© २०२३
तुलसीपुरको राप्ती अञ्चल अस्पताल पछिल्लो समय थला परेको छ । साविक राप्ती अञ्चल लगायत बाँके, बर्दियाबाट पनि अञ्चल अस्पतालमा उपचारका लागि बिरामी आउने गर्छन् । तर अस्पतालले प्रभाबकारी सेवा दिन सकेको छैन । अस्पतालमा दरबन्दी अनुसारका चिकित्सक नहुँनु, पूर्वाधारको अभाब हुनुजस्ता कारणले अस्पताल रेफर सेन्टरका रूपमा विकास भएको छ ।
राप्ती अञ्चल अस्पताल तुलसीपुर रेफर दर बढ्दै गएको छ । गएको आर्थिक बर्ष २०७४÷०७५ मा एक हजार ९ जनालाई रेफर गरिएको थियो भने आर्थिक बर्ष २०७३÷०७४ मा पाँच सय ७५ जनालाई रेफर गरिएको थियो । यो अघिल्लो आर्थिक बर्षको तुलनामा करिब ५० प्रतिसत बढि रेफरको संख्या हो । सामान्य बिरामीलाई पनि रेफर गरिने गरेको गुनासो आइरहेको बेला अञ्चल अस्पतालको तथ्याङ्ले पनि रेफर सेन्टरको रूपमा बिकास भएको देखाउँछ । अञ्चल अस्पतालका निमित्त मेडिकल सपरिटेन्डेन्ट डा. सर्वेश शर्माले पनि अस्पतालबाट रेफर गर्नेको संख्यामा बृद्धि भएको स्वीकार गरेका छन् । उनले अस्पतालमा जनशक्ति र स्रोत साधनको अभाबले गर्दा बिरामी रेफर गर्नेको संख्या बढेको बताए । ‘अस्पतालमा उचित स्रोत साधन छैन उनले भने जसले गर्दा बिरामी रेफर गर्नेको संख्या बढिरहेको छ ।
बिरामीको रेफर दर बढ्दै गएपनि सेवालिनेको संख्यामा भने कमी आएको छैन् । अञ्चल अस्पतालबाट गएको आर्थिक बर्ष २०७४÷७५ मा दाङ लगायत छिमेकी जिल्लाबाट ओपिडि सेवामा ४६ हजार ७७ जनाले सेवा लिएका थिए भने इमेरजेन्सी सेवामा ८ हजार तीन सय ७४ बिरामीहरूले सेवा लिएका थिए । त्यस्तै इन्डोर सेवामा तीन हजार पाँचसय ५७ जना बिरामीहरूले सेवा लिएको अस्पतालकी मेडिकल रेकर्डर सुपरभाइजर दुर्गा रेग्मीले जानकारी दिइन् । त्यस्तै आर्थिक बर्ष २०७३÷०७४ मा ओपिडि सेवामा ४७ हजार ३८, इमेरजेन्सी ६ हजार ७ सय ६८ र इन्डोर सेवामा ३ हजार ७४ जनाले सेवा लिएको रेग्मीले बताइन् ।
बिगत डेढबर्ष देखि राप्ती अञ्चल अस्पताल निमित्तको भरमा चलिरहेको छ । तत्कालिन मेसु डा. भालाराम श्रेष्ठ काजमा मन्त्रालयमा छन् । तर उनको दरबन्दी अझै अञ्चल अस्पतालमा छ । त्यसैले गर्दा पनि पटक पटक निमित्त मेसु नियुक्ति गरिँदै आएको छ । अस्पतालले डेढबर्ष देखि मेसु पाउन सकेको छैन ।
अस्पताल प्रशासनले दिएको जानकारी अनुसार अस्पतालमा २ जना करार सहित ८ जना मेडिकल अधिकृतको दरबन्दी भए पनि हाल ५ जना मात्र कार्यरत रहेका छन् भने ३ जनाको पद रिक्त रहेको अस्पताल प्रशासनले बताएको छ । त्यस्तैगरी अस्पतालमा १३ जना विशेषज्ञ चिकित्सकहरूको दरबन्दी रहेकोमा हाल छाला रोग, रेडियोलोजिस्ट, एनएन थेसोलोजिष्ट र नाक कान घाँटी रोग विशषेज्ञ डाक्टरको पद पनि रिक्त रहेको छ । अस्पतालमा बालरोग, महिला विशेषज्ञ, फिजिसीयन, मेडिकल जनर लजिस्टका चिकित्सकहरू भने कार्यरत रहेको अस्पतालका प्रशासन अधिकृत निम बहादुर वलीले बताए । यस्तै हेल्थ असिस्टेन्टमा दुईजनाको दरबन्दी भए पनि एकजनाको पद रिक्त रहेको छ । अस्पतालमा ४ जना अनमीको दरबन्दीमा अहिले ३ जना मात्र, अहेबमा ४ जनाको दरबन्दी भए पनि अहिले ३ जना मात्र, स्टाफ नर्सहरूमा दरबन्दी अनुसारको पदपूर्ति नभएको प्रशासन अधिकृत वलीले बताए ।
राप्ती अञ्चल अस्पताल तुलसीपुरमा आईसियू मेसिन जडान भएको दुई बर्ष भन्दा बढि भयो । तर आईसियू सेवा सञ्चालनमा आउन सकेको छैन् । आईसियुका लागि जडान भएका उपकरणले डाक्टर पर्खिरहेका छन् । दुई बर्ष भयो डाक्टर पर्खन थालेको तर अझै उपकरणले डाक्टर पाउन सकेको अबस्था छैन् । पटक पटक अस्पताल प्रशासनलाई बुझ्दा एउटै जवाफ दिन्छ जनशक्ति छैन् त्यसैले सञ्चालनमा आउन सकेको छैन् । अञ्चल अस्पतालका सूचना अधिकारी कमल सुबेदीका अनुसार आईसियु सेवा सञ्चालनका लागि बिशेषज्ञ, तालिम प्राप्त मेडिकल अधिकृत, स्टाफनर्स, अनमी, कार्यालय सहायक, स्वीपुरको आबश्यक पर्छ ।
तर यी दरबन्दीमा कर्मचारी नहुँदा सञ्चालनमा आउन नसकेको उनले बताए । अबको केही समयमा आईसियु सेवा सञ्चालनमा ल्याउने तयारी रहेको समेत उनले बताए । आईसियु सेवा शुरु नहुँदा सामान्य विरामीलाई पनि रेफर गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको छ । अहिले अञ्चल स्पताल रेफर सेन्टरको रूपमा विकास भएको आम नागरिकको गुनासो छ । अञ्चल अस्पतालका सेवा प्रभाबकारी नभएको सरोकारवालाले बताए । जनशक्ति अभाबकै कारण डायोलोसिस सेवा पनि प्रभाबकारी हुन सकेको छैन् । अहिले महिनामा ६ जनालाई मात्रै डायोलोसिस गराउँदै आएको अस्पतालका सूचना अधिकारी कमल सुवेदीले बताए । उनका अनुसार महिनामा १५/१६ जनालाई डायोलोसिस गराउन सकिने भएपनि कर्मचारी अभावकै कारण महिनामा ६ जना भन्दा बढिलाई सेवा प्रदान गर्न नसकिएको उनले बताए । एउटा विरामीलाई हप्तामा दुई पटक डायोलोसिस गराउनु पर्छ ।