© २०२३
गुल्मी जिल्लामा पर्ने धुर्कोट गाउँपालिकामा साविकका नयाँगाँउ, पिपलधारा, हाडहाडे, जैसिथोक, वस्तु, धुर्कोट रजस्थल र वाग्ला गरी ७ गा.वि.स.हरु समावेस भएका छन् । गाउँपालिकाको पूर्वमा रेसुङ्गा न.पा., पश्चिममा मदाने गाउँपालिका, उत्तरमा मालिका तथा ईस्मा गाउँपालिका तथा दक्षिणमा अर्घाखाँची जिल्ला रहेका छन् । धुर्कोट गाउँपालिकाको केन्द्र वरवोटमा रहेको छ ।
स्थानीय तहहरुमा गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिकाको चर्चा फरक छ । धुर्कोट गाउँपालिको गरेको केही अभ्यास अरु पालिकालाई पनि सिकाइ हुन सक्छ । यसै हेतुले गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष शिवबहादुर खत्रीसँग बुटवल टुडेले गाउँपालिकाको ४ बर्षको अवधिमा गरेका मुख्य कामको बिषयमा कुराकानी गरेको छ । प्रस्तुत छ उपाध्यक्ष खत्रीले उल्लेख गरेका मुख्य मुख्य कामहरुको सारसंक्षेपः
१) खरको छाना मुक्तः
गाउँपालिकालाई चार बर्षमा खरको छाना मुक्त अभियान सफल गर्न सक्यौं । प्रत्येक बर्ष कार्यक्रम र बजेट विनियोजन गरेर यो काम अगाडी बढाएका थियौं । अहिलेसम्म पालिकाभित्रका ५४६ घरका लागि निःशुल्क जस्ता पाता उपलब्ध गराइसकेको छौं । प्राविधिक स्टिमेटको आधारमा जस्ता पाता उपलब्ध गराएका हौं । अहिले धुर्कोटका गाउँमा खरको छाना भएका घर देखिदैनन् ।
२) कृषिमा किसानलाई प्रोत्साहनः
हाम्रो पालिका कृषिमा निर्भर पालिका हो । तर कृषितर्फ किसानकै जाँगर पलाउन सकिरहेको अवस्था नहुँदा खेतीयोग्य जमिन बाँझै रहेको हुँदा हामीले पालिकाबाट कृषिमा प्रोत्साहन दिने कार्यक्रमलाई प्राथमिकताका साथ अगाडी बढाएका छौं । यो कार्यक्रमले बाँझो जग्गामा खेती गर्ने अभियान शुरु भएको छ । बाँझा जग्गा उपयोग सम्बन्धि कार्यविधि बनाई त्यसलाई कार्यान्वयनमा ल्याइएको हो ।
व्यवशायिक किसान र पशुपालकहरुलाई प्रोत्साहन स्वरुप नगद अनुदान दिने, टर्नेल प्रविधिबाट खेती गर्ने काम समेत भएको छ । सहकारी मार्फत पशुपालन कार्यक्रमलाई अगाडी बढाएका छौं । किसानले तयार गरेको खसी बोका सहकारीले खरीद गरी प्रतिकिलो ३५ रुपियाँ अनुदान उपलब्ध गराउने गरिएको छ । पालिकाका वडा नं. १, २, ३ र ७ बाख्राको पकेट क्षेत्रको रुपमा विकास भएको छ । यो कार्यक्रमको लागि पटक पटक गरेर करिब साढे ४ करोड बजेटको व्यवस्था गरिएको थियोा । किसानलाई सुरक्षित गर्नका लागि पालिकामा गाइ, भैंसी र बाख्राको वीमा गरिएको छ ।
३) पालिकाको पर्यटन प्रवर्धनः
पालिकामा रहेको बिचित्र गुफालाई नेपाल भर चिनाउने गरी संभाव्यता अध्ययनका साथै भौतिक पूर्वाधार विकास गरिरहेका छौं । धुर्कोट आउने पर्यटकलाई सुविधा पुग्ने गरी गुफा नजिक ५ कोठो आवासीय व्यवस्था गरिएको छ ।
पालिकाको सिल्टुङ चौर, धुर्कोट कोटको पुनःनिर्माण, सिढी निर्माण, अजमिरकोट, कुमारी देवी मन्दिरको पुनःनिर्माण र होमस्टको प्रवर्धन गरिरहेका छौं । शहिद शम्शेरबहादुर स्मृति पार्क बनिसकेको छ । धुर्कोटकोटदेखि बुढीकोटसम्म ग्रेटवाल बनाउने प्रक्रिया अगाडी बढेको छ । करिब ५ करोडको बजेट रहनेगरी गाउँपालिकाको साँझेदारीमा डिपिआर बनि ठेक्का सम्झौता भइसकेको छ । झल्याकोटमा रक गार्डेन बनाउने काम भइरहेको छ ।
४) विद्यालयको शैक्षिक सुधारः
