© २०२३
चन्द्रौटा(कपिलवस्तु), फागुन – उत्पादन लागत बढ्दा कपिलवस्तुका इट्टा उद्योगी चिन्तित बनेका छन् । दुई वर्ष अगाडि कपिलवस्तुको इट्टा उद्योगमा हुने कारोबार आधाभन्दा धेरै घटेको छ ।
व्यापार घट्दा बैङ्कलाई तिर्नुपर्ने व्याज र कच्चा पदार्थको मूल्य दुई गुना बढेको छ । “सिजन सुरु भएसँगै सयौं बढी कामदार उद्योगमा देखिन्थे । एकातिर कामदार इट्टा बनाउन व्यस्त हुँदैगर्दा अर्कोतर्फ बिक्री भएका इट्टा ट्रकमा लोड गर्न भ्याइनभ्याई हुने थियो“ ः सन्दिप मौर्याले भने ।
जिल्लाको विजयनगर गाउँपालिका–६ खडैचामा रहेको शिव इट्टा उद्योगका सञ्चालक रहेका मौर्याले दशैं र तिहार मनाएर सकेपछि इट्टा उत्पादनको सिजन सुरु हुने गरेको बताए । उनले भने ः “वर्षायाम सुरुवात हुनु अघि करिब ६ महिना सम्म इट्टा उत्पादन हुनेगर्छ । यस वर्ष फागुन सकिँदा सम्म इट्टा उद्योगमा कामदारको चहल पहल न्यून रहेको छ ।“
अधिकांश उद्योगले उत्पादन आधा भन्दा धेरै घटाएको बताउँदै जस कारण उद्योगमा काम गर्ने मजदुरलाई समेत समस्या भएको सञ्चालक मौर्याले जनाए । इट्टा पकाउन प्रयोग हुने कोइलाको मूल्य दोब्बर हुँदा उद्योगी धराशायी हुन लागेको उनले बताए । डेढ वर्ष अगाडि प्रति केजी २४ रुपैया कोइला खरिद हुने गरेको थियो । त्यसको मूल्य बढेर अहिले ४८ रुपैया सम्म पुगेको छ ।नेपालमा आउने कोइलाको गुणस्तर समेत कम भएको उद्योगी बताउँछन् । हाल उत्पादन भएका इट्टा बिक्री हुन छाडे पछि कपिलवस्तुका अधिकांश इट्टा उद्योग बन्द हुने अवस्थामा पुगेका छन् । जिल्लामा १ सय ५ इट्टा उद्योग दर्तामा रहेका छन् । तीमध्ये कोभिड महामारीपछि ५० को हाराहारीमा उद्योग मात्र सञ्चालनमा रहेका थिए । उत्पादन लागत बढ्दा माग न्यून हुँदै गएपछि पछिल्लो १ वर्षमा १५ उद्योग बन्द भएको कपिलवस्तु इट्टा उद्योग व्यवसायी संघका महासचिव नेत्र पाण्डेले बताए ।
कच्चा पदार्थको मूल्य निरन्तर बढ्दैजाँदा इट्टाको मूल्य स्थिर रहेको छ । २ वर्षदेखि इट्टाको मूल्य प्रतिगोटा १२ देखि १३ रुपिया पर्ने गरेको छ । जिल्लामा हरेक वर्ष २५ करोड थान इट्टा उत्पादन हुने गर्छ । दैनिक औसत ५ ट्रक इट्टा बिक्री हुने उद्योगमा हाल २ ट्रक माग हुने गरेको छ । कपिलवस्तुबाट उत्पादन भएका इट्टा साविक लुम्बिनी अञ्चलका जिल्ला र स्याङ्जासम्म माग हुने गरेको जनाइएको छ ।