खोज

घोराही उप महानगरपालीका १८ सालघारी टोलकी ७३ वर्षिय हिमा सुवेदी अहिले दंग छिन् । आकासे पानीको भरमा खेतीपाती हुने उनको खेतवारीमा अहिले कृतिम तालमा जम्मा भएको पानीले तीन पटक सम्म खेतीहुने गरेको छ । घर नजीकै रहेको सालघारी सोतामा उप महानगरपालीकाले ड्याम बनाएर पानी संकलन गरीदिएपछि अहिले उनको खेतवारीमा सिंचाई सुविधा पुगेको छ ।
अम्वापुर र सालघारीको विच भएर वग्ने सोताले गर्दा आवातजावत गर्न समेत समस्या रहेको थियो । सालघारी र अम्वापुरका स्थनीयहरुको खेतवारीवाट वाली वोकेर ल्याउन समेत समस्या रहेको हिमाले बताईन् । “सोता वारी र पारीका गाँउका विचमा सम्पर्क गर्न समेत गाह्रो थियो” हिमाले भनिन् । सालघारीवासी वजार जानुप¥यो भने डवरी झरेर जान्थे । सोतामा बनेको ड्यामले गर्दा अहिले दुई गाँउ जोडिएका छन् । सोतामा ड्याम बनाएपछि खेतवारीमा सिंचाई गर्न समेत सजिलो भएको उनको भनाई छ । ड्याम बाँधेर बनाएको कृतिम जलासयले अहिले स्थानीयहरुको जीवनशैली समेत फेरीएको छ । सींचाईको सुविधा पुगेकोले तरकारी उत्पादन गरी घोराही वजारमा विक्रि गर्दै आईरहेको सालघारीकै कुन्ता सुवेदीले बताईन् । “कृतिम जलासयको छेवैमा पम्पसेट राखेर सिंचाई गरी उत्पादन गरीरहेका छौ” कुन्ताले भनिन् । अहिले सालघारी टोलका ५० घर परीवारले जलासयको सुविधा लिईरहेको सुवेदीले जानकारी दिईन् । अन्य ठाँउहरुमा अहिले पानी नपरेर धान रोपाई गर्न नपाएको वेला पनि हामिले जलासयको पानीले रोपाई गरीसक्यौ उनले भनिन् ।
त्यस्तै घोराही उप महानगरपालीकाको वार्ड नं १७ मा रहेको आरोग्य तालको पानीले ५० देखी ६० विगाह जमिनमा सिंचाई भैरहेको स्थानीय प्रकाश ज्ञवालीले जानकारी दिए । आरोग्य ताल घोराही नगरपालीकाले ८ वर्षिय अगाडि निर्माण गरेको हो । नगर क्षेत्र भित्र पहिलो पटक निर्माण गरीएको तालले ५० विगाह जमिन सिंचाई पुगेर स्थानीयको आय आर्जनको वाटो खुलेको थियो । आजभन्दा आठ वर्ष पहिले निर्माण गरीएको ताल पुर्ण रुपमा सफल भएपछि घोराही उप महानगरपालीकाले ताल निर्माण गर्नसक्ने स्थानहरुको खोजीगरी ८ वाट जलासय निर्माण सम्पन्न गरेको छ । आर्थिक वर्ष ०७४÷७५मा एक करोड ७५ लाखको लगानीमा ४ वाटा नयाँजलासय निर्माणवाट सम्पन्न भएको ईन्जीनियर रामधन श्रेष्ठले जानकारी दिए । “कतै भत्केका जलासयहरुमा मर्मत समेत गरीएको छ भने ४ वटा नयाँ जलासय यसैवर्ष सम्पन्न भएको हो” श्रेष्ठले भने । स्थानीयहरुले सिंचाईको सुविधा लिईरहेका छन् भने माछा पालन समेत गरेका छन् । घोराही उप महानगरपालीकाको १७ नं वडामा मात्रै ४ वटा जलासयहरु रहेका छन् ।
त्यस्तै घोराहीको कुइरेपानि देखी सर्रा जोड्ने वाइपास सडकको ट्रयाक खुलिसकेको छ । घोराही उपमहानगरपालिकाले ९३ लाखको लागतमा ६ किलोमिटर सडकखण्डको ट्रयाक खोलेको हो । घोराहीको कुइरेपानि देखी सर्रा सम्मको सडक १८ मिटर चौडाइ र ६ किलोमिटर लम्बाई रहेको छ । ट्रयाक खोलिएको उक्त सडकको पनि अनुगमन गरीएको थियो । उप महानगरपालीकाका मेयर नरुलाल चौधरीले गएको आर्थिक वर्षमा सडकको ट्रयाक उप महानगरपालीकाको लागतमा खुलेको बताए । यस आर्थिक बर्षमा प्रदेश सरकारले उक्त सडक कालोपत्रेका लागि १० करोड विनियोजन गरेको पनि चौधरीले जानकारी दिए । घोराहीको वाइपासका लागि अहिले खोलिएको दामोदर सडकको ट्रयाक विहिवार निरीक्षण गरीएको छ । पत्रकार सहीत जिल्लाका सरोकारवावालावाट एक आर्थिक वर्षभित्र आफुले गरेका गतिविधिहरुको अवलोकन गराउने कार्यक्रम अन्तरगत विहिवार कृतिम जलासय, कल्भट, सडक, शोलारवाट लिफ्ट सिंचाई लगाएत अनुगमन गरीएको छ ।
अनुगमनमा घोराही उप महानगरपालिकाका मेयर नरुलाल चौधरी, नागरीक समाज दाङका संयोजक चन्द्रराज पन्त, दाङ जिल्ला उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष नारायण भुसाल, सहीत पत्रकार, कार्यालयका कर्मचारीहरुको उपस्थिती रहेको थियो । अनुगमनका क्रममा मेयर चौधरीले घोराहीको मुहार फेर्ने गरी आफुले काम गरीरहेको दावि गरे । उनले सबैको सहयोग, सहकार्यमा भएमा घोराहीलाई नमुना शहर बनाउने प्रतिवद्धता समेत व्यक्त गरे ।
फोटो घोराहीको पहिलो कृतिम जलासय आरोग्य ताल ।