हामीले विद्यालय तहलाई तल्लो कक्षाबाट सुधार शुरु गर्नुपर्छ भन्ने ठानेु बालबिकास केन्द्रको व्यवस्थापन,२०७६ साललाई कक्षा १ सुधार वर्ष कार्यक्रम राख्यौं । विद्यालयमा बगैचा सुधार, शिक्षक बैंक, स्थानीय पाठ्यक्रम निर्माण, शैक्षिक योजना निर्माणका काम गरिरहेका छौं । शैक्षिक गुणस्तर सुधार कार्यविधि २०७५ का आधारमा शैक्षिक कार्यक्रम संचालन भइरहेको छ ।
५) स्वास्थ्यमा जनताको पहुँचः
जनतालाई स्वास्थ्यमा पहुँच पुर्याउनेगरी हामीले काम गरिरहेका छौं । पालिकाको सवै वडामा स्वास्थ्य चौकी स्थापना भइसकेका छन् । त्यसमध्ये एक वटा प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र रहेको छ । प्रसुतीका साथै एक्सरे, ल्याबको सुबिधा छ । प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा २ जना एमबिबिएसका डाक्टर सेवा दिइरहनुभएको छ ।
पालिकाको ७ वटा वडामध्ये ६ वटा वडा घरमा शून्य प्रसुती वडा भइसकेका छन् । बाँकी रहेको वडालाई पनि घरमा शून्य प्रसूति वडा बनाउने गरी काम अगाडी बढेका छन् । पालिकाका १५ वेडको अस्पताल बनाउने काम पनि भइरहेको छ ।
६) महिला, बालबालिका तथा सामाजिक सुरक्षाः
घुम्ती शिवीर मार्फत घरमै पुगेर अपाङ्ता परिपत्र वितरण गर्ने गरेका छौं । बैंक मार्फत सामाजि सुरक्षा भत्ता टोलमै पुगरे दिने गरिएको छ । पालिकामा गाउँ विभाजन गरी ग्लोबल आइएमई बैंक, सनराइज बैंक र साइन रेसुङ्गा बैकले गाउँमै पुगी सामाजिक सुरक्षा भक्ता दिने गरेका छन् ।
७) भौतिक पूर्वाधारको विकासः
पालिकामा समुहगत रुपमा भेला भई हुने कार्यक्रमका लागि हामीले २ वटा सभा हल निर्माण गरिसकेका छौं । हाम्रो पालिका अपाङ्गमैत्री बनेको छ । वडाको भवनहरु बनिसकेका छन् । केही वडाहरुमा सभा हल समेत बनेको छ । कवर्ड हल बनिसकेको छ ।
सडक पूर्वाधारको कुरा गर्ने हो भने वडाबाट पालिकाको केन्द्रसम्म आउने जाने सडक स्तरोन्नती गरेका छौं । अब नयाँ सडकको ट्याक खोल्ने भन्दा पनि खनिसकेको सडकको स्तरोन्नती गर्नमा हाम्रो प्राथमिकता रहन्छ । पालिकाको केन्द्रभन्दा माथि शहिद शम्शेरबहादुर स्मृति पार्क बनिसकेको छ ।
८) यूवा उद्यमशिलताको विकासः
उद्यमशिलताको विकासको लागि कार्यविधि निर्माण गरि काम अगाडी बढेको छ । तालिम लिन चाहेको बिषयमा व्यक्ति छनौट गरी तालिममा पठाउने र हाजिरी प्रमाािणत गरी सेवा प्रदान गर्ने व्यवस्था गाउँपालिकामा छ । ३ महिने र ६ महिने तालिममा ३० जनाले भाग लिइसकेका छन् । तालिम लिएपछि उक्त तालिम व्यवहारमा लागु गरुन भन्ने हाम्रो उद्देश्य हो । त्यसरी काम भइरहेको पनि छ र हुने क्रममा छ ।
त्यसैगरी अध्यक्ष कप खेलकुद प्रतियोगिता, क्लब दर्ता, क्लबलाई खेल सामग्री हस्तान्तरण जस्ता कार्यक्रम नियमित रुपमा संचालनमा रहेको छ ।
९) एक घर एक धारा जडानः
खानेपानीको सुविधाका लागि एक घर एक धारा कार्यक्रम संचालनमा रहेको छ । हामी आएपछि करिब ३ हजार ७ सय घरधुरीमा ग्राभिटी र लिफ्टीङको माध्यमबाट खानेपानीको धारा पुर्याएका छौं । हाम्रो पालिकाको घरधुरी करिब ५ हजार हो ।
अहिले पालिकाभित्र ठूलाखोला मसुरेखर्क लिफ्टीङ खानेपानी र होमर खोला वखलढुंगा लिफ्टिङ खानेपानीगरी २ वटा आयोजनाको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
अबको २ महिनाभित्र ती खानेपानी आयोजना पुरा हुने अवस्थामा छ । यि खानेपानी आयोजना पुरा भएपछि करिब–करिब सबै घरमा खोपानीको पहुँच पुग्ने देखिन्छ ।