© २०२३
उत्तरीपूर्वी प्यूठानमा एकै विद्यालयमा ४७ जना विद्यार्थीहरुमा ‘मास हिस्टेरिया’ भएको पाइएको छ । गौमुखी गाउँपालिका–७ स्थित अमृत जीवन माध्यमिक विदालयमा असार ५ गतेदेखि विद्यार्थीहरुमा दैनिक यस्तो समस्या देखिएको विद्यालयले जनाएको छ । घरमा ठिकै भएपनि विद्यालय आएपछि विद्यार्थीहरुमा रुने, कराउने, काप्ने, हल्लिने, पेट दुख्ने, छटपटिने, मुटु दुख्ने जस्ता समस्या हुने गरेको छ ।
दुई हप्ता वितिसक्दा समेत सुधार नभएपछि विद्यालयलाई हम्मेहम्मे परेको छ । पढ्न आएका विद्यार्थी रुन थालेपछि नियमित पठनपाठन प्रभावित भएको प्रधानाध्यापक रामचन्द्र गिरीले बताएका छन् । ‘सुधार होला भन्दैमा यतिका दिन वितिसक्यो’,गिरीले भने,‘जे गरेपनि समस्या समाधान हुन सकेन् ।’ स्थानीय स्वास्थ्यकर्मीहरुले चेकजाँच गरेपनि विद्यार्थीहरुमा रुवावासी हुन नछाडेको उनले गुनासो गरे ।
पहिलो घण्टीदेखि विद्यार्थीहरु रुन थाल्ने गरेका छन् । शुरुमा सातजनालाई यस्तो समस्या देखिएको र क्रमश धेरैमा सरेको गिरीले जानकारी गराए । विद्यार्थीहरुमा यसअघि कुनै रोगको संक्रमण नरहेको अभिभावकहरुले बताएका छन् । करिव दुई÷तीन घण्टा दैनिक विद्यार्थीहरुको कक्षाकोठामा रुवावासी चल्ने गरेको छ । शिक्षकहरुलाई सम्झाउ गाह्रो भइरहेको बताएका छन् ।
कक्षा २ देखि सातका प्रायः छात्राहरुलाई उक्त समस्या देखा परेको प्रधानाध्यापक गिरीले बताए । ‘विद्यार्थीहरु कक्षाकोठामा रुन थालेको १६ दिन भयो’,गिरीले भने,‘अभिभावकको सल्लाहमा भुतप्रेतको आशंकाले पुँजाआजा पनि ग¥यौँ समस्या समाधान भएन ।’ ३७ जना छात्रा र दश जना छात्रहरुमा समस्या देखिएको उनले जनाए । ‘तीन कक्षामा पढाउदै गरेकी शिक्षिका पार्वता जिसीले एक्कासी छात्रा विमला विक रुन थालेदेखि विद्यालयमा यस्तो समस्या झन बढ्दै गएको अनुभव सुनाइन ।
विद्यार्थीलाई सम्हाल्न नसकेपछि अभिभावकहरुलाई विद्यालयले दिनहुँ बोलाउने गरेको छ । अभिभावकहरुले दैनिक दुइ÷तीन घण्टा छोराछोरीहरुलाई विद्यालयमा गएर सम्झाउने गरेका छन् । हप्तौदिनदेखि पठनपाठन प्रभावित भएको छ । विहान साढे दश बजेदेखि झण्डै २ बजेसम्म विद्यार्थीहरुमा उक्त समस्या हुने गरेको छ । धेरैजसो बालवालिकाहरु ६ देखि १६ वर्ष उमेर समूहका छन् । ‘मुटु दुख्ने, आङ काप्ने, भुत आयो, नाँइ जादिन, मलाई किन लतारेको’ जस्ता भनाई बालवालिकाहरुले रुँदै भन्ने गरेका छन् । दिनप्रतिदिन विद्यार्थीमा समस्या बढ्दै जान थालेपछि विद्यालय प्रशासनलाई हम्मेहम्मे परेको छ । गतवर्ष समेत यस्तै समस्या देखिएको शिक्षिका विष्णा रोकाले जानकारी गराइन । १६ दिनदेखि ६ कक्षामा पढ्दै गरेका छोरा सञ्जु सुनार विद्यालयमा रुन थालेपछि पीडा थपिदै गएको आमा हुमा सुनारले गुनासो गरिन् । ‘घरमा केही हुँदैन्’,उनले भनिन्,‘विद्यालय पुग्यो की रुनथाल्छ ।’
प्रमुख जिल्ला अधिकारी डा.कृष्ण बहादुर घिमिरे सहितको स्वास्थ्य टोली विहिवार विद्यालयमा पुगेको छ । विद्यार्थीहरुमा मनोवैज्ञानिक समस्या देखिएको घटनास्थलमा पुगेका प्रजिअले प्रतिक्रिया दिए । विद्यार्थीलाई विशेषज्ञ सेवा दिनुपर्ने अवस्था देखिएको उनले बताए । मनोचिकित्सक सहितको विशेषज्ञ टोली ल्याउने विषयमा गृह मन्त्रालयमा जानकारी गराइसकेको घिमिरेले जानकारी दिए । विद्यार्थीहरुको अवस्था चेकजाँच गरेपछि प्यूठान अस्पतालकी डा. सोफिया थापाले ‘मास हिस्टरिया’ले गर्दा विद्यार्थीहरुमा यस्तो समस्या देखिएको जानकारी दिइन । विद्यालयले शुक्रवादेखि एक हप्तासम्म विद्यालय वन्द गर्ने निर्णय गरेको छ । शुरुमा पाँच दिनसम्म विद्यालय वन्द गरेपनि समाधान नभएपछि पूनः वन्द गर्नुपरेको विद्यालयले जनाएको छ ।
फोटो ः रुवावासीपछि छोराछोरीलाई सम्हाल्दै अभिभावक । तस्विर ः केशर रोका