खोज

दाङ, १३ असार ।

दाङमा मानव अधिकार हनन्का घटना बढ्दै गएको पाईएको छ । जिल्लामा अंग्रेजी वर्ष सन् २०२४ को जनवरीदेखि जुनसम्मको ६ महिनाको अवधिमा १ सय ३७ वटा मानवअधिकार हनन्का घटना अभिलेख भएको पाईएको हो ।

नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२५ का लागि दाङमा अभिलेख गरिएका घटनाहरुको प्रकाशन पूर्व अर्धवार्षिक समीक्षा कार्यक्रममा अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र इन्सेकले आज बुधबार दाङको घोराहीमा सार्वजनिक गरेको तथ्यांक अनुसार सबैभन्दा धेरै जबरजस्ती करणीका घटना भएका छन् ।

इन्सेक दाङ प्रतिनिधि जयनारायण पुनका अनुसार जिल्लामा ६ महिनाको अबधिमा जबरजस्ती करणीका ४७ वटा, घरेलुु हिंसाका ५० वटा, हत्याको ९ वटा, दुर्व्यवहारका ५ वटा, यौन दुर्व्यवहारका ५ वटा, बहुविवाहका ४ वटा, बन्द हड्तालका ५ वटा, कुटपिटका ३ वटा तथा जातीय भेदभाव, धरपकड, हत्या प्रयास, आगजनीका १–१ वटा घटना भएका छन् । जिल्लामा बितेको ६ महिनामा लैंगिक हिंसा, बलात्कारजन्य घटना उल्लेख्य भएका तथ्यांकले देखाएको छ ।

लैंगिक हिंसाका घटनामा परिवारभित्रैका व्यक्ति संलग्न रहेको पाईएको छ । सबैभन्दा धेरै पतिले पत्नीमाथि हिंसा गरेको पाइएको छ भने यही अवधिमा पतिले ७ जना पत्नीको हत्या गरेका छन् । जसमा तीन जना सुरक्षा निकायकै व्यक्ति संलग्न भएको समेत तथ्यांकमा उल्लेख छ । जिल्लामा भएका घटना बाहेक विद्यार्थीमाथि दुव्र्यवहार, सिमेन्ट कारखानाबाट सिर्जित धुलो, धुवाँ र ध्वनीले मानवीय स्वास्थ्यको जोखिम, सार्वजनिक यातायातमा महिला, अपाङ्गता भएका व्यक्ति र ज्येष्ठ नागरिकमाथिको दुव्र्यवहार, मोही किसानका समस्या, आन्दोलन र उनीहरुमाथि गरिएको दुव्र्यवहार, सहकारी र वैदेशिक रोजगारीका नाममा हुने ठगीजस्ता घटना पनि जिल्लामा उल्लेख्य रुपमा भएको तथ्यांकमा रहेको छ ।

मानव अधिकार सञ्जाल दाङका कार्यवाहक अध्यक्ष श्रीमन न्यौपानेले दाङमा पछिल्लो समय हिंसाका घटनामा वृद्धि हुनु दु:खद कुरा भएको बताए । जिल्ला अदालत दाङका श्रेस्तेदार दामोदर घिमिरेले दाङमा मानव अधिकार उल्लंघनका घटना वास्तवमै बढेको बताए । समाजमा बढ्दो अपराध रोक्न सचेतनासँगै कानुनी साक्षरता व्यापक बनाउन संवेदनशील हुनुपर्ने बताए । नागरिक समाज दाङका सचिव नारायणप्रसाद श्रेष्ठले मानव अधिकार लागू गर्ने निकाय सम्वेदनशील हुन नसक्दा समाजमा अपराध बढिरहेको तर्क गरे ।

उनले मानव अधिकार हननका घटना रोक्न सबै पक्ष गम्भीर हुनुको विकल्प नरहेको बताए । वडा प्रहरी कार्यालय घोराहीका प्रहरी निरिक्षक रामप्रसाद पाण्डेले पीडितलाई न्याय दिलाउन प्रहरी प्रतिवद्ध रहेको जनाउँदै पीडामा महिलाहरु धेरै पर्ने भएकाले गोपनीयता कायम गर्दै महिलामैत्री वातावरणमा सेवा दिने काम भईरहेको बताए । घोराही कारागारका योगेन्द्र रिजालले अपराध अनुसारको सजाय भुक्तान गर्न आएको कैदीबन्दीहरुलाई व्यवस्थापन गर्न कारागार प्रशासनलाई समेत चुनौति थपिएको बताउनुभयो । घोराही कारागारमा १ सय क्षमता भए पनि चार सयको संख्यामा कैदीबन्दी रहेको बताए ।