खोज

एसियामै सबैभन्दा ठूलो शिव लिङ्ग रहेको दाबी गरिएको ऐतिहासिक नगरी तौलिहवा पछिल्ला बर्ष यता बोल बम कावर नगरको रूपमा बिकास हुँदै गएको छ । बि.सं.२०६५ उता खासै श्रावणी मेलाको चर्चा नभएको जल यात्रामा पछिल्लो केहि बर्ष यता नेपाल र भारतका ठूलो संख्यामा श्रद्धालु आउने गरेका छन् । तिथीले श्रावण महिना शुरु भए देखी नै भागीरथी नदी (बाणगंगा) बाट जलयात्रा लिई जलापर्ण गर्नेहरूको घुइँचो लाग्ने गरेको हो ।
तौलेश्वरनाथ महादेब मन्दिर व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष राम कुमार गुप्ताका अनुसार यस बर्षको श्रावणी मेलाको चार सातामा १ लाख बढिले जलार्पण गरेका छन । त्यसैगरि १ हजार हाराहारीका श्रद्धालुले रामघाट देखि मन्दिर सम्मको करिब ५ किलोमिटरको दुरी जमिनमा घिस्रिएर जलार्पणमा सहभागी भएको उनले जनाए । श्रद्धालुले तिलौराकोट किनारमा अवस्थित प्राचिन भागिरथी (बाणगंगा) नदीमा स्नान गरि जल लिई भजन किर्तन गर्दै ५ किलोमिटर टाढा रहेको तौलेश्वरनाथ महादेव मन्दिरमा आउने गरेका छन् । महिना भरी शिव मन्दिरमा जलार्पण गर्नाले बिशेष पुण्यफल मिल्ने बिश्वासका साथ भक्तजनहरूले यहाँ जलार्पण गर्ने गरेका छन् । जलार्पण गरेमा पाप काटिने र मनोकांक्षा पूरा हुने भक्तजनहरूको बिश्वास छ । श्रावणी मेलामा पछिल्लो समय भारतबाट आउने श्रद्धालुको संख्यामा समेत बृद्धि हुन थालेको छ । स्थानीय प्रशासनले समेत भारतबाट बोलबमका लागि आउने श्रद्धालुका लागि भन्सारमा सहुलियत दिएको छ । पछिल्लो समय ४० प्रतिशतका हाराहारीका श्रद्धालु भारतको उत्तर प्रदेशको सिद्धार्थनगर, बस्ती, बलरामपुर जिल्लाबाट आउने गरेको समितिका सदस्यको दाबी छ । आफू पछिल्लो पाँच बर्ष यता नियमित जसो कावर जल यात्रामा आउने गरेको भारत सिद्धार्थनगरका सुरेन्द्र चौहानले बताए । आफूले बिगत तीन बर्षदेखि नियमित जमिनमै घिस्रियर जलार्पण गर्दै आएको जानकारी दिदै आफना मनोकाक्षा पुरा हुँदै आएको तौलिहवाका कावर जलयात्री जितेन्द्र गुप्ताले बताए ।
यस बर्षको श्रावणी मेलामा समिति र स्थानीयस्तरको पहलमा श्रद्धालुलाई सर्बत, प्रसाद, औषधी उपचार र आकस्मिक एम्बुलेन्स सेवा समेत प्रदान गरिँदै आएको छ । जमिनमा घिस्रियर आउने श्रद्धालुका लागि पानीले नुहाई दिन कपिलवस्तु नगरपालिकाको एउटा दमकल नै खटाइएको छ । त्यसैगरि मन्दिरमा व्यवस्थापनका लागि सामुदायिक सेवा केन्द्रमा आबद्ध ४० बढि स्वयंसेवक, नेपाल प्रहरी, शसस्त्र प्रहरी र मेडिकल टोली खटिदै आएको थियो । बि.सं. २०६१ सालमा आफू रूपन्देहीको पर्रोहामा जल यात्राका लागि जाँदा तौलेश्वरनाथ मन्दिरमा पनि जलार्पण गर्ने सोंच आएको जलयात्रा समितिका संस्थापक हरिहर प्रसाद कान्दु (शिवदास अकेला) ले बताए । “शुरुका दुई चार बर्ष तौलिहवामा पनि बोलबम हुन्छ र ? आफ्नो केहि मागका लागी जलयात्रा गरेको छ समेत भनियो । तर म सहित १०÷१५ जनाले शुरु गरेको कावर जलयात्रामा अहिले लाखौं श्रद्धालु सहभागी हुदाँ खुसी लागेको छ ।” अकेलाले भने । उनी जस्तै श्री तौलेश्वरनाथ बोलबम कावर जलयात्रा समितिका अध्यक्ष कर्मचारी कुर्मीको टोलीले भारतका बिभिन्न जिल्लाहरू र हाम्रो नेपालकै बिभिन्न स्थानमा पम्पलेट, पोष्टरका साथै माईकिङ्ग गरि प्रचार गर्दा जलयात्रामा सहभागी हुनेको संख्या बढ्दै गएको थियो । यस अघि सम्म कपिलवस्तु जिल्लाका अधिकांस श्रद्धालु भारतको झारखंड राज्यको देवघरमा जाने गर्थे । शिवपुराणमा उल्लेख गरिए अनुसार बाह्र ज्योर्तिलि· मध्य एक भएकाले देवघर (बाबाधाम) जाने प्रचलन थियो । श्रावण महिनामा लाग्ने श्रावणी मेलामा कावर सहित करिब १ सय किलोमिटरको यात्रा तय गरि सुल्तानगंज हुँदै बाबाधाम जाने गरिएको थियो । शिवरात्री र श्रावणी मेला तथा अन्य चाडबाडमा ठूलो संख्यामा श्रद्धालु आउने तौलेश्वरनाथ मन्दिरको प्राचिनताको बिषयमा धेरै किंवदन्तीहरू रहेको पाइन्छ । मन्दिरको शिवलिङ्ग आफै उत्पत्ति भएको मान्यता राखिदै आएको छ । मन्दिर निर्माणको क्रम हेर्ने हो भने गोश्वामी जयकृष्ण पुरीद्वारा बि.सं. १८७२ मा काष्टमन्दिर निर्माण गरेको ईतिहास छ । बि.सं. १९२८ मा मन्दिरमा अग्निकाण्ड भएपछि गोश्वामी लच्छी पुरीद्वारा बि.सं. १९३० मा पक्की मन्दिर निर्माण गरेकोमा बि.सं. १९७४, २०१५ र २०३५ जिर्णोद्वार गरेको तथ्य रहेको छ । शुद्ध आत्माले आराधना गर्नेहरूको मनोकामना पुरा हुने भएकाले समेत अस्था बढ्दै गएको हो । मन्दिरमा अहिलेको अवस्थामा नेपाल र मित्र राष्ट्र भारतको उत्तर प्रदेश र बिहार प्रदेशसँगै अन्य प्रदेशका पनि श्रद्धालु भक्तजन आउने गरेका छन् ।