरीले समय समयमा चेतनामूलक कार्यक्रमहरू गर्दै आएको जनाएको छ । ‘हाम्रा कार्यक्रम केही प्रभावकारी भएका छन्’ प्रहरी प्रमुख बस्यालले भने,‘प्रहरीसंगै सबै सरोकारवालाहरूको सहयोग विना हिंसाका घट्नामा कमी आउन सक्दैन् ।’ उनले १६ दिने अभियानलाई बस्ती स्तरमा पुगेर बालबिबाह, बहुविबाह, घरेलु हिंसा, लागु औषध दुव्र्यसनी लगायतका विषयमा प्रहरी निरीक्षक निरञ्जन रिजालको नेतृत्वमा कार्यक्रमहरू शुरु गरिएको जानकारी दिए ।

वर्षेनी अभियानका रूपमा कार्यक्रमहरू सञ्चालन भएपनि अशिक्षा, वेरोजगारी, गरिवी लगायतका कारण जिल्लामा सामाजिक अपराध जन्य घटनाहरूमा कमी नआएको जिल्ला समन्वय समितिका उपप्रमुख दुर्गा रेग्मीले बताइन् । ‘समाजका उर्जावान युवाहरू, महिलाहरू उत्पादनशिल क्षेत्रमा लगाइ आयआर्जनमा जोड्ने काम हुन सकेन’ रेग्मीले भनिन्,‘बेराजगार भएपछि नकारात्मक कर्महरू भए, हिंसा, आत्महत्या, बालबिबाह पनि त्यसैको उपज बन्यो ।’ रेग्मीले अभियानलाई बस्ती स्तरमा र नागरिकहरूलाई आर्थिक आर्जनको क्षेत्रमा जोड्नु पर्ने पहिलो आवश्यकता रहेको जिकिर गरिन ।

हिंसाका घटना हुन नदिन स्थानीयहरूले प्रत्येक वर्ष प्रतिवद्धता गर्ने गरेका छन् । तर प्रतिवद्धतालाई कार्यान्वयन गर्न नसक्दा पनि लैंगिक हिसा, घरेलु हिंसा जस्ता दुव्र्यवहार भोग्न महिलाहरू बाध्य हुनुपरेको गुनासो आइरहेको छ । हिंसा प्रभावित महिलाले न्यायमा पहुँचको कमी भएको र उनीहरूको न्यायमा पहुँच बढाउनपर्ने जरूरी रहेको नौबहिनी गाउँपालिकाका अध्यक्ष डिल बहादुर थापाले बताए । उनले घटनामा कमी ल्याउन र महिलाहरूको पहुँचमा वृद्धि गर्न गाउँपालिकाले प्राथमिकता दिएको थापाको भनाइ छ ।