खोज

सल्यान, १९ पुस । कालिमाटी गाउँपालिका वडा नम्बर २ झिगानेका माहुरीपालक कृषक लोकेन्द्र ओलीले गत साल चार क्विन्टल मह उत्पादन गरेका थिए । त्रिवेणी गाउँपालिका ४ फलावाङ दीप बहादुर बुढाले पनि पोहोर साल १५० किलो मह उत्पादन गरेका थिए । तर यो वर्ष लोकेन्द्रले एक क्विन्टल ५० किलोमात्रै मह निकाल्न सके भने दीप बहादुरले त झन घारबाट एक किलो पनि मह झिक्न सकेनन् । अरिंगालले मौरी खाइदिएका कारण मह उत्पादन नभएको दिप बहादुरको भनाई छ । ‘मसँग एक सय बढी मौरीका घार थिए । तर अरिंगालले सबै मौरी खाइदिदा यो वर्ष मह उत्पादन त भएन नै, मौरी बचाउनै गाह्रो भयो,’ उनले भने ।
कालीमाटीका कृषक लोकेन्द्रले साउनमा लगातार वर्षा भएका कारण मह उत्पादनमा कमी आएको बताए । चरन क्षेत्रको अभाव हुदै गएका कारण पनि मह उत्पादनमा कमी आएको बताउदै उनले अघि भने, ‘चिउरी फुल्ने समयमा लगातार पानी पर्दा फूलको रस झरेकाले यस वर्ष महको उत्पादन धेरै घट्यो ।’ जिल्लामा पछिल्लो वर्षयता महको उत्पादन घट्दै गएको छ । चरन क्षेत्रको अभावसंगै बालीनालीमा विषादीको प्रयोग, जलवायु परिवर्तनको प्रभाव लगायतका कारण बर्सेनी महको उत्पादन घट्दै गएको किसानहरुको भनाई छ ।
माहुरी पालनमा किसानको आकर्षण बढेपनि चरणलगायतका कारण महको उत्पादन वर्षेनी घट्दै गएको कृषि विकास कार्यालय सल्यानले जनाएको छ । कार्यालयले विगतका वर्षको तुलनामा यो वर्ष महको उत्पादन घटेको अनुमान गरेको छ । यद्यपी जिल्लामा कति मह उत्पादन भयो भन्ने बारे विवरणहरु संकलन भइरहेको जनाउदै कृषि विकास कार्यालय सल्यानका प्रमुख भरत कुमार बस्नेतले असोजमा आएको अविरल वर्षाले चिउरीको फूलको सबै रस बगाउँदा र जलवायु परिवर्तनको प्रभावका कारण उत्पादनमा गिरावट आएको बताए । उनका अनुसार गत वर्ष सल्यानमा १५ मेट्रिक्टन मह उत्पादन भएको थियो ।
महको उत्पादन घटेकै कारण महले मूल्य भने राम्रो पाइरहेको छ । कालीमाटी क्षेत्रका किसानले गत वर्ष प्रतिकिलो एक हजार देखि एक हजार २०० मा बिक्री भएको मह यस वर्ष एक हजार ५०० रुपैयाँसम्म बिक्री गरेका छन् । औषधिय गुण हुने भएकाले बजारमा कात्तिके महको माग धेरै छ ।