खोज

बुटवल मातृ भाषाको संरक्षण र प्रवद्र्धन नहुदा लोप हुदै गएको सरोकारवालाहरुले बताएका छन । उनिहरुले भाषामा पुस्ता हस्तान्तरण नहुदा ति भाषाहरु लोप हुने अवस्थामा पुगेको उनिहरुले बताए ।
राष्ट्रिय जनगणना २०६८ अनुसार नेपालमा १२३ भाषाहरू मातृभाषाको रूपमा बोलिन्छ । तर ति मध्ये धेरै भाषाहरू लोप हुने अवस्थामा पुगेका छन् ।
अंग्रेजी भाषालाई महत्व दिँदा नेपाली भाषा नै संकटमा पर्ने होकी भन्दै भाषाविद्हरूले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् । विश्वव्यापी प्रचलनमा रहेको भाषाका नाममा अंग्रेजी भाषाले नेपालको राष्ट्रभाषा सहित अन्य मातृभाषाहरू संकटमा पारेको उनिहरुको भनाई छ ।
भाषा आयोगका अध्यक्ष डा. लवदेव अवस्थीले अंग्रेजीले नेपालका सम्पूर्ण भाषाहरूलाई थिचिसकेको बताए । नेपाल र भारत बाहेक अन्य विश्वका कुनै पनि मुलुकमा अंग्रेजीलाई यति धेरै महत्व नदिएको बताउदै नेपाली भाषाबताए । आफ्नोलाई गुमाएर अरूलाई पूर्ण रूपमा अंगाल्नु देशका लागि घातक हुने उनले बताए ।
भाषा आयोगका उपसचिव रामशरण सापकोटाले आयातित भाषाले गर्दा नेपालका सबै मातृभाषाहरू पुस्तान्तरण गर्न समेत संकट देखिएको बताए । राईले आम अभिभावकहरूले आफ्ना छोरा÷छोरीलाई अंग्रेजी सिकाउने नाममा आफ्नो मातृभाषा पनि भुल्दै गएको बताए ।
उनले नेपालमा विदेशी भाषाको प्रभाव बढ्दै गएकाले नेपालमा बोलीने भाषाहरु क्रमश लोप हुँदै जान थालेको बताए ।
भाषा आयोगको आयोजना तथा प्रदेश नम्बर पाँचको सामाजिक विकास मन्त्रालयको संयोजनमा भाषा आयोगको संवैधानिक दायित्व सम्बन्धी प्रादेशिक भाषा सङ्गोष्ठीको उद्घाटन गर्दै प्रदेश नम्बर पाँचका मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले लोप हुन लागेका प्रदेश अन्तर्गत बोलिने भाषाहरूको संरक्षण गर्न सरकार तयार रहेको बताए ।
भाषा संस्कृतिको आधार भएकाले यसलाई लोप हुन दिन नहुने उनले बताए । मुख्य मन्त्रि पोखरेलले प्रदेश नम्बर पाँचमा कठरिया र डङगोरा भाषा संकटमा परेको भन्दै त्यसको संरक्षण गर्न आफूले पहलकदमी लिने समेत बताए ।
प्रदेश नम्बर पाँचका सामाजिक विकास मन्त्री सुर्दशन बरालले नेपालमा बोलिने भाषाहरूको संरक्षण, संवद्धन र विकास गरिनुपर्नेमा बताए । त्यसको लागि आफ्नो मन्त्रालय समन्वय गरेर अगाडि बढन तयार रहेको बताए । कार्यक्रममा लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालयका रजिष्टार तिलक आचार्यल, पालिकाका प्रमुखहरु, उपप्रमुखहरु, भाषाका अध्ययनकर्ता ताथ विभिन्न जातिय संगठनका प्रतिनिधी लगायतले बोलेका थिए ।