© २०२३
सुन्दै अचम्म लाग्न सक्छ । रूपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिका भित्रै अँध्यारो गाउँ छ भन्दा । तर यो साँचो हो । संचारमाध्यम र सामाजिक सञ्जालमा सधैजसो प्रचारमा रहने यो नगरपालिकाभित्र टुकी बालेर रात कटाइरहेका पनि छन् ।
तिलोत्तमा नगरपालिका वडा नं. १४ टिकुलीगढको दक्षिण टोलमा अहिलेसम्म पनि बिजुली बत्ती पुग्न सकेको छैन ।
गरिब परिवार भएका कारण आफूहरूकहाँ बिजुली जडान गरिदिनमा ढिलाई गरिदिएको स्थानीयको आरोप छ । २०५४ सालमा जमिन किनेर २०६६ सालमा तराई झरेका जीवन थापा भन्छन्–‘मेरो जिन्दगी गइसक्न लाग्यो बिजुली आएन । छोराको नि जान थाल्यो नातीको पालामा पनि बिजुली आउने कुनै छाँटकाँट छैन,’ उनले थपे । बिजुली नभएकै कारणले छोराहरूको पढाइमा असर पुगेको उनको गुनासो गरे । मेरो नाती ९ कक्षामा पढ्छ दिनभरि विद्यालय साँझ टुकीको भर पर्नु बाहेक बिकल्प छैन ।
बसाई सरेदेखि नै बिजुली बत्ती जोड्नका लाग पहल गर्न शुरु गरेको बताउने स्थानीय टेकेन्द्र थापाले आफूहरूले पहिले टिकुलिगढ गाउँविकास समिति हँुदा पनि पहल गरेको बताए । तर कहिल्यै पनि सुनुवाई भएन । आफूहरूको गरिबी र पहुँच नपुगेको कारणले बिजुली नजोडिएको उनको बुझाइ छ । उनी भन्छन–‘स्थानीय तहको चुनावपछि बिजुली आउँछ कि भन्ने आश थियो त्यो पनि आश मात्र भयो । भोट माग्ने बेलामा बिजुली ल्याउन कुनै समस्या छैन भोट दिनोस् बत्ती बन्छ भने तर अहिले वास्ता छैन । हामी वडामा गएका थियौं त्यहाँबाट एउटा निवेदन लिएर विद्युत कार्यालय अमुवा गएका हौं । काम गरेर खाने हाम्रो परिवार सधैपछि पनि लाग्न नसकिने दुःखी हँुदै उनले भने ।
४५ वर्ष अघिदेखि बसोबास गरिरहेका राजाराम केवट र उनकी श्रीमती बिजुलीको बिषयमा बोल्न पनि रुचाउँदैनन । धेरै पटक पहल गर्दा पनि समस्या समाधान नभएका कारण बोल्न नरुचाएको उनका छोराले बताए । स्थानीय तहको चुवानमा अहिलेका वडाध्यक्षले बिजुली बालिदिने आश्वास दिए पनि पहल नगरेको गुनासो गरे । उमेरले ८० वर्ष नाघिसकेको छ तर पनि मर्नेबेलामा बिजुली बाल्ने रहर केवट दम्पतिमा छ ।
स्थानीय समाजसेवी नरबहादुर थापाले भने देशका धेरै दुर्गम स्थानहरूमा बिजुली पुग्न सक्ने तर हाम्रो जस्तो सुबिधायुतm स्थानमा बिजुलीबत्ती नहुनु दुःखद भएको बताए । उनले भने हामीहरूले गरेको पहलको कुनै सिमा नै छैन हामी जानु पर्ने ठाउँ कुनै पनि छाडेका छैनौं । यहाँका यी घरमा बिजुली नहुनु भनेको अति नै लाज मर्दो कुरा रहेको छ । टिकुलीगढको कुसुमगढाई र सुनारडाँडाको बीचमा पर्ने दक्षिणटोलको बीचमा रहेका घरहरूमा अहिलेसम्म बिजुली बलेको छैन ।
तिलोत्तमा नगरपालिका वडा नं. १४ का वडा अध्यक्षले सोहन चौधरीले आफूले सक्दो प्रयास गरेको दाबी गरे । उनले समस्याको बारेमा आफूलाई स्थानीय एक जनाले बाहेक कसैले पनि समस्या नराखेको भन्दै समस्या ठूलो नभएको बताए । उनले भने गत वर्ष ५४ वटा पोल वडा झरेको भए बाक्लो बस्तीमा पोल गाडिएको जानकारी दिए । तर यो आर्थिक वर्षमा २ सय २५ वटा माग गरेकाले जसरी पनि त्यहाँ पोल गाडिने बताए । उनले ति घरहरूमा बिजुलीका लागि आफूहरूले सक्दो पहल गर्ने भन्दै सबै योजनाहरू विद्युत कार्यालले पनि माथिल्लो तहमा पु¥याएको जानकारी दिए ।
तर दक्षिणटोलकी स्थानीयबासी चन्द्रकुमारी थापाले आफूहरू निवेदन दिँदादिँदै थाकेको बताइन् । उनले अब आउने स्थानिय तहको चुनाबमा कसैलाई पनि भोट नदिने भन्दै आक्रोस व्यतm गरिन् । उनले आफुहरू आर्थिक रूपमा कमजोर भएको र पहँुच पु¥याउन नसकेको कारणले समस्या भएको बताईन । बिजुलीबत्ती नभएका कारणले पनि बस्ती बाक्लो हुन नसकेको उनको बुझाई छ । स्थानीय विद्यालयको कक्षा ९ मा पढ्र्ने विद्यार्थी रन्जित थापाले बिजुली बत्ती नहँुदा आफूलाई पढ्न समस्या परेको बताए । उनले भने अर्को वर्ष मेरो एसइइ परिक्षा हँदै छ । खै कसरी तयारी गर्ने हो थाहा छैन । म विद्यालयको टप विद्यार्थी मध्ये पर्दछु तर बिजुली नहुँदा रातीमा पढ्न पाउँदिनँ । त्यो पुरा गर्न बिजुली आवश्यक छ स्थानिय सरकार यो हाम्रो समस्या प्रति गम्भिर नभए यसको प्रतिफल राम्रो नहुने उनको भनाई छ ।
गाउँमै सरकार आए पनि समस्या समाधान नहँुदा आफुहरूमा निरासा पैदा भएको उनीहरूको भनाई छ । पहिले कर्मचारीले गरेनन भनेर चित्त बुझायौ अहिले आफ्नै गाउँको जनप्रतिनिधि हँुदा पनि अवस्था उस्तै छ उनिहरूले गुनासो गरे । तीन वर्ष अघि गाडेका पोल मात्र छ, बिजुली छैन हामीले दैनिक बिजुली होईन पोल हेरेर बिकासको महसुस गरेका छौं ।