© २०२३
नवलपरासी(बुटवल टुडे), चैत – जिल्लाको सुस्ता गाउपालिकाले खेत ÷खेतमा सिचाईका लागि विद्युतिकरण गर्न विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपिआर) तयार गराएको छ । सुस्ताका किसानले सहज सुलभ ढंगले सिचाई गर्न सकुन भनि खेतबारीमा कृषि मिटर जडान गरि सिचाई गर्ने उदेश्यले कृषि विद्युतिकरणका लािग सो डिपिआर गराएको हो ।
बलौटे जमिन भएको सुस्ताको अधिकाँश खेती योग्य जग्गामा सिचाई समस्याबारे स्थानिय किसानले माग गर्दै आएका थिए । गाउपालिका भरिका खेती योग्य जग्गा क्षेत्रमा विद्युतीकरण गराई बोरिगँ र विद्युत मिटर जडान गराउन सकुन भनेर सो डिपिआर गराइएको गाउपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत बुद्ध प्रकाश पौडेलले जानकारी गराए । गाउपालिकाका पाँच वटै वार्डका जग्गामा विद्युत विस्तारका लागि विद्युत पोल,तार र आवश्यक ट्र«ान्सफर्मर जडानका लागि सो डिपिआर गराइएको हो,प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत पौडेलले भने,खेतसम्म विद्युत पुर्याउने कार्य गाउपालिकाले आफ्नो लगानीमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणसँग सहकार्य गरेर विस्तार गराई दिन्छ । खेतमा किसानले आफ्नो सिचाई मिटर जडान गराई सिचाई सहज ढंगले गर्न पाउने छन् ।
बटौटे भुमि भएका कारण सिचाई जल अन्य माटो भन्दा बढि आवश्यक पर्छ,उनले थपे,त्यो भएर चाहिएको बेला सिचाई जल किसानले सहज ढंगले पाउन सकुन भनेर यस्तो डिपिआर गराइ काम अगाडी बढाउने योजना रहेको छ । उनका अनुसार ५ वटै वार्डमा विद्युत विस्तारका लागि १६ करोड भन्दा बढि लागत पर्ने डिपिआरले देखाएका छ । यसबारे यस क्षेत्रका प्रदेश सभा सदस्य र प्रतिनिधि सभा सदस्यलाई पनि सो डिपिआर उपलब्ध गराई प्रदेश सरकार र संघ सरकारबाट आवश्यक बजेटका लागि पहल गर्न भनिएको छ । गाउपालिकाले पनि आफ्नो लागत सहभागिताका लागि आवश्यक बजेट विनियोजन गर्ने उनले सुनाए । अगामी आर्थिक बर्षको बजेट बनाउदा एक देखी डेढ करोड बजेट विनियोजन गर्न सकिन्छ,प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत पौडेलले भने,बाकी बजेटका लागि प्रदेश साँसद र संघिय साँसदले अ आफ्नो स्थानबाट विद्युतीकरणका लागि बजेट पारी दिनु पर्यो ।
सुस्ताका किसान तिनै तहका सरकारका जनता हुन,उनले थपे,आवश्यकता पहिचान गर्ने,योजना बनाउन लगाउने कार्य र लागत सहभागिता उपलब्ध गराउने कार्य गाउपालिकाले गरे पछि यहाँका प्रदेश साँसद र संघिय साँसदले पनि अ आफ्नो सरकारबाट बाकी बजेटको ब्यवस्थापन गराउनका लागि स्थानिय नेता,कार्यकर्ता र अगुवा किसानहरु पनि लाग्नु पर्छ । एक बर्षमा पुरै गाउपालिकाको विद्युतीकरण गर्न सम्भव नहोला तर दुई तिन बर्षमा गाउपालिकाका पुरै खेती गर्ने भुमिमा विद्युत आपुर्ति हुने पुर्वाधार पुग्न सक्छ । गाउपालिका भित्र गण्डक सिचाई आयोजनाका पनि नहरहरु छन्,चुरे पहाडबाट बग्ने खोलाबाट सिचाई कुलो पनि केही भागमा सिचाई हुदै आएको छ । तर ति सिचाई जल किसानको नियन्त्रणमा छैन् । गण्डक नहरमा पानी प्रवाह गर्ने जिम्मेवारी भारतिय पक्षको हातमा छ । कुलोमा बाह्ै महिना पानी आउने अवस्था छैन् ।
पम्पिगँसेटले बोरिगँ सिचाई गर्दा डिजल र पेट्र«ोलको मुल्य वृद्धिले किसानको उत्पादन लागत बढने हुदा किसानलाई त्यसबाट लाभ हुन सक्दैन् । सिचाई मिटरमा डेमाण्ड चार्ज नलाग्ने र महशुल पनि थोरै हुने हुदा विद्युत सिचाई सहज हुने उनको भनाई थियो । गाउपालिकाले किसानका उत्पादन भण्डारणका लागि शितभण्डार समेत बनाइ सकेको छ,प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत पौडेलले थपे,अब सिचाईको सहज प्रवन्ध मिलाई दिने कार्यमा गाउपालिका जुटेको छ । जैविक मल बनाउनका लागि पनि गाउपालिकाले योजना बनाउदै गरेको कुरा सुनाउदै उनले रासायनिक मल गाउपालिकाले आयात गर्ने अवस्था नभएका कारण रासायनिक मल बेलामै ल्याएर भण्डारण गर्न सक्ने खालको योजना संघ सरकार र वितरण गर्ने सहकारी संघसस्थाहरुले पनि बनाउनु पर्छ ।
त्यसका लागि गाउपालिका सहयोग गर्न तयार रहेको उनले बताए । गाउपालिकाले विगत भन्दा अहिले कृषक मुखी कार्यक्रम बनाउने गरेको स्थानिय केरा उत्पादक किसान संघका अध्यक्ष लख्खु यादवले भने,तर अझै प्रयाप्त मात्रामा किसानमुखी योजना बन्न सकेको अवस्था छैन् । तिनै तहका सरकारले किसानको सुविधासँगै किसानका उत्पादनका बजारी करणमा समेत सहयोग गर्न आवश्यक रहेको उनले औल्याएका थिए । सुस्ता गाउपालिकामा उखु,केरा,बदाम,गहुँ,मसुरो,धान र तरकारी खेती हुदै आएका छन् ।