नवलपुर ।
गण्डकी क्षेत्रको एक मात्र थारु जातिको बसोबास रहेको पुर्वी नवलपरासीको नवलपुरमस्थित उलासका सा मनाईबाट थारुहर जितिया पर्व सुरु भएको हो ।
जितिया शुरु भएसँगै अब नवलपुरमा थारु समुदायका महिलाले ‘जम्ता’ गीत गाउने चलन लोप हुन थालेको छ । केही वर्षयता गाउँका घर–घरमा ‘जम्ता’ गीत गाएर, नाचगान गरेर जितिया पर्व मनाइँदै आए पनि पछिल्लो समय ‘जम्ता’ नाच लोप हुँदै गएपछि थारु नेताहरूले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
थारु समुदायका महिलाले गाउँमा परम्परागत रुपमा ‘जम्ता’ गीत नाच्ने र गाएपछि संस्कृति जोगाउन आज प्रतियोगिता आयोजना गरिएको थारु कल्याण समितिका केन्द्रीय सदस्य वीरेन्द्र चौधरीले बताए ।
नवलपरासीको तराई क्षेत्रमा विगतमा थारु समुदायको बाहुल्यता रहेको छ । जितिया पर्वलाई महिलाले आफ्ना सन्तानको दीर्घायुको लागि पवित्र रहने दिन भनेर चिनिन्छ। पहिलो जितिया पर्वको रौनकको पहिलो शृङ्खला दुई–दुई शृङ्खलाको थियो तर अहिले त्यो पहिलोको जस्तो छैन । त्यसैले जिल्लामा जम्ता गीत प्रतियोगिता आयोजना गरेर जम्ता गीतको प्रवद्र्धन गरिएको चौधरीले बताए ।
थारु कल्याण समिति कावासोतिका अध्यक्ष विकनकुमारी महतोले बताइनले जितिया पर्वका अवसरमा घरघरमा गएर नानको सम्ता गीत र नानको सङ्कर्षको संरक्षणका लागि नगर तह र जिल्लास्तरमा समूह दर्ता गराउँदै आएको छ ।
जितिया पर्वले महिलाको सांस्कृतिक भूमिका र महत्वलाई उजागर गर्ने विश्वास गरिन्छ। मध्य नेपालको नवलपुर र तराइका जिल्लाका थारु महिलाहरुले आश्विन कृष्ण पक्षको अष्टमी तिथीका दिन मनाउने गर्दछन् ।
पूर्वी नवलपरासीको नवलपुर क्षेत्रमा करिब ५५ हजार थारु समुदायको बसोबास छ । जिल्लामा देबचुलिको केउरेनी, दुमकौली, दलदले, कावासोतकियो, मगरकोट डाँडा, अग्युली, कुमारवर्ती, गोचडा, मध्यविन्दुको कोल्हुवा, चोरमारा, प्रसौनी, अरुणखोला, बिन्नी त्रिवेणीको सार्डी, हुप्सकोटको बेलुवामामा महिलाले जित्यता पर्व मनाइँदै छ ।
३ आश्विन २०८१, बिहीबार
