© २०२३
लक्ष्मी जि.सी.
प्रधानाध्यापक, जनचेतना आधारभूत विद्यालय, रोहिणी, रुपन्देही
शिक्षक बनेर त्यहाँ पुग्दा विद्यालयको भवन थिएन । आँपको बगैचामा पठन पाठन हुन्थ्यो, विद्यार्थीको हाजिरी रजिष्टर शिक्षकले घर लैजानुपर्ने बाध्यता थियो । विद्यार्थीहरु बस्नका लागि कितावसँगै बोरा ल्याउथे र लैजान्थे । पानी आउँदा, हावा लाग्दा पठन पाठन हुदैनथ्यो । जनचेतना आधारभूत विद्यालयकी प्रधानाध्यापककी लक्ष्मी जिसीका भनाई हुन यि ।
२०५२ सालमा शिक्षक बनेर उक्त विद्यालयमा पुग्दाको अनुभव सुनाउँदै जिसीले थपिन्, कक्षा १–३ मा ४५ जना विद्यार्थी थिए । उनका अनुसार २०५४ सालमा दुई कोठे भवन बनेपछि विद्यालयको भौतिक पूर्वाधार जोडिन शुरु भएको हो । त्यसरी स्थापना भएको रुपन्देहीको रोहिणी गाउँपालिकामा रहेको जनचेतना आधारभूत विद्यालय अरु विद्यालयका लागि उदाहरण बनेको छ । शिक्षक, कर्मचारी र विद्यालय व्यवस्थापन समितिको मिहिनेतले विद्यालय उदाहरण बनेको हो । उक्त विद्यालय भैरहवा भुमही सडक खण्डदेखि दक्षिणतर्फ पर्दछ । तराइका सामुदायिक विद्यालयको अवस्था कमजोर भैरहेको अवस्थामा यस विद्यालयको सुधारको प्रयास अरुका लागि सिक्न लायक छ ।
अस्थायी महिला कोटामा शिक्षक बनेकी उनि २०६३ मा स्थायी शिक्षक बनेको बताउँछिन् । २०६७ देखि उनि उक्त विद्यालयको प्रधानाध्यापकको भूमिकामा छिन् । उनको नेतृत्वमा विद्यालयको शैक्षिक र भौतिक सुधार हुदै गएको छ । कक्षा ८ सम्म २ सय ९८ जना विद्यार्थी पुगेका छन् । विद्यार्थीको सिकाई उपलब्धी शैक्षिक शत्र २०७३ मा ४९ रहेकोमा २०७४ मा बढेर ५८ पुगेको छ ।
शिक्षक, कर्मचारी र समितिको सक्रियताबाट विद्यालयलाई देख्न लायक बनाउन सकिएको विद्यालयकी प्रधानाध्यापक लक्ष्मी जिसी बताउँछिन् । विद्यालयमा कामको बिषयमा छलफल गरेर जिम्मेवारी बाडफाड गर्ने र जिम्मेवारीको पूरा भए नभएको समिक्षा गर्ने थीति बनाएकी छिन् उनि ।
विद्यालयमा बालविकास केन्द्रदेखि कक्षा ३ सम्म बसाई व्यवस्थापन सुधार गरिएको छ । ति कक्षा कोठामा पि फर्म माथि कार्पेटिङ गरी कुसन र सानो टेबलको व्यवस्था गरिएको छ भने कक्षा कोठालाई छापायुक्त बनाइएको छ । शिक्षक र विद्यार्थीले बनाएका शैक्षिक सामग्रीहरु झुण्ड्याइएको छ । कक्षा ६ मा अध्ययनरत सम्झना कोइरीले कक्षा कोठामा रंगीचंगी गरी टाँसिएका चित्रहरु आफुहरुले बनाएको बताइन ।
बालमैत्री शिक्षण क्रियाकलाप र अतिरिक्त क्रियाकलापलाई पनि प्राथमिकता दिइने गरेको जिसी बताउछिन् । विद्यालयले बार्षिकोत्सव तथा अभिभावक दिवस कार्यक्रम समुदाय र सरोकारवालालाई जाडेर गर्ने गरेको छ । उक्त दिन विद्यार्थी निर्मित सामग्रीको विद्यालयमै शैक्षिक प्रदशर्नी गर्ने गरेको छ । यसले विद्यार्थी, अभिभावकलाई हौसला बढाएको प्रधानाध्यापका जिसीको बुझाई छ ।
विद्यालय सुधार योजना बनाउने काममा पनि विद्यालयले अगुवाई गर्ने गरेको छ । विद्यालयको शैक्षिक र भौतिक अवस्था सुधारका लागि लक्ष्य निर्धारण गरि स्रोत जुटाउने उपायलाई योजनामा समावेश गराएको प्रधानाध्यापक जिसीले बताइन् । यसले समुदाय परिचालन गर्न, स्रोत जुटाउनका लागि सहयोग पुगेको उनको भनाई छ ।
एबिसी नेपालका क्षेत्रिय प्रबन्धक मनोज लामिछाने पनि विद्यालय पनि विद्यालयले बनाएको योजना अनुसार विद्यालयलाई सहयोग गर्ने गरेको बताउँछन् । खानेपानी, शौचालय, कोठा निर्माण, कक्षा कोठा व्यवस्थापनमा सहयोग गरेको उनको भनाई छ । स्टेमा फाउण्डेशनको सहयोगमा विद्यालयको आवश्यकता अनुसार सहयोग गरेको उनले बताए ।
विद्यालयका प्रधानाध्यापक, शिक्षक, कर्मचारी र समितिको प्रयास प्रशसनिय रहेको रोहिणी गाउँपालिकाका शिक्षा शाखा प्रमुख नारायण लामिछाने बताउँछन् । लामीछानेले उनिहरु उत्प्रेरित भइ काम गरिरहेको बताए । विद्यालयका शिक्षकहरु सिकाई उपलब्धीको बिश्लेषण, प्रस्तुती, प्रबोधिकरण र सुधारमा सचेत देखिदा पनि विद्यालय राम्रो बनेको लामिछानेको भनाई छ । उनले विद्यालयले स्रोत जुटाउनमा खेलेको समन्वयकारी भूमिका पनि अरु विद्यालयका लागि सिक्न लायक भएको बताए ।
विद्यालयकी प्रधानाध्यापक जिसीले विद्यालयको कम्पाउण्ड वालको निर्माण गर्नका लागि जरुरी भएको हुदा त्यसको स्रोत जुटाउने योजनामा आफुहरु लागेको बताइन ।