खोज

नवलपरासी,१४ चैत
पशु आहारको रुपमा प्रयोग गरिने एजोला बनस्पतीको बीऊ सहितको प्रदर्शनी स्थल भेटेनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ कार्यालयले बनाएको छ । एजोलाको बीऊ किसानले लैजान सकुन र एजोलाबारे जानकारी पनि लिन सक्ने गरि विज्ञ कार्यालयले आफ्नो कार्यालय परिसरमै बीऊ सहितको प्रदर्शनी स्थल बनाएको हो ।

एजोला पानीमा हुने एक प्रकारको बनस्पती भएको बताउँदै कार्यालय प्रमुख श्रवण कुमार चौधरीले किसानलाई यसको महत्व र घरमा खेती गर्न सक्ने यसको उपाय र प्रयोगबारे जानकारी गराउँदै आएको समेत बताएका छन । पशु आहारको यो सहज र सुलभ स्रोत हो,कार्यालय परिसरमा राखिएको उक्त एजोला बनस्पती देखाउदै उनले,पशुलाई आवश्यक पोषक तत्वले यो परिपूर्ण बनस्ती हो । यसको प्रयोग किसानले जान्नु पर्छ । माछा, बंगुर, हाँस लगायतका अन्य पशुले पनि यसलाई खाने गर्छन् । पानीमा तैरिने खालको यो बनस्पतीलाई किसानले विस्तारै प्रयोग गर्दै आएको समेत उनले सुनाए । यसैका लागि यसलाई ज्ञान केन्द्रले चलाउने तालिममा सैद्धान्तिक ज्ञानसँगै ब्यवहारिक रुपमा देखाउनका लागि पनि यो बनाइएको हो । कसैले यसलाई विउँको रुपमा लैजान चाहेमा कार्यालय त्यो पनि उपलब्ध गराउदै आएको छ ।

जैविक उर्वरकको रूपमा यसको परम्परागत खेतीका अतिरिक्त, एजोलाले पशुधनको दानाको दिगो उत्पादनको लागि यसको प्रयोग बढन थालेको छ । एजोला प्रोटिन, अत्यावश्यक एमिनो एसिड, भिटामिन र मिनरल्समा प्रचुर मात्रामा पाइन्छ ।
परम्परागत दानाको तुलनामा दूध उत्पादन, ब्रोइलर कुखुराको तौल र तहको अण्डा उत्पादनमा वृद्धि भएको रिपोर्टका साथ अध्ययनहरूले दुग्ध गाईवस्तु, सुँगुर, हाँस र कुखुरालाई एजोला खुवाउने कार्य बढैछ । कृषि खाद्य संगठन (एफएओ) अध्ययनले एजोलाले उष्णकटिबंधीय बायोमास कृषि प्रणालीमा एकीकृत गर्दछ, खाद्य पूरकहरूको आवश्यकतालाई कम गर्दछ ।

उनका अनुसार ताजा एजोला घर पछाडि कुखुरामा दानाको लागत र उच्चतम लाभ लागत अनुपात घटाउनको लागि राम्रो फिड पूरक हो । सामान्यतया प्रति दिन १०० ग्राम प्रति चरालाई राम्रो शरीरको तौल बढाउनका साथै धेरै संख्यामा अण्डा उत्पादनको लागि खुवाउन सकिन्छ जसले गर्दा थप लाभ हुन्छ । धेरै अध्ययनहरूले देखाए कि एजोला गाई, भैंसी, भेडा, बाख्रा र खरायो जस्ता जनावरहरूलाई खुवाउन सकिन्छ किनभने यो सजिलै पचाउन सकिन्छ (उच्च प्रोटिन र कम लिग्निन सामग्रीको कारणले), दाना दक्षता, जनावरहरूको औसत दैनिक लाभ, र दूध उत्पादनमा १५ देखी २० प्रतिसत वृद्धि गर्छ ।

एजोला एक्स्ट्र्याक्टलाई साल्मोनेला टाइफी ब्याक्टेरियाको वृद्धि लागि यो प्रयोग गर्न सकिन्छ कि परम्परागत औषधी विकास गर्न सकिन्छ । परम्परागत पशुपालक किसान भन्दा ब्यवसायिक पशुपालक किसानले नयाँ नयाँ खोजको आधारमा काम गर्दै आएका छन् । त्यसका लागि पनि उदाहरण स्वरुप देखाउन यस्तो प्रदर्शनी स्टल बनाइएको कार्यालयले जनाएको छ ।