खोज

पश्चिम तराईमा अहिले गर्मी बढेसंगै सरकारी तथा नीजि अस्पतालहरूमा विरामीको अत्याधिक चाप छ । बिरामीहरूको चाप बढ्दा रगतको अभाव भएको छ । नेपालगंज, चितवन, दाङ र बुटवलमै पनि रगत अभाव भन्दै बेलाबेलामा आकस्मिक रक्तदान कार्यक्रम गरिदै आईएको छ । यसमा नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाजको भूमिका अत्यन्त महत्वपूर्ण छ । समाजले रगत अभाव भएको अवस्थामा तत्कालै रक्तदान गर्ने गरेको छ । तरपनि पश्चिम तराईमा अहिले रगतको चरम अभाव भएको छ । रगतको अभावलाई कम गर्न विभिन्न संघ संस्थाहरूले रक्तदान कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईरहेका छन । विगतका बर्षहरूमा पनि गर्मीयामकै बेला नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाजले बुटवलमा लगातार आकस्मिक रक्तदान कार्यक्रम गर्दै आएको छ । अत्यावश्यक परेको अवस्थामा समाजका सदस्यहरू रक्तदानका लागि अहिलेपनि तयारै छन । रगतको अभावमा कोही कसैको पनि मृत्यु नहोस् भन्ने नेपाल रेडक्रसको मूलमन्त्र छ । रेडक्रस सोसाईटीले रक्तदान प्रकृयामा खेलेको भूमिकाको जति नै प्रशंसा गरेपनि कम हुन्छ । बुटवलमा रेडक्रसले चलाएको रक्तसंचार केन्द्रबाटै अहिलेसम्म रगतको पूर्ति हुँदै आएको छ । तसर्थ रेडक्रसले सामाजिक क्षेत्रमा मात्र होइन, जीवन बचाउने काममा पनि उत्तिकै भूमिका खेल्दै आएको कुरालाई नजरअन्दाज गर्न सकिदैन् । पछिल्लोसमय नेपालगन्जमा रगतको माग धेरै भएको छ । त्यहाँ भर्ना भएका ठूला अस्पतालमा विरामीको बढेको छ । विरामीको संख्या बढेसंगै रगतको अभाव भएको छ । बुटवलमा जस्तो रक्तदान गर्ने समूह त्यहाँ त्यतिधेरै सकृय नरहेको अवस्थामा बुटवलबाट प्रेरणा लिनुपर्दछ । नेपाल स्वयंसेवी रक्तदाता समाजले रगत अभाव भएको क्षेत्रमा समेत रक्तदानका लागि स्थानीयलाई उत्साहित र प्रेरित गर्नु जरुरी छ ।

दाता कम भएको क्षेत्रमा रगत अभावको अवस्था आएको छ । रगत अभावलाई रोक्न आफुहरूले थप सक्रियता बढाउनुपरेको रक्तदान अभियानकर्मीहरूको भनाई छ । अरू संघ संस्थाले समेत रगतको अभाव हटाउन रक्तदान गर्न आग्रह गरेको छ । जीवन तबसम्म रहन्छ, जबसम्म रक्तसञ्चार भइरहन्छ । त्यसैले जीवन–मरणका चरणमा अपरिहार्य मानिन्छ रगत । यही रगतको अभावमा विरामीले अकालमा ज्यान गुमाउनु नपरोस् भन्ने मानवीय भावना जागृत गर्नु जरुरी छ । रगतको अभाव हुँदा दुर्घटनाका घाइते, रक्तस्राव भएका व्यक्ति, प्रसूति, मुटु, क्यान्सर तथा मिर्गौलाका बिरामीलाई गाह्रो पर्छ । थालसेमिया, हेमोफिलियामा समस्या पर्छ, आकस्मिक शल्यक्रिया प्रभावित हुन्छ । यी स्वास्थ्य समस्या भएका व्यक्तिले समयमै रगत नपाए ज्यानै जोखिममा पर्ने खतरा हुन्छ । तसर्थ मानवीय नाताले पनि रक्तदान जीवन दान सम्झेर रक्तदान गर्नु जरुरी छ ।

रगत अभावको पूर्ति गर्ने आधुनिक चिकित्सा प्रणालीमा अर्को विकल्प अहिलेसम्म पत्ता लागेको छैन । रगत चाहिएमा रक्त समूह मिल्ने अर्को व्यक्तिको शरीरबाट रगत निकालेर दिनुपर्छ । रगत दान नगर्दैमा शरीरमा धेरै रगत हुँदैन, न त दान गरेर यो सकिन्छ । रक्तदानबाट कसैको ज्यान जोगिन्छ वा उसले नयाँ जीवन पाउँछ भने किन नदिने ? अहिलेपनि समाजमा रगत दिँदा कमजोर भइन्छ भन्ने भ्रम छ । देशका केही जिल्लामा युवा, विद्यार्थी, सहकारी, मिडियालगायतले हरेक तीन तीन महिनामा रक्तदानको शृंखला नै सुरु गरिरहेका छन् । खासगरि नियमित रगत दान गर्ने बानी बसाल्न सकियो भने नेपालमा रगतको अभाव कहिल्यैपनि हुँदैन । बुटवलमा नियमित रक्तदाता समाजले गरिरहेकोे रक्तदानको क्रमलाई अरू क्षेत्रमा पनि निरन्तरता दिन सक्नुपर्दछ । खासगरि गर्मी बढी हुने नेपालगंज, भैरहवा, बुटवल, दाङ, चितवन, बीरगंज, विराटनगर क्षेत्रमा नियमित रक्तदानको अभियान सुरु गर्नु जरुरी छ । रगत अभावको बेलामा रक्तदान गर्ने होइन कि, नियमित रूपमा रक्तदानको बानी बसाउन सकेमा कहिल्यैै रक्तदानको अभाव हुँदैन । यसतर्फ सवैको ध्यान पुगोस् ।