खोज

रक्तदान मानव जीवनको लागि एक अति आवश्यक तथा पुण्य कार्य हो। यो एउटा यस्तो परोपकारी कार्य हो जसले अरूको जीवन बचाउन प्रत्यक्ष रूपमा मद्दत गर्छ। रक्तदानको माध्यमबाट एक व्यक्तिको रगत अर्को व्यक्तिलाई दान गरिन्छ, जसले धेरै जीवनहरू बचाउन सक्छ, विशेष गरी आकस्मिक अवस्था वा शल्यक्रियामा।

रक्तदान किन महत्वपूर्ण छ ?

हाम्रो शरीरमा रहेको रगतको मात्रा सीमित हुन्छ र रक्तसञ्चार प्रक्रियाबाट मात्रै रक्तको पुनः पूर्ति हुन सम्भव छ । रगतका विभिन्न घटकहरू जस्तै रक्तकोष (च्द्यऋ), प्लाज्मा, प्लेटलेट्स, र हेमोग्लोबिन, सबैको आ–आफ्नो महत्वपूर्ण भूमिका छ । तर, दुर्घटना, बिरामीपन, वा अन्य आपत्कालीन अवस्थाहरूमा ती घटकहरूको कमी हुँदा तुरुन्तै रगतको आवश्यकता पर्छ । यस्ता अवस्थामा, रक्तदाताहरूको योगदानले जीवन बचाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ ।

रक्तदानका फाइदाहरू

१. अरूको जीवन बचाउने मौका : रक्तदान गर्दा दाताले आफ्नो रगत अरूलाई दिएर जीवन बचाउन सक्छ। एउटा रक्तदानले तीन जनासम्मको जीवन बचाउन सक्छ, किनभने रगतलाई विभिन्न घटकहरूमा विभाजन गरेर फरक–फरक रोगीलाई दिइन्छ ।

२. स्वास्थ्यका लागि लाभदायकः रक्तदानले दातालाई पनि स्वास्थ्य लाभ पु¥याउँछ। नियमित रक्तदानले शरीरको रगत उत्पादन प्रक्रियालाई सुधार गर्छ र रक्तको नविकरणको कारण शरीरमा स्फूर्ति र तन्दुरुस्ती अनुभव हुन्छ ।

३. रक्तदान कुनै हानीकारक छैनः रक्तदानले स्वास्थ्यमा कुनै नकारात्मक असर पार्दैन। स्वस्थ व्यक्तिले रक्तदान गर्दा उसको शरीरमा रगत पुनः उत्पादन हुन्छ, र केही दिनमै रक्तको मात्रा पूर्ति हुन्छ ।

रक्तदान कसरी गर्न सकिन्छ ?

रक्तदानको लागि तपाईँले आफ्नो नजिकको अस्पताल, रक्तसञ्चार केन्द्र, वा रक्तदान शिविरहरूमा सहभागी हुन सक्नुहुन्छ। रक्तदान गर्नु अघि, दाताको स्वास्थ्य जाँच गरिन्छ र रक्त समूहको परीक्षण पनि गरिन्छ। स्वस्थ व्यक्ति मात्र रक्तदान गर्न योग्य हुन्छ, जसको आयु १८ वर्ष भन्दा माथि र तौल कम्तिमा ५० केजी हुनुपर्छ।

रक्तदातासँग गरिएको संवाद

संवादकर्ताः नमस्ते, तपाईले कहिलेदेखि रक्तदान गर्दै आउनुभएको छ ?

रक्तदाताः नमस्ते, मैले करिब १० वर्ष पहिले पहिलो पटक रक्तदान गरेको थिएँ। त्यतिबेला मेरो साथीलाई रगतको जरुरत प¥यो, त्यसपछि नियमित रूपमा गर्दै आएको छु।

संवादकर्ताः अहा! धेरै राम्रो काम गर्नुहुँदो रहेछ । अहिलेसम्म कति पटक रक्तदान गर्नुभएको छ ?

रक्तदाताः अहिलेसम्म २५ पटक रक्तदान गरिसकेको छु। हरेक ३–४ महिनामा एकपटक रक्तदान गर्न कोशिस गर्छु।

संवादकर्ताः तपाईंलाई पहिलो पटक रक्तदान गर्दा कस्तो अनुभव भयो?

रक्तदाताः पहिलो पटक अलि डर लागेको थियो। केही असजिलो महसुस भए पनि पछि बुझेँ, यो बिल्कुलै सुरक्षित छ र कुनै खतरा हुँदैन। रक्तदान गर्दा त आत्मिक सन्तुष्टि मिल्छ, जीवन बचाउन पाउँदा गर्व लाग्छ।

संवादकर्ताः रक्तदानले स्वास्थ्यमा कुनै असर प¥यो जस्तो लाग्छ?

रक्तदाताः होइन, बिलकुल पनि असर पर्दैन। स्वास्थ्य राम्रो हुनु आवश्यक हुन्छ, र हरेक पटक रक्तदान गर्नुअघि स्वास्थ्य जाँच गरिन्छ। रक्तदान पछि शरीरले नयाँ रगत उत्पादन गर्छ र केही दिनमै म सामान्य महसुस गर्छु।

संवादकर्ताः तपाईँलाई किन नियमित रूपमा रक्तदान गर्न प्रेरित गराउँछ?

रक्तदाताः अरूको जीवन बचाउन पाउनु नै मेरो मुख्य प्रेरणा हो। हरेक पटक सोच्छु, मेरो सानो प्रयासले कसैको जीवन बच्न सक्छ भने यसमा म खुशी छु। मलाई यो जिम्मेवारी जस्तो लाग्छ।

संवादकर्ताः नयाँ रक्तदाताहरूसँग तपाईं के सल्लाह दिन चाहनुहुन्छ?

रक्तदाताः म सबैलाई भन्न चाहन्छु कि रक्तदान भनेको पुण्य कार्य हो। यसले तपाईंलाई कुनै हानि गर्दैन, बरु कसैको जीवन बचाउन मद्दत गर्छ। यदि तपाईं स्वस्थ हुनुहुन्छ भने रक्तदान अवश्य गर्नुहोस्। डर नमान्नुहोस्, यो एकदमै सरल र सुरक्षित प्रक्रिया हो।

संवादकर्ताः तपाईको अनुभव साँच्चिकै प्रेरणादायी छ। धेरै धन्यवाद तपाईंलाई समय दिनुभएकोमा र रक्तदानलाई निरन्तरता दिनुभएकोमा।

रक्तदाताः धन्यवाद! मलाई खुशी लाग्छ, मैले समाजको लागि सानो योगदान दिन पाएको छु।

निष्कर्ष

रक्तदान भनेको जीवनदान हो। यो एउटा यस्तो कर्म हो जसले अरूको जीवनलाई बचाउँछ र समाजमा सकारात्मक ऊर्जा फैलाउँछ। हामी सबैले नियमित रूपमा रक्तदान गर्ने बानी बसाल्नुपर्छ, जसले गर्दा आकस्मिक अवस्थामा रगतको अभावले कुनै पनि व्यक्तिको ज्यान गुमाउन नपरोस्।

३३३ अन्तिम सन्देश

“रक्तदान, जीवनदान।