खोज

रूपन्देहीको कञ्चन गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष गोमा तरामु मगर न्यायिक समितिकी संयोजक हुन् । उनको काम धेरैजसो गाउँपालिकामा आयो मेलमिलाप समितिका मुद्दा हेर्देमा ठिक्क छ । अन्य काम भन्दा पनि बढि स्थानीयहरूको मुद्दा मामिलामा नै अधिकांस समय बित्ने गरेको उनी बताउँछन् । स्थानीयतह सञ्चालन कार्यविधि अनुसार उप प्रमुख न्यायिक समितिको संयोजक हुने प्रावधान रहेको छ । गाउँपालिकामा रहेको न्यायिक समितिमा मुद्दाहरू आउने क्रम बढेको छ । उनी भन्छिन्–‘अन्य काम भन्दा पनि समितिको काम सम्झाउँदै बुझाउँदैमा दिन जान्छ ।’ कतिपय मुद्दा गाउँपालिकाको अधिकार क्षेत्र संग सम्बन्धीत नभएको कारण प्रहरी/प्रशासनमा समेत सिफारिस गरिएको उनको भनाई छ । गत आर्थिक बर्षममा कुल ५१ वटा मुद्दा दर्ता भएकोमा गाउँपालिकाको १७ वटा मुद्दाको मेलमिलाप गरी सकेको छ भने ३ वटा मुद्दा गाउँपालिकामा अझै छन् । यस्तै ४ वटा मुद्दा दर्ता गरेपनि क्षेत्राधिकार बाहिरको भएको कारण वाँकी रहेको छ भने भने अन्य मुद्दा प्रक्रियामा रहेका छन् ।
उपाध्यक्ष तरामु भन्छिन्–‘अधिकांस मुद्दाहरू खासगरी साँध मिचेको, झै झगडा लगायतका विषयहरू हुने गरेका छन् । ’ उनी भन्छिन्–‘कतिपय त बहुविवाहको पनि मुद्दा आउने गरेको छ ।’ मेलमिलाप केन्द्रमा अधिकांस मुद्दाहरू मिलाएर सम्झौता गरी पठाउने गरिएको छ ।
सकारात्मक सन्देश प्रवाह भएको गाउँपालिका भएको कारण कतिपय मुद्दा मामिलामा प्रहरीकोमा जानुपर्ने बाध्यता टरेको छ । गाउँपालिका स्थापना नहुँदा सम्म स–सानो मुद्दा वा मनमुटाव भएमा पनि प्रहरीकोमा जानुपर्ने बाध्यता अहिले टरेको उपाध्यक्ष तरामुको भनाई रहेको छ । उनी भन्छिन्–‘गाउँपालिका स्थापना भएपछि यहाँ नै मुद्दा मामिला मिलापत्र हुने भएको कारण सहज भएको छ । ’ न्यायिक समितिले पनि २२ वटा मुद्दा मिलाएको गाउँपालिका उपाध्यक्ष तरामुको भनाई रहेको छ ।
जरिवाना समेत नलिने गरिएको कारणा मुद्दा मामिाला गर्ने व्याक्तिहरू पनि खुसी रहेका उनको भनाई रहेको छ । धेरै जसो मुद्दा मामिला मेलमिलाप बाट नै टुङ्गीने गरेका छन् भने केही बचेका न्यायिक समितिमा जाने गरेको छ । न्यायिक समितिमा जाने मुद्दाहरूलाई वकिल राखेर परामर्स लिई सोही प्रकृतिको कार्य अगाडी बढाइएको छ ।
यस्तै रूपन्देहीको देवदह नगरपालिकाकी उपाध्यक्ष विद्यालक्ष्मी गुरुङ्ग न्यायिक समितिको स्थापना पछि धेरै सहज भएको बताउँछिन । स–सानो काममा पनि प्रहरीको धाई रहनुपर्ने वातावरणको अन्त्य भएको जानकारी दिँदै उनले यसबाट सबै जना खुसी रहेको बताउँछिन् । उनका अनुसार हाल सम्म ७६ वटा मुद्दा समितिमा दर्ता हुन आएका छन् । जुन गत बर्षको तथ्यांक हो । जसमा २२ वटा फछ्र्याैट भैसकेका छन् । १५ वटा मुद्दा वडा स्तरबाट नै समाधान गरिएको छ । देवदहमा गाउँपालिकामा सिधै आउने भन्दा पनि वडा स्तरबाट नै मुद्दाको प्रकृति हेरेर समाधान गरिने गरेको उपाध्यक्ष तथा न्यायिक समितिकी संयोजक विद्या लक्ष्मी गुरुङ्गले जानकारी दिइन् । उनका अनुसार ४ वटा मुद्दा अदालतमा समेत गएका छन् भने ५ वटा म्याद तामेलीमा रहेका छ । खासगरी न्यायिक समितिमा साँध मिचेका, झै झगडा, हेला गरेको लगायतका मुद्दाहरू आउने गरेका छन् ।

तस्वीर :गोमा तरामु मगर, उपाध्यक्ष कञ्चन गाउँपालिका रुपन्देही ।