खोज

पाल्पा, ४ बैशाख । लुम्बिनी प्रदेश सरकारले राष्ट्रिय गौरवको सडक आयोजनामा वर्गिकरण गरी प्राथमिकतामा राखेको सडक खण्डको पाल्पा खण्डमा वर्षाैंदेखि रकम अभावका कारण अलपत्र अवस्थामा रहेको छ । प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष ०७७/०७८ मा पूर्वी पाल्पाको रामपुर, कपुरकोट सल्यान जिवराज आश्रित कृष्णसेन इच्छुक मार्ग भनेर नामाकरण गरेको यस खण्डको पाल्पामा पर्ने १ सय १२ किलोमिटर सडक रकम अभावका कारण तथा श्रोत सुनिश्चित हुन नसक्दा अलपत्र परेको छ । लुम्बिनी प्रदेशमा अहिलेसम्म छ वटा मुख्यमन्त्री फेरिँदा समेत यो सडकले पर्याप्त बजेट पाउन सकेको छैन ।

पाल्पा खण्डमा पर्ने आर्यभज्याङ देखि रामपुर, हार्थोक देखि छहरा खण्ड तत्कालिन जिल्ला बिकास समितिले २०६३ सालमा गरेको अटासिल उक्किएर हिलाम्य र धुलाम्य हुँदा सम्म मर्मत संभार हुन नसक्दा स्थानीयले सास्ती बेहोर्दै आएका छन् । प्रदेश सरकारले राष्ट्रिय गौरवको आयोजनामा प्राथमिकतामा राखेको यस सडक खण्ड रामपुर तानसेन नगर, निस्दी, पूर्वखोला, रैनादेवी, रम्भा, माथागढी, रिब्दीकोट गाउँपालिकामा १ सय १२ किलोमिटर सबै भन्दा लामो पाल्पामा परे पनि प्रदेश सरकारले श्रोत सुनिश्चित नगरेको भन्दै यहाँका स्थानीयहरूले श्रोत सुनिश्चितताको माग गरेको रिब्दीकोट गाउँपािलका अध्यक्ष नारायण बहादुर कार्की बताउँछन् ।

स्थानीय जनताको प्रत्यक्ष सहभागितामा जिल्लाको सबैभन्दा पुरानो सडक मानिने भए पनि प्रदेश सरकारले गौरवको आयोजनामा समावेश गरेका कारण स्थानीय सरकारले यस सडकमा लगानी गर्न कानुनी जटिलताका स्थानीय जनप्रतिनिधिले अपजस मात्र बेहोर्न परेको रैनादेवी गाउँपालिकाका अध्यक्ष रुकमा·त भट्टराई बताउँछन् । यस सडकको कुल लम्वाई २ सय ९० किलोमिटर रहेको छ ।

सडक पूर्वाधार निर्देशनालयका निमित्त प्रमुख गोविन्द खनालका अनुसार यस आयोजना अन्तर्गत अर्घाखाँचीको सन्धीखर्क —चुजाठाँटी खण्डको साढे सोह्र किलोमिटर गत वर्ष १६ करोड ९ लाख ३३ हजारमा कालोपत्रे सम्पन्न भयो । यही खण्डको दोस्रो ठेक्का अन्तर्गत साढे ९ किलोमिटर ८ करोड २२लाख, ५५ हजार लागतमा सम्पन्न भयो । यसैगरी अर्घाखाँचीको घुम्ती देखि पाल्पाको सिमाना तिनगिरे खण्डको २० किलोमिटर १३ करोड १७ लाख ९२ हजार लागतमा कालोपत्रे भयो ।
पाल्पा खण्डमा १ सय १२ किलोमिटर सडक डवल लेनको निर्माणका लागि मन्त्रालय बाट पहल नहुँदा पाल्पा खण्ड कागजी योजनामा मात्र सीमित भएको निर्देशनालय प्राविधिकहरू बताउँछन् । मुख्यमन्त्रीको कार्यालय, प्रदेश सरकारका मुख्य सचिव रिब्दीकोट गाउँपालिका भित्रका हुन् । त्यसै माथि भौतिक पूर्वाधार कार्यालयका सचिव समेत पाल्पा कै स्थानीयबासी हुन् । वत्ती मुनि अँध्यारो भनेको यही नै हो । उनीहरूले इच्छाशक्ति राखे बजेट सुनिश्चीतता हुन्थ्यो तर भएन स्थानीय शंकर रायमाझी बताउँछन् ।

यस सडक अन्तर्गत प्युठानको वजि«वा· र भि·ी खण्डको ५ किलोमिटर १० करोड ७१ लाख ६३ हजार लागतमा कालोपत्रे गर्ने काम सुरु भएको छ । प्युठानको दाखा क्वाडी ,भि·ी खण्डको ढेड किलोमिटर ७३ लाख ७९ हजार, ८ सय ९० रूपैयामा ग्राभल गर्ने कार्य अगाडि बढेको छ । रोल्पाको निगालपानी दहवन खण्डमा १२ करोड रूपैयामा कालोपत्रे भइरहेको छ । सबै भन्दा लामो पाल्पा खण्डमा परे पनि सडकको रेखाकंन भयो । त्यसै माथि स्तर उन्नत िभयो सडक किनारामा घरहरू निर्माण भएका छन् । फेरी डवल लेनको सडक क्रममा एउटा पनि घर रहदैन । सडकका लागि रकम सुनिश्चित भएपनि सडक आसपास क्लियरका लागि समन्वय नगरेका कारण वजेट नआएको मन्त्रालयका एक प्राविधिकले बताए ।

सडक किनारामा वर्षैा देखि स्थायी संरचना निर्माण गरेका छन् । सरकराको मापदण्ड अनुसार निर्माण गर्दा बस्तीविहीन हुने सुकुम्वासी नै हुने भएका कारण यहाँका स्थानीय तहका जनप्रतिनिधि भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालयमा दबाब दिने उद्देश्यले डेलिकेशन जाने तयारी भएको रिब्दीकोट गाउँपालिकाका अध्यक्ष नारायण बहादुर कार्की बताउँछन् ।
डबल लेनको सडक निर्माणको क्रममा हार्थोक तिनगिरे, आर्यभज्या· रामपुर सडक खण्डमा करिव ५ सय भन्दा बढि घर परिवार घरवास विहीन हुनेछन् । पुरानै मापदण्ड कायम गरिनु पर्दछ । पहिले पहिले जस्तै जस्तै यहाँका सडकमा सवारीको चाप छैन । वैकल्पिक सडकहरू निर्माण भइरहेको एक स्थानीयले बताए ।
सरकारले यस आयोजना २०८२ सालमा पुरा गर्ने लक्ष्य राखेको हो । तर न्यून बजेटका कारण समयमा पुरा गर्न कठिनै छ ।

२०७६—२०७७ मा थालनी गरिएको गरिएको यस सडक पाल्पामा १ सय १२ अर्घाखाँचीमा ७० प्युठानमा ६७ र रोल्पामा ३५ किलोमिटर पर्दछ । सरकारको यस आर्थिक वर्षमा पाल्पा अर्घाखाँची खण्डका लागि १० करोड रूपैयाँ विनियोजन गरिएको रकमले रम्भा गाउपालिकाको हुमिन देखि ताँहु सम्म साढे ५ किलोमिटर ५ करोड ५४ लाख २० हजार लागतमा कालोपत्रे गर्ने काम भइ रहेको निर्देशनालयका सुचना अधिकारी अरूण गुप्ताले बताए ।