खोज

गत बर्ष बुटवल उपमहानगर पालिका पशुपंक्षी विकास शाखाको कुल बजेट १ करोड ५९ लाख रूपैयाँ थियो । जसमा १ करोड बढि रकम पशु बधशाला सञ्चालन गर्न विनियोजन गर्नुपर्ने केन्द्रीय ससर्त नीति भएपनि उक्त रकम खर्च हुन सकेन ।
गत बर्ष उक्त शाखाले मात्रै ४४ लाख मात्रै रकम खर्च गरेको तथ्यांकमा पाइएको छ । पशु बधशालाको रकम खर्च नहुँदा रकम फिर्ता भएपछि अहिले केन्द्रीय मन्त्रालयले रकम घटाएको छ । केन्द्रीय ससर्त अनुदान घटाएको हो । अहिले जम्मा ८ लाख ६७ हजार रूपैयाँ मात्र पठाएको छ ।
बुटवल–११ मा रहेको पशुबधशाला सञ्चालनको लागि भन्दै केन्द्रीय सरकारबाट आएको रकम खर्च हुन नसकेपछि घटेको हो । यस बर्ष पनि पशु बधशाला सञ्चालनको लागि भन्दै केन्द्र सरकारबाट कुल ६४ लाख रूपैयाँ रकम विनियोजन गरिएको छ । जसमा नगरपालिकाले केही रकम थपेको छ । चालु आर्थिक बर्षको पशुपंक्षी बजार प्रवद्र्धन कार्यक्रम आधुनिक बधशाला सञ्चालन र व्यवस्थापन शिर्षकमा कुल ६४ करोड रूपैयाँ विनियोजन गरिएको छ ।

जसको लागि यसै आर्थिक बर्षमा बाँकी रहेको निर्माण कार्य सम्पन्न गरी सञ्चालनमा ल्याउने गरी योजना बनाएको नगरपालिकाले जनाएको छ ।
पब्लीक, पोड्र्सस, पार्टनरसिप(पिपीपी) मोडल अनुसार बुटवल उपमानगरपालिका, मासु व्यवसायी संघ, उत्पादनक सहकारी संस्थारुहरूको संयुक्त लगानीमा सञ्चालन गर्नको लागि टेण्डर आह्वान समेत गरिएको छ । जसको लागि दुई पटक सम्म सञ्चालनको लागि टेण्डर आह्वान गरिदा समेत यसा कुनै पनि ठेकेदारले टेण्डर ठेक्का हालेका छैनन् । बुटवल उपमानगरपालिका पशुपंक्षी विकास शाखा प्रमुख झविन्द्र बन्जाडेका अनुसार पशु बधशाला यसै आर्थिक बर्षमानै सञ्चालन हुने निश्चित छ । तर सञ्चालनको लागि दुई पटक सम्म पनि टेण्डर सूचना जारी गरिँदा व्याक्ति(ठेकेदार आएका) छैनन् । उनी भन्छन्–‘सञ्चालन हुने निश्चित छ, २०७५ आसेज २८ को निर्णय अनुसार प्रदेश सकार भुमि व्यवस्था कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयमा प्रस्ताव पेश गरिएको छ । ’
बुटवल उपमहानगरपालिका र मासु व्यवसायी संघ रूपन्देही बीचमा पशु बधसाला सञ्चालन गर्ने पटक पटक सहमती भएपनि सञ्चालन हुन सकेको छैन ।
निर्माण भएको उक्त पशु बधसालाको भवन बर्षौदेखि मृत मुर्ति जस्तै ठडीएको मात्रै छ । आर्थिक बर्ष २०७०÷०७१ गरी दुईपटकसम्म कार्यसम्पादन मूल्याकंनमा देशभरीकै नगरपालिकालाई बधशाला संचालनमा को प्रक्रिया अगाडी बढाएको थियो ।
