खोज

डेढ महिना अघि भैरहवाको एक कार्यक्रममा संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री बद्रीप्रसाद पाण्डेले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको दीगो सञ्चालनका लागि आफू महिनामा २ पटक भैरहवा आउने बताएका थिए । उनको भनाइले अब दुई महिना बित्दैछ, तर उनी त्यसयता आएका छैनन् । उनी नआएपनि सरकारले गौतमबुद्ध विमानस्थललाई कति महत्व दिएको छ भन्ने कुरा उनको भनाईबाट झल्किन्छ । गौतमबुद्ध विमानस्थलमा अन्तर्राष्ट्रिय उडान सुरु हुँदा सरकार मात्र नभई निजी क्षेत्र समेत उत्साहित छ । अब भैरहवामा पर्यटकको ओइरो लाग्ने र पर्यटन व्यवसाय चलायमान हुने आशामा निजी क्षेत्र छ ।

नेपालको पर्यटन भन्नासाथ विशेष गरी हिमालय क्षेत्रलाई मानिन्छ । त्यसैले नेपाल भित्रिने अधिकांश पर्यटकको रोजाइ सर्वोच्च शिखर सगरमाथादेखि अन्नपूर्ण, लाङटाङलगायत क्षेत्रमा हुने गर्छ । साथै सांस्कृतिक सम्पदा, विभिन्न तीर्थस्थल, पर्यटकीय राजधानी पोखरा, काठमाडौँ, चितवन र लुम्बिनीलाई पनि पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा लिइन्छ । आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको पहिलो रोजाइमा पनि यिनै क्षेत्र पर्छन् । तर, पर्यटकीय सम्भावना भए पनि तराईका विभिन्न क्षेत्रमा पर्यटनको विकास अपेक्षाकृत रूपमा हुन नसकेको जानकारहरू बताउँछन् ।

यद्यपि भैरहवास्थित गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट पछिल्लो समय अन्तर्राष्ट्रिय उडान हुन थालेपछि यसक्षेत्रका पर्यटन व्यवसायीमा उत्साह छाएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय वायुसेवा कम्पनीले धमाधम उडान सञ्चालन गर्न थालेपछि यस क्षेत्रमा विदेशी पर्यटक बढ्ने र यसले क्षेत्रीय पर्यटन प्रवद्र्धन हुने व्यवसायीको विश्वास छ । भैरहवामा उडान सञ्चालन हुँदा यसले तराई क्षेत्रमा पर्यटकीय सम्भावना उजागर गर्ने उनीहरूको भनाइ छ ।

नेपाल वायुसेवा निगम (नेपाल एयरलाइन्स) का साथै थाई एयर एसिया, कतार एयरवेज, जजिरा र फ्लाई दुवईले पनि भैरहवामा उडान सञ्चालन सुरु गरिसकेका छन् । कतिपयले मौसमको कारण देखाएर तत्कालका लागि स्थगीत गरेपनि फेरि निरन्तरता दिने संकेत देखाएका छन् । यसबाट लामो समयदेखि अन्यौलता चिर्दै भैरहवास्थित अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा चहलपहल अझ बढेको छ ।

नेपाल पर्यटन बोर्डका निर्देशक मणिराज लामिछानेले भैरहवामा अन्तर्राष्ट्रिय हवाई उडान सञ्चालन भएसँगै क्षेत्रीय पर्यटन प्रवद्र्धनमा टेवा पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे । “मध्यपूर्वी मुलुकबाट भैरहवामा सिधा हवाई उडान सञ्चालन भइरहेको छ, यसले विस्तारै केन्द्रिकृत पर्यटनलाई विकेन्द्रिकृत गर्न सहयोग गर्नेछ ।”

नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका महानिर्देशक प्रदीप अधिकारी नेपालको पर्यटन प्रवद्र्धनका निम्ति गौतमबुद्ध विमानस्थलको निकै महत्व रहने बताउँछन् । “सगरमाथा र गौतम बुद्धको देश भनेर चिनाउन पनि यो विमानस्थलको महत्वपूर्ण भूमिका छ”–उनी भन्छन् । गौतमबुद्ध विमानस्थलमा बौद्ध मार्गीको बाहुल्यता भएका चीन, श्रीलङ्का, म्यानमार, कम्बोडियालगायत मुलुकबाट सिधा हवाई उडान हुने विश्वास लिइएको छ । गौतमबुद्ध विमानस्थलमा हालकै हवाई रुटमार्फत उडान गरिनेछ । हाल सिमराबाट ‘हवाई इन्ट्री रुट’ रहेको छ । थप रुटका लागि नेपालले भारतसँग पहल गरिरहेको छ । प्रसिद्ध लुम्बिनी क्षेत्र नजिकै रहेकाले लुम्बिनीको प्रवद्र्धनमा पनि यो विमानस्थलले टेवा पुग्छ । विश्वभरका बौद्धमार्गी सम्बन्धित मुलुकबाट सिधै लुम्बिनी पुग्ने भएकाले पनि यो विमानस्थलको महŒव रहेको महानिर्देशक अधिकारीको भनाइ छ ।

