© २०२३
गाउँघरमा बोइलर र कोइलर जातको कुखरापालन गर्ने होडबाजी नै छ । बोइलर फर्म संचालन नभएको गाउँ प्रायः भेटाउनै मुश्किल पर्छ । एउटै गाउँमा दर्जनबढी कुखराफर्म संचालन भएको समेत देखिन्छन् । देखासिकीले गर्दा बोइलर कुखुरा पाल्नेहरू गाउँमा दिनानुदिन बढ्दै गएको पाइएको छ । तर, यही भिडमा जिल्लाका जिसी दाजुभाईले टर्की भित्र्याएर जिल्लामा नौलो व्यवसायको थालनी गरेका छन् । उनीहरूले पालेको टर्की जिल्लाकै पहिलो हो । झिमरुक गाउँपालिका–७ तुषारा करिमारेका ३० वर्षिय अर्जुन जिसी र उनका २७ वर्षिय भाई भुपेन्द्र जिसीले थालेको व्यवसाय हेरेर सवै दंग पर्ने गरेका छन् । चितवन, काठमाण्डौँ लगाएत शहरमा पालिने टर्की जिल्लाको एउटा गाउँमा शुरु गरिएपछि धेरैले नयाँ व्यवसायको थालनी भएको प्रतिक्रिया दिएका छन् ।
बोइलर र लोकल कुखराको मासुभन्दा टर्कीको मासु स्वादिष्ट हुने भएपछि धेरैले रुचाउने गरेको जिसी दाजुभाईको अनुभव छ । चितवन र काठमाण्डौँबाट चल्ला खरिद गरी आफ्नै गाउँमा फर्म थालनी गरेको संचालक अर्जुन जिसीले जानकारी बताए । ‘जिल्लामा धेरैले बोइलर कुखुरा पालेका छन्’,उनले भने,‘यो जातको पंक्षी कसैले पालेका थिएनन् । गाउँमा धेरैले नयाँ भएको प्रतिक्रिया दिन्छन् ।’ वर्षदिन पालेपछि एउटै टर्की करिव १५ किलोभन्दा बढीको हुने उनले जानकारी गराए । तीनलाख रूपैयाँ लगानी गरेर फर्म थालेको उनले बताए । जिसीले शुरुमा एकसय वटा चल्ला राखेर फर्मको शुरुवात गरेका हुन् ।
पहिलो चरणमा राखिएका टर्की करिव सकिन थालेका छन् । जिल्लामा बजारको ग्यारेण्टी हुनसके यसैलाई थप बृहत संख्यामा चल्ला राखेर फर्म अघि बढाउने सोँचमा जिसी दाजुभाई छन् । ‘नियमित ग्राहक पाउने समस्या देखिन्छ’,जिसीले भने,‘गाउँमा धेरैले बोइलर नै खान्छन् । शहरमा पु¥याउन सडकको समस्या छ ।’ ज्यूदो प्रति किलो ६ सय ५० र काटेको ८ सय ५० रूपैयाँमा विक्री गर्दै आइरहेको जिसीले जानकारी गराए । गाउँमा विक्री गर्दा प्रतिकिलो ५० रूपैयाँ कम मूल्यमा दिने गर्छन् । एउटै टर्की खरिद गर्दा धेरै मूल्य पर्ने भएकाले एकै जनाले मात्र खरिद गर्ने ग्राहक थोरै संख्यामा हुने उनको अनुभव छ । स्थानीय सरकारले व्यवसायिक रूपमा लागेका किसानहरूको उत्पादनलाई बजारीकरणमा सहयोग गर्न उनले आग्रह समेत गरे । ढाँड–गोव्दी–तुषारा सडकदेखि उनको करिव डेढ किलोमिटर छेउँमा फर्म संचालनमा छ । सडक असुविधाले सामान ढुवानी गर्न गाह्रो भइरहेको उनले गुनासो गरे ।
बर्खाको समयमा ढाँडस्थित झिमरुक खोलामा पक्कीपुल नहुँदा मासु बजारसम्म पु¥याउनै मुश्किल हुने गरेको जिसीको दुःखेसो छ । ‘सवै मासु गाउँमा खपत हुँदैन्’,उनले भने,‘खोलो बढ्दा स्थानीय बजारमा पनि पु¥याउने स्थिती हुदैन् ।’ हाल उनले स्थानीय ढाँड, मच्छि बजारसहित बाग्दुला, विजुवार, खलंगा र भिंगृमा व्यक्तिगत सम्पर्कका आधारमा मासु विक्री गर्दै आएका छन् । टर्कीको चितवनमा नेपालकै ठूलो फर्म संचालनमा छ । त्यही फर्ममा पुगेर सिकेको ज्ञानलाई जिसीले गाउँमा उपयोग गरेका हुन् । अन्य मासुको तुलनामा थोरै रकम महंगो पर्ने भएपनि धेरै संख्यामा पाल्नसके मूल्यमा समायोजन गर्न सकिने उनको अनुभव छ । तर, बजारको ग्योरण्टी हुन नसक्दा उनलाई फर्ममा थप लगानी गर्नतर्फ दोधार भइरहेको छ । यत्तिकै संख्यामा फर्म संचालन गरी बजारको अवस्था बुझ्ने उनले सुनाए । जिसीका अनुसार टर्की ब्रोस्टेड जातको पंक्षी हो ।