© २०२३
पाल्पा, २४ मंसिर । रामपुर नगरपालिका–७, पाल्पा स्थित आधारभूत माध्यमिक विद्यालयमा अध्ययनरत कक्षा १० का विद्यार्थीहरूले पढाइसँगै राम्रो आम्दानी गर्न सफल भएका छन् । विद्यार्थीले कुखुरा, बाख्रा, भैसी, माछापालन गरेर पढाइसँगै रामा्रो आम्दानी गर्न सफल भएका हुन् । संघीय सरकारको राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रम अन्तर्गत पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम लागु भएपछि विद्यार्थीहरूले विद्यालयमा पुस्तकमा गरेको अध्ययनलाई व्यवहारमा लागू गर्र्दै विद्यार्थीले आम्दानीको बाटो बनाएका हुन् ।
आवासिय सुविधा सहितको विद्यालयले सञ्चालन गरेको फर्म मै बसेर अध्ययन गरेका रविन पुलामी, उत्तम राना, अमिरा राना र संगम रानाले ८/८ हजार कमाई लिन सफल भए । ७ महिनाको अवधिमा ४ जनाको समूहले अध्ययन संगै ४ सय कुखुरापालन गरी बिक्री गरेर आम्दानी गर्न सफल भएका हुन् । २०७४ साल देखि प्राविधिकधार तर्फ पशु विज्ञान समूहको अध्यापन सुरु भएको विद्यालयमा २०७८ देखि लागू भएको राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रम अन्तर्गत पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम मार्फत आम्दानी लिन सफल भएको हो ।
कार्यक्रमको गरिब तथा बिपन्न वर्गका विद्यार्थीको पठन पाठनमा सहयोग पुग्ने र विद्यालयमा अध्ययन गरेको विषयलाई व्यवहारमा रूपान्तरण गरि आर्य आर्जनको माध्यम बन्न सक्ने गरि लागू गरिएको यस कार्यक्रमबाट ५७ जना विद्यार्थी प्रत्यक्ष रूपामा लाभान्वित भएका छन् ।
सैद्धान्तिक ज्ञान संगै व्यवहारिक सीप सिक्ने अवसर प्राप्त भएको विद्यार्थी अमिरा आलेले बताईन । उनले भनिन् कक्षा नौ मा अध्ययनका क्रममा ४ जनाको समूहले विद्यालयको लगानीमा कुखुरा पालेका थियौं । त्यसैबाट राम्रो आम्दानी भएको थियो । विद्यालयमा अतिरिक्त क्रियाकलापका लागि आवश्यक खर्च तथा रकमका लागि घर परिवारसँग निर्भर हुन नपरेको उनको अनुभव रहेको छ । हामीले राम्ररी जानेका थिएनौं नि । गल्तीहरू भएको थियो । सुधार गरेर दोस्रो लटमा फाईदा गर्न सफल भयौं ।” यस बाट हारेर पनि कसरी जित्ने भन्ने पाठ सिकेको अनुभव सुनाईन । अर्का छात्र कृष्ण गौतमले व्यवसायिक रूपमा लाग्न उत्प्रेरणा प्राप्त भएको बताए ।
विद्यालयले ३० रोपनी जग्गा भाडामा लिएर फर्म सञ्चालन गर्दै आएको छ । फर्ममा माछा, भैंसी, बाख्रा, बंगुर, हाँस, बट्टाई, स्थानीय तथा ब्रोईलर कुखुरा पाल्दै आएको छ । कक्षा १० र १२ को पालो पश्चात बोर्ड परीक्षालाई मध्यनजर गर्दै अहिले नौं र ११ कक्षालाई फर्ममा आवासिय सुविधा सहित राख्ने तयारी गरेको छ । स्वःआर्जन गरी अध्ययन गर्न चाहने र गरिबीको कारणबाट आय आर्जन गरी पढ्नुपर्ने अवस्थाका विद्यार्थीलाई लक्षित गर्दै सञ्चालन भएको राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रम पाल्पामा आधारभूत माविमा मात्र सञ्चालन भएको छ । शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाई पाल्पाका प्रमुख महेन्द्र सुवेदीले प्राविधिक धार तर्फ अध्ययनरत विद्यार्थीहरूलाई थप आकर्षण गरी भोलीका दिनमा व्यवसायिक रूपमा आन्तमनिर्भर बनाउन उद्देश्यका साथ प्राविधिक शिक्षामा अभिप्ररेरित गर्न जिल्लामा एक मात्र विद्यालयमा कार्यक्रम लागू भएको जानकारी दिए ।
उनले प्राविधिक शिक्षाको महत्व अभिभावकसम्म पुयाउन नसक्दा प्राविधिक धारमा हालसम्म विद्यार्थीहरूको उपस्थिति न्यून रहेको बताए । विद्यलायल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कमल भट्टराई भन्दछन् अभिभावकलाई कृषि विषयको महत्व बुझाउन स्थानीय सरकारको तर्फबाट पनि पहल भएको खण्डमा त्यस्ता शौक्षिक कार्यक्रमले सार्थकता पाउने बताए ।
विद्यालयमा विद्यार्थीले प्रयोगात्मक सिकाई अन्तर्गत पशुपंक्षीमा लाग्ने रोगको पहिचान कसरी गर्ने, उपचार कसरी गर्ने, उपचारका क्रममा प्रयोग हुने यन्त्र तथा औजारको प्रयोग विधि, पशुपंंक्षीमा लागि प्रयोग गरिने औषधी, खोपको समेत अभ्यास गर्न पाउदा अध्ययन सकेर घर फर्किदा दक्ष प्राविधिक भएर फर्किने भएकोले विद्यार्थीको लागि यस्तो कार्यक्रम वरदान सावित भएको विद्यार्थीहरू बताउँछन् । विद्यालयका प्रधानाध्यापक रूपनाथ गौतमले पढ्दै कमाउँदै कार्यक्रम लागू भएको समयमा नभएको हुनाले खोर, पोखरी तथा आवास निर्माण कार्य प्रारम्भिक अवस्थाबाट सिक्ने अवसर भयो । विद्यार्थीहरूलाई फर्ममै गएर सिक्न निकै सहज भएको छ । यसले विद्यार्थीलाई व्यवहारिक शिक्षा समेत प्रदान गरेको छ । विद्यार्थीमा कृषि विषय के हो यसको भविष्य कस्तो हुन्छ भन्ने जानकारी नै छैन । यस विषयमा पहिला अभिभावकले बुझेको खण्डमा कृषि विषय अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरूको संख्या बढ्ने थियो उनले भने । कृषि विषय तल्लो तहदेखि नै पाठ्यक्रममा समावेश गरिएको खण्डमा माथिल्लो कक्षामा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीलाई सहज हुने उनको भनाइ छ ।