बधसालाको अभावमा बुटवलका मासु व्यवसायीहरूले पशु चौपायाहरू बसपार्क, गोलपार्क, देविनगर लगायतका खुल्ला ठाउँमा काट्ने गरेका छन् । खुल्ला रूपमा पशुको बध गर्दा अस्वस्थकर मासु खानु परेको उपभोक्ताहरूको गुनासो रहेको छ भने नगरक्षेत्र नै प्रदुषित बन्ने गरेको छ ।
पहिलो चरणमा पशुपंक्षी बजार प्रवद्र्धन निर्देशनालय ललितपुरले वधसाला निर्माणको काम गरेको थियो । तर पछि ठेकेदारले समयमा काम नगर्दा र बजेट अभाव हुँदा बधशाला समयमै निर्माण हुन सकेको थिए । पहिलो चरणको काम २०६५ फागुनमा भवन निर्माण सम्झौता र ०६६ वैशाखमा बधशालाभित्रको भौतिक संरचना निर्माण गर्ने विषयमा गोरखा कन्स्ट्रक्सनसँग सम्झौता भएको थियो तर ठेकेदार सम्पर्क विहिन भएपछि निर्माण कार्य रोकिएको थियो ।
पशुपंक्षी बजार प्रवद्र्धन निर्देशनालयले वधशालाको भित्री डेकोरेसन लगायतको उपकरणका लागि बुटवल उपमहानगरपालिकालाई संरक्षकको भूमिका दिई दोस्रो चरणको ठेक्का लगाएपछि बधशाला निर्माण भएको थियो ।
उपमहानगरपालिकाले ०७१ जेठ २० गते अरनिको एन्ड भीम कन्स्ट्रक्सनसँग सम्झौता गरी ०७१ असोज ३० सम्म निर्माण पूरा गर्न भन्दै ठेक्का दिएको थियो । उक्त कम्पनीले पनि ढिला भवन निर्माण गरी २०७२ असार महिनामा मात्र बुटवल उपमहानगर पालिकालाई हस्तान्तरण गरेको थियो । १ करोड एक लाख ८५ हजार ६ सय ३६ रूपैयाँ लागत इस्टिमेट गरे पनि निर्माण कम्पनीले ९१ लाख ४३ हजार तीन सय १० रूपैयाँमा ठेक्का लिएको थियो । कृषि विकास मन्त्रालय पशुसेवा विभाग पशुपन्छी बजार प्रवद्र्धन निर्देशनालय हरिहर भवन ललितपुरबाट ५० लाख र बाँकी रकम बुटवल उपमहानगरपालिकाले ५२ लाख ४२ हजार आठ सय १८ रूपैयाँमा सो बधशाला निर्माण भएको हो । बुटवल उपमहानगरपालिकाका प्रमुख शिवराज सुवेदी पनि बधशाला चाँडै सञ्चालनमा आउने बताए । अब मासु व्यवसायी संघ र नगरका विचमा पिपिपी मोडलमा बनाउने सम्झौता भएको जनाइएको छ । मासु व्यवसायी संघका अध्यक्ष कृष्ण पौडेलले लामो समयपछि सञ्चालनमा आउन लागेको बधशालाले बुटवलमा अझ स्वच्छ मासु उपभोत्तासम्म पुग्ने बताउछन् । मासु व्यवसायी संघका अनुसार बुटवलमा दैनिक दुई सय खसी, दुई हजार कुखुरा, ४० रागाभैँसी तथा पाँच बंगुरवटाको मासु बिक्री गरिन्छ भने करिब पाँच सय केजी माछाको बिक्री हुने गरेको छ । डेढ करोड मध्ये ६० लाख बुटवल नगरपालिकाले लगानी गरेको छ । बुटवल–१२ रामनगर रामनगरमा औद्योगीक Ôेत्र व्यवस्थापन लिमिटेडको ३ विघा जग्गामा पशु बधशाला निर्माण गरिएको हो । रूपन्देहीमा दैनिक ३ देखि ४ सय खसी बोका, २० टन कुखुरा, २ हजार किलो माछा र रांगा पाडा २ हजार किलो खपत हुने मासु व्यवसायी संघले जनाएको छ