विमानस्थलसँग सम्बन्धित श्रम, भिसा, मेडिकल, म्यानपावर कम्पनी लगायतका अत्यावश्यक कार्यालय स्थापनाका लागि सरकारले साउनमै निर्णय गरेको थियो । भैरहवा आएका बेला मन्त्री पाण्डेले अब यो निर्णय कार्यान्वयन गरेर विमानस्थल पूर्णरूपमा सञ्चालन गर्ने प्रतिवद्धता जनाएका थिए । सिद्धार्थ उद्योग वाणिज्य संघले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको दिगो सञ्चालन सम्बन्धमा बारमबार सरोकारवालाहरूलाई जुटाएर दबाबमूलक कार्यक्रम गर्ने गरेको छ ।
संघका अध्यक्ष ठाकुरकुमार श्रेष्ठ भन्छन–‘हामीले लामो समयदेखि विमानस्थल सञ्चालनका लागि दबाबमूलक आन्दोलन गर्दै आयौं, अहिले आएर हाम्रा माग सुनुवाइ भएका छन्, अब फेरि रूपन्देहीका बासिन्दाले निराशा व्यक्त गर्नु नपरोस्, यसतर्फ सरकार सचेत होस् ।’

गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई लक्षित गर्दै होटलमा ठूलो लगानी भएको छ भने उद्योगको राजधानी बनेको छ । खर्च गर्ने क्षमता पनि बढी छ । पर्यटक गतिविधिहरू बढाउन आवश्यक रहेको व्यवसायीहरूले बताउँदै आएका छन् ।
उनले अन्तर्राष्ट्रिय सबै उडान काठमाडौँबाट हुँदा ठुलो चाप परिरहेको भन्दै केही उडान पोखरा र भैरहवाबाट गर्नुपर्नेमा जोड दिए । उनले बुद्धको जन्मभूमिको रूपमा सरकारले विश्वमा प्रचार गर्न सके गौतमबुद्ध विमानस्थल सञ्चालनसँगै लुम्बिनी पर्यटकको हब बन्न सक्ने जिकिर गरे ।

गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई नै लक्षित गरेर निजी क्षेत्रले रु. ६० अर्बभन्दा बढी लगानी गरेको नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ लुम्बिनी प्रदेशका अध्यक्ष कृष्णप्रसाद शर्मा बताउँछन् । “विमानस्थल सञ्चालनमा आएपछि यसका कारणले मात्र दैनिक करिब २० हजार व्यक्तिको चहलपहल र चाप हुने हाम्रो आँकलन थियो, तर सोंचे जस्तो हुनसकेको छैन”–उनी भन्छन् ।

विमानस्थललाई नै लक्षित गरी भैरहवा, लुम्बिनी लगायतका क्षेत्रमा साना–ठूला गरी एक सय ४६ वटा होटल सञ्चालनमा छन् । यिनीहरूमा करिब रु.३० अर्ब लगानी भएको सिद्धार्थ होटल एशोसिएशनका अध्यक्ष चन्द्रप्रकाश श्रेष्ठ बताउँछन् । यसबाहेक रु. २० अर्ब बढीका २१ वटा होटल अहिले पनि निर्माणाधीन रहेको उनको भनाइ छ ।भैरहवामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा आएपछि हवाई मार्गबाट यहाँ आउने पर्यटकका लागि केन्द्रमा राखेर बुटवलमा अर्बौँको लगानीमा दुईवटा केवलकार बनेका छन् ।

दुई अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पूर्णक्षमतामा सञ्चालन गर्ने सरकारको कार्ययोजना अनुरूप गौतम बुद्ध विमानस्थलमा अन्तर्राष्ट्रिय उडान सञ्चालन सुरु गरिएको तर अहिले भने मौसमको कारण देखाउँदै वायुसेवा कम्पनीहरूले उडान रोकेको विमानस्थलका महाप्रबन्धक प्रतापबाबु तिवारीले बताए । ‘सरकारको कार्ययोजना अनुरूप अन्तर्राष्ट्रिय उडान सञ्चालनको वातावरण बनाउन लागिएको छ,’ उनले भने ।काठमाडौं विमानस्थल मर्मतको क्रममा गौतम बुद्ध विमानस्थलमा भविष्यमा उडान संख्या बढ्न सक्ने र जसका कारण यहाँको पर्यटन व्यवसायले फड्को मार्ने तिवारी बताउँछन् ।